Тройка НКУС: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.5
Радок 1:
'''Тройка НКУС''' — орган пазасудовага вынясеньня прысудаў у [[СССР]], існаваў у [[1937]]—[[1938]] гадах падчас [[Вялікі тэрор|Вялікага тэрору]]. Тройкі фармаваліся звычайна на ўзроўні вобласьці. Складаліся з начальніка падразьдзяленьня [[НКУС]], сакратара абкама партыі й пракурора. Яшчэ раней тройкі пры калегіі ОГПУ — папярэдніка НКУС — выносілі прысуды па артыкулах крымінальнага кодэксу.
 
[[31 ліпеня]] [[1937]] [[Мікалай Яжоў]] падпісаў ухвалены Палітбюро загад [[НКУС]] № 0447 «Аб апэрацыі па рэпрэсіраваньню былых кулакоў, крымінальнікаў і іншых антысавецкіх элемэнтаў»<ref>https://web.archive.org/web/20120806024024/http://www.memo.ru/history/document/0447.htm{{ref-ru}}</ref>, у якім вызначалася задача разгрому «антысавецкіх элемэнтаў» і склад «аператыўных троек» па паскораным разглядзе справаў такога роду. У склад тройкі звычайна ўваходзілі: старшыня — мясцовы начальнік НКУС, чальцы — мясцовыя пракурор і першы сакратар абласнога, краявога або рэспубліканскага камітэту ВКП(б). Для кожнага рэгіёну Савецкага Саюза ўсталёўваліся ліміты па «Першай катэгорыі» (расстрэл), і па «Другой катэгорыі» (зьняволенне ў лягер на тэрмін ад 8 да 10 год).
 
Асновы спрашчэньня працэдураў судаводзтва, якія тычыліся толькі злачынстваў, зьвязаных з тэрарыстычнымі актамі й тэрарыстычнымі арганізацыямі супраць работнікаў савецкай улады, былі закладзеныя яшчэ Пастановай ЦВК і СНК СССР ад [[1 сьнежня]] [[1934]] году<ref>[https://web.archive.org/web/20130617055702/http://stalin.memo.ru/images/1934.htm Постановление ЦИК и СНК СССР 1 декабря 1934 г.{{ref-ru}}]</ref> й злачынстваў, зьвязаных з дывэрсіямі й шкодніцтвам, — Пастановай ЦВК СССР ад [[14 верасьня]] [[1937]] году<ref>[http://www.memorial.krsk.ru/DOKUMENT/USSR/370914.htm Постановление ЦИК СССР. О внесении изменений в действующие уголовно-процессуальные кодексы союзных республик{{ref-ru}}]</ref>. Пастановы пачалі тэндэнцыю прымяненьня рэпрэсіўнымі органамі спрошчаных працэдураў сьледзтва й судаводзтва, што паўплывала ў позьнім часе на замену вядзеньне судаводзтва пазасудовымі органамі, такімі як тройкі НКВД. Спрошчаная працэдура судаводзтва супярэчыла нормам 111 артыкулу Канстытуцыі 1936 году, якая прадугледжвала без выключэньняў адкрытасьць судовага працэсу й забесьпячэньня абвінавачанаму права на абарону<ref>[http://www.hist.msu.ru/ER/Etext/cnst1936.htm КОНСТИТУЦИЯ (ОСНОВНОЙ ЗАКОН) СОЮЗА СОВЕТСКИХ СОЦИАЛИСТИЧЕСКИХ РЕСПУБЛИК Утверждена Чрезвычайным VIII съездом Советов Союза ССР 5 декабря 1936 года{{ref-ru}}]</ref>.