Вобласьць: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
вікіфікацыя, дапаўненьне, стыль
вікіфікацыя, дапаўненьне, стыль
Радок 1:
'''Во́бласьць''' — назва [[адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел|адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі]] [[Беларусь|Беларусі]], (мэханічна перанесеная з часоў [[БеларускаяСССР|савецкай]] Савецкая[[Русіфікацыя Сацыялістычная РэспублікаБеларусі|савецкіхгвалтоўнай часоўрусіфікацыі]]), а таксама [[Баўгарыя|Баўгарыі]], [[Казахстан]]у, [[Кыргыстан]]у, [[Расея|Расеі]], [[Таджыкістан]]у, [[Узбэкістан]]у і [[Украіна|Ўкраіны]]. Традыцыйна [[Беларуская мова|беларуская]] назва адпаведнай адміністрацына-тэрытарыльянай адзінкі ад часоў [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]  — [[ваяводзтва]]<ref name="Cajcyc">Чайчыц А. [https://www.svaboda.org/a/28449360.html Карыснае практыкаваньне ад Зянона Пазьняка], [[Радыё Свабода]], 24 красавіка 2017 г.</ref><ref>[http://www.bielarus.net/pdf/Program_Bolnaja_Bielarus_internet.pdf Народная Праграма Вольная Беларусь — гэта праект новай Беларусі].  — Варшава — Нью-Ёрк — Менск: «Беларускія Ведамасьці», 2017. С. 17—18.</ref>.
 
== Этымалёгія ==
Радок 21:
<div style="position: absolute;font-size:85%;left:162px;top:34px">[[Віцебская вобласьць|Віцебская<br />вобласьць]]</div></div>
|}
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел на вобласьці ў [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай ССР]] увялі ў 1938 годзе ў час кульмінацыі [[Савецкія рэпрэсіі ў Беларусі|сталінскага тэрору]]. Сьпярша існавалі Віцебская, Гомельская, Магілёўская, Менская і [[Палеская вобласьць|Палеская]] вобласьці. Па далучэньні [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] ўтварыліся [[Баранавіцкая вобласьць|Баранавіцкая]], [[Беластоцкая вобласьць|Беластоцкая]], Берасьцейская, [[Вялейская вобласьць|Вялейская]] (з 1944 году [[Маладэчанская вобласьць|Маладэчанская]]) і [[Пінская вобласьць|Пінская]] вобласьці. У 1944 годзе ўлады СССР перадалі большую частку Беластоцкай вобласьці Польшчы, утварыліся [[Бабруйская вобласьць|Бабруйская]], Гарадзенская і [[Полацкая вобласьць|Полацкая]] вобласьці. У зьвязку з узбуйненьнем вобласьцяў у 1954 годзе скасавалі Бабруйскую, Баранавіцкую, Палескую, Пінскую і Полацкую, а ў 1960 годзе — Маладэчанскую вобласьць.
У Беларусі вобласьць ёсьць трэцім зьвяном адміністрацыйнага ланцугу «вобласьць — [[раён]] — [[сельсавет]]». Прадстаўнічы орган — абласны Савет дэпутатаў на чале з старшынём Савету. Выканаўча-распарадчы — выканкам на чале з старшынём выканкаму, які ёсьць кіраўніком вобласьці. Існуе 6 вобласьцяў: [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейская]], [[Віцебская вобласьць|Віцебская]], [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]], [[Гомельская вобласьць|Гомельская]], [[Магілёўская вобласьць|Магілёўская]], [[Менская вобласьць|Менская]]. У сваю чаргу гэтыя вобласьці падзяляюцца на 118 раёнаў. Сталіца краіны Менск мае адмысловы статус. Старшыня Савету абіраецца на паседжаньні адпаведнага Савету. Старшыня аблвыканкаму прызначаецца прэзыдэнтам краіны з згоды Савету. Па двухразовай адмове ў зацьверджаньні кандыдатуры старшыні выканкаму прэзыдэнт робіць прызначэньне асабіста.
 
УПа аднаўленьні незалежнасьці Беларусі вобласьць ёсьцьзасталася трэцім зьвяном адміністрацыйнага ланцугу «вобласьць — [[раён]] — [[сельсавет]]». Прадстаўнічы орган — абласны Савет дэпутатаў на чале з старшынём Савету. Выканаўча-распарадчы — выканкам на чале з старшынём выканкаму, які ёсьць кіраўніком вобласьці. Існуе 6 вобласьцяў: [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейская]], [[Віцебская вобласьць|Віцебская]], [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]], [[Гомельская вобласьць|Гомельская]], [[Магілёўская вобласьць|Магілёўская]], [[Менская вобласьць|Менская]]. У сваю чаргу гэтыя вобласьці падзяляюцца на 118 раёнаў. Сталіца краіны Менск мае адмысловы статус. Старшыня Савету абіраецца на паседжаньні адпаведнага Савету. Старшыня аблвыканкаму прызначаецца прэзыдэнтам краіны з згоды Савету. Па двухразовай адмове ў зацьверджаньні кандыдатуры старшыні выканкаму прэзыдэнт робіць прызначэньне асабіста.
 
Існуе 6 вобласьцяў: [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейская]], [[Віцебская вобласьць|Віцебская]], [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]], [[Гомельская вобласьць|Гомельская]], [[Магілёўская вобласьць|Магілёўская]], [[Менская вобласьць|Менская]]. У сваю чаргу гэтыя вобласьці падзяляюцца на 118 раёнаў. Сталіца краіны Менск мае адмысловы статус.
 
== Расейская імпэрыя ==
У [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] вобласьці як адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі адпавядалі [[губэрня]]м, але ствараліся толькі ў нацыянальных ускраінах, геаграфічна аддзеленых тэрыторыях або на землях [[Казакі|казачых войскаў]]. Кіраваньне абласьцямі адрозьнівалася ад губэрняў тым, што на іх тэрыторыі заўсёды знаходзіліся войскі, таму абласны начальнік быў адначасна як грамадзянскім, так і вайсковым кіраўніком.
 
На 1917 год у Расейскай імпэрыі існавала 21 вобласьць: 18 вобласьцяў у [[Сыбір]]ы і 3 асобныя вобласьці ([[Вобласьць Войска Данскога|вобласьць Войска Данскога]], Уральская і Тургайская).
 
== СССР ==
У [[СССР]] вобласьць была асноўнай адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай. На 1987 год існавала 123 вобласьці, у тым ліку 8 аўтаномных<ref>{{Літаратура/БЭ|4к}} С. 245.</ref>.
 
== Глядзіце таксама ==
Радок 33 ⟶ 42:
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
* {{Літаратура/БЭ|4}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* Чайчыц А. [https://www.svaboda.org/a/28449360.html Карыснае практыкаваньне ад Зянона Пазьняка], [[Радыё Свабода]], 24 красавіка 2017 г.
 
[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі]]