Спадарожнікі Плютона: розьніца паміж вэрсіямі

У Плютона[[Плютон (карлікавая плянэта)|Плютон]]а вядома два [[спадарожнік]]а: [[Гідра (спадарожнік)|Гідра]] й [[Нікс (спадарожнік)|Нікс]]. Ёсьць яшчэ другі кампанэнт сыстэмы – [[Харон (карлікавая плянэта)|Харон]]. Ён зьяўляецца малым кампанэнтам [[Падвойная карлікавая плянэтная сыстэма|падвойнай карлікавай плянэтнай сыстэмы]] Плютон—Харон.)

Харон быўупершыню адкрытыназіралі ў [[1978]] году. Яго дыямэтар складае каля 1200 км, што толькі ўўдвая дваменш разу меншза дыяметрадыяметр Плютона. Памеры Плютона і Харона атрымалася вызначыць даволі дакладна дзякуючы таму, што Харон праходзіў перад дыскам Плютона і стала магчымым зрабіць разьлікі на аснове зьмен бляску сыстэмы Плютон-Харон. УВеды вынікупра адкрыцьцііснаваньне Харона быладазволілі ўдакладненаяўдакладніць масамасу Плютона, якая апынуласямае меншдастаткова малое чаканайзначэньне. Плютон і Харон круцяцца сынхронна, гэта значыць заўсёды зьвернутыяпавернутыя адзін да аднаго адным бокам.

Паводле праекту Рэзалюцыі 5 XXVI ГенэральнайҐенэральнай асамблеі [[Міжнародны астранамічны зьвяз|МАЗМіжнароднага астранамічнага зьвязу]] ([[2006]]) Харону (нараўне з [[Цэрэра (карлікавая плянэта)|ЦэрэрайЦэрэра]]й і аб'ектам [[Эрыс (карлікавая плянэта)|2003 UB₃₁₃Эрыс]]) меркавалася прысвоіць статут [[Плянэта|плянэты]]. У зацемках даПаводле праекту рэзалюцыі паказвалася, што ўу такім разе Плютон—Харон будзе лічыцца падвойнай плянэтай.<ref>{{артыкул[http://www.iau.org/public_press/news/release/iau0601/ The IAU draft definition of "planet" and "plutons"]</ref> Аднак, у канчатковым варыянце рэзалюцыі было іншае рашэньне: было ўведзена паняцце [[карлікавая плянэта]]. Да гэтага новага класа аб'ектаў былі аднесеныя Плютон, Цэрэра ды аб'ект 2003 UB₃₁₃. Харон ня быў уключаны ў лік карлікавых плянэт.

Два вонкавыхвонкавыя спадарожнікаспадарожнікі, якія атрымалі назовы [[Гідра (спадарожнік)|Гідра]] (былы S/2005 P1) і [[Нікс (спадарожнік)|Нікс]] (былы S/2005 P2), былі адкрытыя ў выніку паўторнага аналізу фатаграфій [[Хабл (тэлескоп)|ХаблаХабл]]а, зробленых у траўні [[2005]]. Аб адкрыцьці было абвешчана ў кастрычніку 2005. Паколькі [[альбеда]] спадарожнікаў невядома, то складана вызначыць іх памеры. Калі лічыць альбеда спадарожнікаў роўным паказчыку Харона, то іх дыямэтры ацэньваюцца 125 км і 140 км (але магчымая памылка ў два разуразы). Радыюс арбіты меншага спадарожніка — 49 тыс. км, гэта значыць ён знаходзіцца ў 2,5 разуразы далей ад Плютона, чым Харон. Іншы спадарожнік рухаецца па арбіце радыюсам 65 тыс.000 км. Пэрыяды звароту складаюць каля 11 і 14 сутак адпаведна (усе дадзеныя прыблізныя).

Наяўнасьць у Плютона двух невялікіх спадарожнікаў уяўляе сабой загадку, бо незразумела, як яны маглі скандэнсавацца зблізку масіўнага Харона. Кругавы характар іх арбіт кажа аб малаверагоднасьці выпадковага захопу гэтых цел прыцягненьнем Плютона. Група астраномаў, якія адкрылі ў [[2005]] годзе новыя спадарожнікі, выказалі гіпотэзу, што Харон і два спадарожніка Плютона паўсталі адначасова ў выніку магутнай імпактнай падзеі. Навукоўцы ня выняткоўваюць, што Плютон можа валодаць і кольцам — вынікам таго жа імпакта.

* [http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/2005/19/text/ Прэс-рэліз НАСА аб адкрыцьці новых спадарожнікаў Плютона]

*[http://www.vokrugsveta.ru/publishing/vs/archives/?item_id=1924 Папулярны артыкул, абпрысьвечаны ПлютонеПлютону і ягоягоным спадарожнікахспадарожнікам]