Зьбігнеў Алясьніцкі: розьніца паміж вэрсіямі

'''Збі́гнеў Кардынал Алясні́цкі, Збі́гнеў''' ([[польская мова|па-польску]]: ''Zbigniew Oleśnicki'') ([[5 снежнясьнежня]] [[1389]] – [[1 красавіка]] [[1455]]) — польскі рэлігійны і дзяржаўны дзеяч, дыпламатдыплямат.

Алясніцкі нарадзіўся ў сям'і [[кракаў]]скага суддзісудзьдзі. Навучаўся ў [[Сандомір]]ы, ва [[Вроцлаў|Ўроцлаве]] і ў [[Ягелонскі універсітэтунівэрсытэт|Ягелонскім універсітэцеунівэрсытэце]] ў Кракаве. Пачынаючы з [[1410]] года супрацоўнічаў у канцэлярыі польскага караля [[Ягайла|Уладзіслава II Ягайлы]], якому Алясніцкі ў тым жа годзе выратаваў жыццёжыцьцё ў [[Грунвальдская бітва|Грунвальдскай бітве]]. З [[1423]] і да смерцісьмерці — біскуп Кракаўскі. У перыядпэрыяд з [[1411]] па [[1429]] гг. удзельнічаў у шматлікіх важных дыпламатычных місіях у якасціякасьці [[натарыус]]а, [[протанатарыус]]а і [[біскуп]]а, між іншым пры двары караля [[Сігізмунд]]а, на службе ў папы рымскага [[Іаан XXIII|Іаана XXIII]] і брандэнбургскага курфюрста [[Фрыдрых I|Фрыдрыха I]]. Адначасова з гэтым Алясніцкі пераймае верхавенства ў царкоўнай іерархіі і ў колах дробнай палітычнай [[алігархія|алігархіі]], а ў часы кіравання караля [[Уладзіслаў III|Уладзіслава III]] (1434-1444) Алясніцкі быў па сутнасці [[рэгент]]ам Польшчы. У знешняй палітыцы Алясніцкі выступаў за вяртанне [[Сілезія|Сілезіі]] да Польшчы, і спрыяў узмацненню польска-венгерскай уніі з мэтай сумеснай барацьбы супраць [[Асманская імперыя|Асманскай імперыі]]. У [[1440]] годзе на венгерсківугорскі трон узышоў [[Уладзіслаў III Варнскі]]. У [[1435]] годзе Алясніцкі садзейнічаў падпісаннюпадпісаньню спрыяльнага для Польшчы [[БрэсцкіБерасьцейскі мір|БрэсцкагаБерасьцейскага міру]] ў [[Куявія|Куявіі]] з [[Тэўтонскі ордэн|Тэўтонскім ордэнам]]. Ва ўнутранай палітыцы Алясніцкі прытрымліваўся інтарэсаў алігархіі, магнатаў і царквы. Выступаў супраць каралеўскіх рэформ. У сваёй дыяцэзіі Збігнеў Алясніцкі змагаўся з любымі праявамі [[ерась|ерасі]], з асаблівай жорсткасцю бароўся з [[гусізм]]ам і яго пашырэннем у Польшчы. Пасля таго, як у [[1447]] годзе на трон узышоў кароль [[Казімір IV]], Алясніцкі страціў палітычны ўплыў і далучыўся да апазіцыі. У [[1444]] годзе Збігнеў Алясніцкі быў абвешчаны кардыналам [[Базэльска-Фларэнтыйскім саборам|Базэльска-Фларэнтыйскім саборам]], а ў [[1449]] годзе зноў атрымаў [[кардынал]]ьскі тытул ад папы рымскага [[Мікалай V|Мікалая V]] за сваю адданасць. Кардынал ахвотна ўсталёўваў кантакты з навукоўцамі і літаратарамі, сярод якіх былі, напрыклад, [[Іаан Лангінус]] і [[Енэа Сільвіа Пікаламіні]], з апошнім Алясніцкі рэгулярна перапісваўся.

[[Катэгорыя{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Польскія рэлігійныя дзеячы|Алясніцкі, Збігнеў]]}}

[[Катэгорыя:ПольскіяНарадзіліся палітыкі|Алясніцкі,5 Збігнеўсьнежня]]

[[Катэгорыя:Дыпляматы|Алясніцкі,Нарадзіліся Збігнеўў 1389 годзе]]