Вушацка-Лепельскае ўзвышша: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д стыль |
д дапаўненьне |
||
Радок 1:
'''Вушацка-Лепельскае ўзвышша''' ('''Ушацка-Лепельскае ўзвышша''') — [[узвышша]] на поўначы [[Беларусь|Беларусі]], у цэнтральнай частцы [[Беларускае Паазер'е|Беларускага Паазер’я]]. Займае частку [[Глыбоцкі раён|Глыбоцкага]], [[Лепельскі раён|Лепельскага]], [[Мёрскі раён|Міёрскага]], [[Полацкі раён|Полацкага]] і [[Вушацкі раён|Вушацкага]] раёнаў [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]]. Працягласьць з паўночнага захаду на паўднёвы усход 115 км, з захаду на ўсход ад 22 да 45 км, плошча 3,4 тыс. км². Максымальная вышыня 279 м.
На поўначы і паўночным усходзе мяжуе з [[Полацкая нізіна|Полацкай нізінай]], на паўднёвым усходзе з [[Чашніцкая раўніна|Чашніцкай раўнінай]], на поўдні і захадзе з [[Верхнебярэзінская нізіна|Верхнебярэзінскай нізінай]], на паўночным захадзе са [[Сьвянцянскія грады|Сьвянцянскімі градамі]].
Складзеная марэнавымі суглінкамі, радзей валуновыми супескамі. Азёрныя катлавіны ствараюць дробнаконтурнасьць паверхні. ▼
==Рэльеф і карычныя выкапні==
Рэкі: [[Вушача]], [[Тураўлянка]], [[Дзіва]], на поўдні бярэ пачатак рака [[Вула (рака)|Вула]]. Азёры часта злучаюцца паміж сабой невялікімі пратокамі і ручаямі, у межах Вушацкай групы займаюць 10% плошчы вадазбору. Найвялікшыя азёры: [[Чарсцьвяцкае]], [[Паўльскае]], [[Атолава]], [[Палазер'е]], [[Янава]], на поўдні ўзвышша — [[Лепельскае возера]]. ▼
У сучасным рэльефе вылучаюцца [[Лукомскае ўзвышша]] на паўднёва-ўсходняй ускраіне, [[Пышнагорскае ўзвышша|Пышнагорскае]] і [[Кубліцкае ўзвышша|Кубліцкае]] ўзвышшы на захадзе. Большую частку тэрыторыі займаюць вышыні 150 — 200 м над узроўнем мора, рэльеф тут плоскахвалісты з адноснымі перавышэньнямі 8 — 10 м. Найвышэйшы пункт 279 м над узроўнем мора — на Лукомскім узвышшы на паўночны ўсход ад вёскі [[Новыя Валосавічы]] Лепельскага раёну. На мяжы з Полацкай нізінай рэльеф найбольш парэзаны, паміж азёрнымі катлаванамі раскіданы выспавыя павышэньні (озы і камы), што стварае рэзкі кантраст з навакольнай паверхняй (адносныя перавышэнні 30 — 40 м) — люстрам азёраў.
▲Складзеная марэнавымі суглінкамі, радзей валуновыми супескамі.
На вяршынях узгоркаў захаваліся бярозавыя, асінавыя, чорнаалешнікавыя, хваёвыя лясы. Паблізу азёраў у паніжэньнях асотава-зёлкавыя, зёлкава-разнатраўныя лугі і нізінныя балоты. ▼
==Гідраграфія==
▲Рэкі належаць да басэйну [[Заходняя Дзьвіна|Заходняй Дзьвіны]]: [[Вушача]], [[Тураўлянка]], [[Дзіва]], на поўдні бярэ пачатак рака [[Вула (рака)|Вула]]. Азёры часта злучаюцца паміж сабой невялікімі пратокамі і ручаямі, у межах Вушацкай групы займаюць 10 % плошчы вадазбору. Найвялікшыя азёры: [[Чарсцьвяцкае]], [[Паўльскае]], [[Атолава]], [[Палазер'е]], [[
==Расьліннасьць==
▲Лясы займаюць амаль палову тэрыторі. На вяршынях узгоркаў захаваліся бярозавыя, асінавыя, чорнаалешнікавыя, хваёвыя лясы. Паблізу азёраў у паніжэньнях асотава-зёлкавыя, зёлкава-разнатраўныя лугі і нізінныя балоты.
==Крыніцы==
*Туристская энциклопедия Беларуси. Мн. БелЭн, 2007. - 648с.
*Геаграфія Беларусі: энцыклапедычны даведнік / рэдкал. Л.В. Казлоўская [і інш.]. – Мн.,1992. - С. 74
*Энцыклапедыя прыроды Беларусі : у 5 т. / рэдкал. І.П. Шамякін [і інш.]. – Мн., 1986. – Т. 5. – С. 179.
[[Катэгорыя:Рэльеф Беларусі]]
| |||