Вітамін C: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jarash (гутаркі | унёсак)
д Jarash перанёс старонку Аскарбінавая кісьля у Вітамін C: насамрэч Вітамін C - вытворнае рэчыва ад аскарбінавай кісьлі
Радок 1:
{{Рэчыва}}
'''АскарбінаваяАскарбі́навая кісьлякі́сьля''' (g-ЛактонЛяктон 2,3-дэгідра-L-гулонавайгулёнавай кісьлі, Вітамін C), вытворнае L-гулонавайгулёнавай кісьлі<ref>{{Спасылка|url=http://www.krugosvet.ru/enc/meditsina/vitamin-s|загаловак=Витамин С |выдавец= Энциклопедия Кругосвет|мова=ru|дата=31 сьнежня 2018}}</ref>, водарастваральны [[вітаміны|вітамін]]. У 1928 годзе вугорскі навуковец Сцэнт-Георгі атрымаў вітамін C у выглядзе крышталічнага рэчыва з «вугорскага» перца і высьветліў ягоную эмпірычную (C<sub>6</sub>H<sub>8</sub>O<sub>6</sub>) і структурную формулы. Рэчыва назвалі аскарбінавай кісьляй (антыскарбутным вітамінам)<ref>{{Спасылка|url=https://megabook.ru/article/%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F%20%D0%BA%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%B0|загаловак=Аскорбиновая кислота|аўтар=Бабская, Н.Е.|выдавец=Megabook — Мегаэнциклопедия Кирилла и Мефодия — статья|мова=ru|дата=31 сьнежня 2018}}</ref>. Упершынію сынтэзаваны амэрыканскім біяхімікам Чарлзам Кінгам [[4 красавіка]] [[1932]] году<ref>{{Спасылка|url=http://uzv.by/vitamin-s-prafilaktyika-starennya/|загаловак=Вітамін С|выдавец=Універсітэт залатога веку|дата публікацыі=8 жніўня 2013}}</ref>. Іншыя назвы — проціцынготны вітамін. Сынтэзуецца расьлінамі і жывёламі (за выключэньнем прыматаў і інш. жывёл, якія атрымліваюць яе з [[корм]]ам). Асноўная крыніцы сынтэзу аскарбінавай кісьлі у расьлін — галяктоза, у жывёл — глюкоза. У арганізме ўдзельнічае ў акісьляльна-аднаўленчыя рэакцыях, стымулюе ўнутраную [[Сакрэцыя|сакрэцыю]], нармальнае [[разьвіцьцё]] і супраціўляльнасьць арганізму, садзейнічае [[Рэгенерацыя|рэгенерацыі]] [[Тканка|тканак]]. Адсутнасьць або недахоп аскарбінавай кісьлі ў ежы чалавека выклікае [[шкробут]], зьніжае супраціўляльнасьць да [[Хвароба|хвароб]]. Сучасная патрэба [[Дарослы|дарослага]] чалавека ў аскарбінавай кісьлі — ад 50 да 100 [[Міліграм|мг]], дзяцей — ад 30 да 70 мг. Найбольш аскарбінавай кісьлі у сьвежай [[Садавіна|садавіне]] і [[Гародніна|гародніне]]: [[Плод|пладах]] [[Шыпшына|шыпшыны]], [[Чырвоны перац|чырвонага перцу]], [[цытрус]]аў, [[Чорныя парэчкі|чорных парэчак]], у [[Цыбуля рэпчатая|цыбулі]], ліставой гародніне. Выкарыстоўваецца ў мэдыцыне.
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
{{Вітаміны}}
 
[[Катэгорыя:Пажыўныя рэчывы]]