Гернсі: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
пачатак |
дапаўненьне |
||
Радок 1:
{{Краіна|
Назва = Гернсі |
Радок 40 ⟶ 38:
Дадаткі = [[Выява:Guernsey sm02.png|280пкс|цэнтр|Мапа Гернсі]]
}}
'''Гернсі''' ([[Ангельская мова|па-ангельску]]: ''Guernsey'', [[Француская мова|па-француску]]: ''Guernesey'') – тэрыторыя каля [[Францыя|францускага]] ўзьбярэжжа, ў пратоцы [[Па дэ Кале]], тэрыторыя ахоплівае выспу [[Гернсі (выспа)|Гернсі]] і астатнія [[Нармандзкія выспы]], акрамя выспы [[Джэрсі]].
Тэрыторыя валодае спэцыфічным статусам: знаходзячыся пад кіраўніцтвам брытанскай кароны, Гернсі не уваходзіць у склад [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]] ці [[Эўрапейскі Зьвяз|Эўрапейскага Зьвязу]].
Зьнешнія зносіны кантралююца Вялікабрытаніяй, а унутранае кіраваньне, эканоміка і судовая ўлада належыць мясцовым уладам.
== Гісторыя ==
Першыя сьляды дзейнасьці чалавека на высьпе адносяцца да эпохі [[нэаліт]]у, калі Нармандзкія выспы дылі злучаныя з кантынэнтальнай [[Эўропа]]й. Каля 6000 гадоў таму, у выніку ўздыму ўзроўню [[акіян]]аў, выспы былі адрэзаныя ад [[кантынэнт]]а, а разам зь імі і іх жыхары.
Археалягічныя раскопкі пацьцвердзілі, што ў [[50-я|50]]-х г.г. выспа Гернсі выкарыстоўвалася [[Рымская імпэрыя|рымлянамі]] як гандлёвая база. У [[1982]] годзе на дне сучаснага порту быў знойдзены рымскі карабель. У канцы [[3 стагодзьдзе|ІІІ]] стагодзьдзя, пасьля падзеньня Рымскай імпэрыі, сьвяты Самсон заснаваў на высьпе Гернсі першую царкву.
У [[933]] годзе Нармандзкія выспы былі заваяваныя [[Вікінгі|вікінгамі]], яны далі пачатак Нармандзкаму княству. У [[1294]] годзе значная частка насельніцтва выспаў загінула ў выніку вайны з [[Францыя]]й. Наступныя некалькі стагодзьдзяў выспы належалі то [[Англія|Англіі]], то Францыі.
Пад час [[Другая Сусьветная вайна|Другой Сусьветнай вайны]], Нармандзкія выспы трапілі ў [[Германія|нямецкую]] акупацыю. У гэтыя гады палова насельніцтва (20 000 чалавек), перасялілася ў Вялікабрытанію. Нямецкая акупацыя скончылася [[9 траўня]] [[1945]] года, і гэты дзень стаў дзяржаўным сьвятам Гернсі. Пасьля вайны асновай [[Эканоміка|эканомікі]] Гернсі стаў [[турызм]], а ў апошнія гады, усё большую частку займае [[банк]]аўскі сэктар.
==Палітычная сыстэма==
Выспы Гернсі, [[Алдэрней (выспа)|Алдэрней]] і [[Сарк (выспа)|Сарк]] утвараюць [[каронныя землі брытанскай кароны]]. Кіраўніком дзяржавы зьяўляецца [[Элізабэта ІІ]], якая кіруе праз губэрнатара. [[Заканадаўчая ўлада]] належаць [[парлямэнт]]у, [[Судовая ўлада|судовая]] каралеўскаму суду. Тэрыторыя дзеліцца на 10 акругаў.
== Геаграфія ==
Заходняе ўзьбярэжжы выспы гэта доўгія пяшчаныя пляжы, паўднёвы бераг узносіцца на 100 мэтраў, на ўсходнім беразе знаходзіцца горад [[Сэнт Пітэр Порт]]. Самая высокая кропка выспы ўзносіцца на 114 мэтраў. Зіма на высьпе лагодная, мяккая, а лета прахалоднае .
== Насельніцтва ==
Выспы засяляюць [[гернсійцы]] (65%) і [[брытанцы]] (25%), а так сама [[французы]], [[партугальцы]], [[ірляндцы]]. Рэлігійны склад насельніцтва прадстаўлены [[Анліканства|англіканамі]] (65%) і [[Каталіцызм|каталікамі]] (35%).
== Вонкавыя спасылкі ==
| |||