Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі і кляштар бэрнардынаў (Будслаў): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
дапаўненьне, вікіфікацыя
Радок 52:
 
== Гісторыя ==
 
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Першы пісьмовы ўпамін пра кляштар ў Будславе датуецца 1504 годам, калі [[вялікі князь літоўскі|вялікі кзянь]] [[Аляксандар Ягелончык|Аляксандар]] перадаў [[Вільня|віленскім]] [[бэрнардыны|бэрнардынам]] 6000 [[морг]]аў лесу ў [[Менскі павет|Менскім павеце]]. Манахі, якія атрымалі зямлю, жылі па 2—4 чалавекі ў пабудовах-будах, маючы пры гэтым капліцу.
Радок 62 ⟶ 63:
 
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
Па [[другі падзел Рэчы Паспалітай|другім падзеле Рэчы Паспалітай]] (1793) касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. Па здушэньні [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|вызвольнага паўстаньня]] (1830—1831) у 1851 годзе ўлады Расейскай імпэрыі ліквідавалі кляштар, а па здушэньні [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня]] (1863—1864)  — канфіскавалі кляштарны корпус і перадалі вайскоўцам.
 
У канцы XIX ст. расейскія ўлады зруйнавалі кляштарныя будынкі. Тым часам касьцёл працягваў дзейнічаць як парафіяльны.
Радок 70 ⟶ 71:
 
3 ліпеня 1992 году адбылася першая пілігрымка да цудоўнага абраза Маці Божай. З гэтага часу касьцёл стаў месцам штогадовага паломніцтва хрысьціянаў зь Беларусі і суседніх краінаў (у 2011 годзе працэсія налічвала каля 2,5 тысячы пілігрымаў<ref>{{Артыкул|аўтар=Лапато І.|загаловак=Пешшу. Пад дажджом. Да Маці Божай|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=82251|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[газэта]]|год=5 ліпеня 2011|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2011-07-05 124 (26988)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/82261/5lip-8.indd.pdf 8]|issn=1990-763x}}</ref>). У 1996 годзе ў Будслаў вярнуліся айцы-бэрнардыны.
 
11 траўня 2021 году ў будынку касьцёлу ўзьнік пажар, які зьнішчыў дах, моцна пашкодзіў [[Скляпеньне|скляпеньні]] і іншыя будаўнічыя канструкцыі. Быў распачаты збор сродкаў на аднаўленьне пашкоджанай пажарам сьвятыні<ref>[https://catholic.by/3/2-ucat/13297-biskup-velikaselets-prosits-usikh-lyudzej-dobraj-voli-dapamagchy-adna-lenni-budsla-skaj-svyatyni-rekvizity-dlya-akhvyaravannya Біскуп Велікаселец просіць усіх людзей добрай волі дапамагчы ў аднаўленні Будслаўскай святыні (рэквізіты для ахвяраванняў)]</ref>.
 
== Архітэктура ==
Радок 75 ⟶ 78:
 
=== Касьцёл ===
Касьцёл  — 3-[[нэф]]авая 2-вежавая [[базыліка]] з прастакутным [[прэзьбітэрыюм]]ам і [[трансэпт]]ам каля ўваходу. Тарцы нэфа і трансэпта завяршаюцца фігурнымі [[франтон]]амі. Галоўны фасад мае багатае плястычнае аздабленьне: [[пілястра]]мі, паўкалёнамі, гарызантальнымі падзеламі.
 
Інтэр’ер перакрываецца [[цыліндрычныя скляпеньні|цыліндрычнымі скляпеньнямі]] з распалубкамі. Сфэрычны [[купал]], разьмешчаны на перакрыжаваньні галоўнага нэфа i трансэпта, раскрываецца толькі ўва ўнутраную прастору. У капліцы Сьвятой Барбары месьціцца драўляны разны [[алтар]] Зьвеставаньня Найсьвяцейшай Панны Марыі (каля 1643 году)  — помнік дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва раньняга барока. Бакавыя часткі алтара маюць выкляд [[карынфскі ордэр|карынфскіх]] [[калянада]]ў, якія служаць кулісамі для 20 скульптураў. Да нашага часу без пазьнейшых перамалёвак захаваліся выдатныя [[фрэска]]выя росьпісы.
 
=== Плябанія ===
Плябанія  — 1-павярховы прастакутны ў пляне будынак, накрыты 2-схільным дахам. Кампазыцыя галоўнага фасаду сымэтрычная. Над цэнтральным уваходам узвышаецца [[мансандра]]вы паверх, упрыгожаны ступенчатым [[атык]]ам<ref>Вецер Э., Ярашэвіч А. Будслаўскі касцёл бернардзінцаў // {{Літаратура/Архітэктура Беларусі: Энцыкляпэдычны даведнік|к}} С. 95.</ref>.
 
=== Кляштарны корпус ===
Кляштарны корпус  — 2-павярховы П-падобны ў пляне будынак, які далучаўся да касьцёла.
 
== Галерэя ==
 
=== Гістарычная графіка ===
<center><gallery caption="Старая графіка" widths=150 heights=150 perrow="4">