13-ы Беларускі паліцыйны батальён СД: розьніца паміж вэрсіямі

Сам батальён у расстрэлах ня ўдзельнічаў, а выкарыстоўваўся толькі ў антыпартызанскіх апэрацыях<ref name=":2" />. У злачынствах, учыненых нацыстамі ў Беларусі супраць мірнага насельніцтва, беларусы ўдзельнічалі зрэдку<ref name=":2" />. Як адзначаў гісторык [[Арон Цявеліч Лейзераў|А. Т. Лейзераў]]:<ref name=":2" /><blockquote>''…немцы пазьбягалі заахвочваньня да масавых акцыяў, у тым ліку пагромаў, паліцыі з тутэйшых жыхароў. У сувязі з гэтым яны вымушаныя былі заахвоціць прывезеныя ў Беларусь украінскія й летувіскія паліцыйныя батальёны.''</blockquote>Дакумэнтальна вядомыя толькі злачынствы Бобкавай роты ў [[Калдычэва|Калдычэве]]<ref name=":2" /> і жаўнераў Якубёнкавай роты<ref name=":2" /><ref name=":5">{{Артыкул|год=2015|спасылка=https://www.sb.by/articles/oni-unichtozhali-lyudey.html|загаловак=Рассекреченные материалы из архива КГБ раскрывают имена убийц людей в Тростенце|выданьне=[[Савецкая Беларусь]]|мова=ru|нумар=215 (24845)}}</ref> (5-я рота)<ref name=":5" /> батальёну. Таксама вядома, што першы зьвяз 1-е роты й частка другога зьвязу вартавалі будынкі [[Служба бясьпекі (Трэці райх)|СД]] ды вязьніцы, канваявалі арыштаваных і вялі баявыя дзеяньні супраць партызанаў у навакольных вёсках, будучы ў [[Глыбокае|Глыбокім]]<ref name=":4" />. Таксама вядома, што 5-я рота ўдзельнічала ў зьнішчэньні [[Глыбоцкага гета]]<ref name=":20" />.

У сакавіку 2021 году [[Ігар Марзалюк]] у сваім артыкуле «[[Народная газета|Народнай газеце]]» таксама заявіў, што гэны батальён зьнішчыў агулам пяць [[Гета ў пэрыяд Другой сусьветнай вайны|гетаў]], у тым ліку ў [[Глыбоцкае гета|Глыбокім]]<ref>{{Артыкул|загаловак=Сожженные деревни: преступление без срока давности|год=22.03.2021|аўтар=[[Ігар Марзалюк|Игорь Марзалюк]].|спасылка=https://www.sb.by/articles/pepel-khatyni-istoriya.html|выданьне=[[Беларусь сегодня]]|мова=ru}}</ref>. Гэтаксама ў сваім інтэрвію «[[СБ. Беларусь сегодня|Беларусі сегодня]]» ў кастрычніку 2020 году ён паведаміў, што батальён зьнішчыў Глыбоцкае гета з карыстаньнем артылерыі й танкаў<ref name=":10">{{Артыкул|загаловак=Кто и зачем путает патриотизм с предательством|год=29.10.2020|выданьне=[[Беларусь сегодня]]|аўтар=Евгений Кононович.|мова=ru|спасылка=https://www.sb.by/articles/istoriya-odnogo-lozunga.html}}</ref>, але гэтыя танкі й артылерыя не былі ў складзе самога батальёну<ref name=":20">{{Артыкул|загаловак=Рух зусім незалежніцкі...|аўтар=[[Алег Ліцкевіч|Олег Лицкевич]].|мова=ru|выданьне=[[Беларуская думка (часопіс)|Беларуская думка]]|спасылка=https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_494209.pdf}}</ref>. Тамсама ён заявіў, што ў той акцыі зьнішчэньня гета кожны ейны ўдзельнік патраціў 120 патронаў<ref name=":10" />.

* [[Янка Філістовіч]] ([[14 студзеня]] [[1926]] — пасьля [[11 лістапада]] [[1953]]) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч на эміграцыі, публіцыст, удзельнік [[Беларускі пасьляваенны антысавецкі супраціў (1944—1957)|паваеннага антысавецкага руху]]. Быў мабілізаваны ў батальён 17 траўня 1943 году<ref name=":20" />. Служыў у 3-й роце батальёну<ref name=":20" />. Паводле [[Алег Ліцкевіч|Алега Ліцкевіча]], ён мог удзельнічаць у зьнішчэньні [[Глыбоцкае гета|Глыбоцкага]] й [[Менскае гета|Менскага гета]]<ref name=":20" />.