13-е зьвяно (Славаччына): розьніца паміж вэрсіямі

18 верасняверасьня 1939 году падразьдзяленьні, якія ўдзельнічалі ў [[Славацкае ўварваньне ў Польшчу|Польскай кампаніі]], вярнуліся на свае [[Аэрапорт|лётнішчы]] на затрыманую рэарганізацыі [[Славацкія паветраныя сілы|паветраных сілаў]]. [[37-е зьвяно (Чэхаславаччына)|37-е эскадрыльля]] й частка [[39-е зьвяно (Чэхаславаччына)|39-га эскадрыльлі]] былі злучаныя ў 13-ю эскадрыльлю, якая разьмясьцілася ў [[П’ешцяны|П’ешцянах]].

У 1941 годзе [[Першая Славацкая Рэспубліка|Славаччына]] была першым [[Краіны Восі|хаўрусьнікам]] [[Трэці Райх|Нямеччыны]], які прыняў удзел у кампаніі супраць [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|Савецкага Саюзу]]. Матывацыяй стала думка, што тэрыторыя, якую адабрала Вугоршчына, можа быць вернутая. У канцы чэрвеня 2-я зьнішчальніцкая эскадрыльля пачала рухацца з [[П’ешцяны|П’ешцянаў]] на базу на ўсходзе Славаччыны. Баявы працэс пачаўся 7 ліпеня 1941 году.

25 чэрвеня 1941 году эскадрыльля вылецела ў [[Камэніцэ-над-Цірахай]]. Перасадка эскадрыльляў на лётнішча вакол [[Самбар|Самбару]]у (сённясёньня [[Украіна|Ўкраіна]]), была ўскладненая вельмі дрэнным надвор’ем. Такім чынам, гэта заняло адносна шмат часу (з 1 па 7 ліпеня 1941) і выклікала некалькі аварыяў. 3 ліпеня 1941 году эскадрыльля ўжо на тэрыторыі СССР.

Пасьля перасадкі на лётнішча каля Самбару пачалася баявая дзейнасьць выведных эскадрыльляў, якія былі сканцэнтраваныя на аглядзе ваколіцаў перад наступальнымі [[Славацкі экспэдэцыйны корпус|славацкімі войскамі]] і назіраньні за ходам уласных сухапутных войскаў. Збольшага выведныя палёты рабілі Letov Š.328 забясьпечваў ды зьнішчальнік Avia B.534. Першым баявым дзеяньнем стаў агляд уласных калёнаў 5 ліпеня 1941 годагоду. Ужо падчас першых баявых палётаў узьніклі праблемы зь недастатковай падрыхтоўкай пілётаў. Збольшага гэта былі маладыя пілёты, якія нядаўна прайшлі на трэноўкі й ня мелі неабходных ведаў пра тактыку й спосабы вядзеньня бою.

9 ліпеня 1941 году эскадрыльля вылецела ў Жэсну (сёньня [[Раснэ (Львоў)|Раснэ]] каля [[Львоў|Львова]]) разам з 1-м эскадрыльлю. 12 ліпеня 1941 року эскадрыльля вылецела ў Чорткаў (сённясёньня [[Чарткоў]]).

Паветраныя падраздзяленніпадразьдзяленьні дзейнічалі разам са славацкімі наземнымі падразьдзяленьнямі [[Хуткая дывізія|хуткай брыгады]], пазьней да задачаў дадалося дзейнічаньне разам зь нямецкімі выведвальнымі машынамі. Зьнішчальнік Avia B-534 у паветраным баі сустракаўся ў асноўным зь [[Біплян|біплянамібіплян]]амі тыпаў [[I-15]], [[I-153]] або [[Монаплян|монаплянаммонаплян]]ам [[I-16]]. Аднак [[Авіяцыя|лётніцтва]] пацярпела ад недахопу якаснага бэнзіну, камплектоўнх, а таксама баявых стратаў, часта выкліканых зэнітным агнём. З гэтых прычынаў колькасьць баяздольных самалётаў у эскадрыльлях зьнішчальнікаў хутка скарачалася. эскадрыльлі паступова выводзіліся з фронту ў Славаччыну, пакідаючы частку сваіх баяздольных машынаў эскадрыльлям, якія ўсё яшчэ заставаліся на фронце. 13-я эскадрыльля вярнулася ў П’ешцяны 15 жніўня 1941 году.

Пасьля заканчэньня курсу 12 самалётаў Bf 109 E павінныя былі вылецець у Славаччну, але былі гатовыя толькі 10. Палёт з Гровы ў П’ешцяны пачаўся 2 ліпеня 1942 року. Групу ззь дзевяці славацкіх пілётаў узначаліў нямецкі інструктар Обльт. Рэйнвальд. Пілёты прыбылі ў П’ешцяны 3 ліпеня, і цягам наступных двух дзён прыехалі жандар Штэфан Марціш і капітан Ондрэй Дзюмбала, у якіх падчас палёту адбылася тэхнічная няспраўнасьць.

Пасьля прыбыцьця ў Славаччыну новых самалётаў працягвалася павышэньне кваліфікацыі пілётаў 13-га эскадрыльля, штат якога складаўся з 13 пілётаў пад кіраўніцтвам капітана Ондрэя Дзюмбалы. Падрыхтоўка завяршылася страляньнем, якое праходзіла з 21 па 25 верасьня 1942 году уў раёне ваеннага тыру Малацкі-Новы Двор (гэты тыр у той час знаходзіўся ў Шуццоне (''Schutzzon'')).

На наступны дзень пасляпасьля завяршэньня навучаньня эскадрыльля была абвешчаная баяздольнай і пачалася падрыхтоўка па ягонай перадысьлякацыі ў СССР. Гэта пачалося 27 кастрычніка 1942 году з П’ешцянаў, пілёты ляцелі на сямі Bf 109 E. Эскадрыльля была прызначаная і на самалёт Praga E-39, які павінны быў абслугоўваць кур’ерскую службу. Астатні пэрсанал рухаўся чыгункай. Станцыяй прызначэньня быў [[Майкоп]], перадача скончылася 4 лістапада 1942 г. У Майкопе адбылася дадатковая баявая падрыхтоўка пілётаў, выведныя палёты.

13-я эскадрыльля павінная была замяніць 15-е (харвацкае), уключанае ў склад 52-й зьнішчальнай эскадрыльлі (''[[Jagdgeschwader 52|]]''Jagdgeschwader 52'']]), як яе 13-ю slow. Staffel/JG 52. З 13 лістапада эскадрыльля была ўключаная ў баявое фармаваннефармаваньне. Першым посьпехам, тройчы, стала зьбіцьцё трох [[І-153]], якія зьбілі чатнік Юзэф Янчавіч (2) і лейтэнант УладзімірУладзімер Крышка (1). Першай ахвярай эскадрыльлі стаў [[Ротмістар (Славаччына)|ротнік]] Юзэф Дрлічка, які быў зьбіты 2 студзеня 1943 году падчас дуэлі са зьнішчальнікамі [[ЛаГГ-3]]. На наступны дзень пачаўся перанос часткі ў [[Краснадар]]. З-за зьмены сытуацыі на фронце эскадрыльля таксама была перамешчаная наступным чынам: з 27 студзеня 1943 г. [[Мікалаеў (Мікалаеўская вобласьць)|Мікалаеў]] (падчас ходу быў зьбіты. Юзэф Вінцур), 16 сакавіка 1943 г. [[Керч]], [[Тамань]], 1 красавіка 1943 г. [[Анапа]]. Эскадра заставалася ў Анапе да другога набору.

# УладзімірУладзімер Крышка ([[Лейтэнант|паручык]]) — намесьнік камандоўца эскадрыльлі

* BYSTRICKÝ, Jozef –— ŠUMICHRAST, Peter: Letka 13 v dokumentoch a obrazoch. Bratislava : Magnet Press Slovakia, 2004, 120 s., fotogr., dok., ISBN 80-89169-02-3