Таварыства філяматаў: розьніца паміж вэрсіямі

Філяматы ўсталявалі кантакты са старэйшым пакаленьнем змоўшчыкаў зь ліку дзейнічалых у [[Летува|Летуве]] [[масоны|масонаў]], зь нелегальнымі арганізацыямі ў [[Каралеўства Польскае|Каралеўстве Польскім]] і з [[дзекабрысты|дзекабрыстамі]].

 

У [[1823]] годзе найслынныя філяматы і філярэты былі арыштаваныя і знаходзіліся ў зьняволеньні ў былых віленскіх кляштарах, пакуль цягнулася шматмесячнае сьледзтва, распачатае [[Мікалай Навасільцаў|Мікалаем Навасільцавым]]. Частка філяматаў утрымоўвалася ў зьняволеньні ў былым кляштары місыянэраў, частка — у былым базыльянскім кляштары Сьвятой Троіцы (цяпер на будынку маецца мэмарыяльная табліца на літоўскай і польскай мовах, якая абвяшчае, што тут з [[23 кастрычніка]] [[1823]] года па [[21 красавіка]] [[1824]] года быў заключаны Адам Міцкевіч разам зь іншымі філяматамі і разгортваецца дзеяньне трэцяй часткі «Дзядоў»).