Сьюзан Зонтаг: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jarash (гутаркі | унёсак)
правапіс, артаграфія
Радок 2:
|Імя = Сьюзан Зонтаг
|Арыгінал імя = Susan Sontag
|Партрэт =
|Памер =
|Апісаньне =
|Імя пры нараджэньні = Сьюзан Разэнблат
|Псэўданімы =
|Дата нараджэньня =
|Месца нараджэньня =
|Дата сьмерці =
|Месца сьмерці =
|Грамадзянства =
|Род дзейнасьці = [[пісьменьніца]], [[філёзаф]], [[крытык]], [[сцэнарыст]]ка
|Гады актыўнасьці =
|Напрамак = [[авангард]]
|Жанр = раман, аповед, эсэ, публіцыстыка
|Мова =
|Мова2 =
|Дэбют = «Дабрадзей»
|Значныя творы =
|Прэміі = [[Ерусалімская прэмія]] ([[2001]])
|Узнагароды =
|Подпіс =
|Апісаньне подпісу =
Радок 28 ⟶ 17:
|Палічка =
|Камунікат =
|commons =
|Сайт = [http://www.susansontag.com Афіцыйны сайт]{{ref-en}}
}}
'''Сью́зан Зо́нтаг''' ({{мова-en|Susan Sontag}}; {{Нарадзілася|16|1|1933}} — {{Памерла|28|12|2004}}) — [[ЗША|амэрыканская]] [[пісьменьніца]], літаратурны, мастацкі, тэатральны й кінакрытыккіна[[крытык]], [[філёзаф]], [[сцэнарыст]]ка ляўрэат нацыянальных і міжнародных прэміяў.
 
== Біяграфія ==
Нарадзілася 16 студзеня [[1933]] году ў [[Нью-Ёрк]]у. Вучылася літаратуры й філязофіі ў [[Бэрклі]] й [[Чыкага]], [[ГарвардГарвардзкі ўнівэрсытэт|Гарвардзкім ўнівэрсытэце]]зе, [[Оксфард]]зе й [[Парыж]]ы. Дэбютавала ў [[1963]] годзе раманам «Дабрадзей», за якім рушыўу усьлед1966 годзе быў выдадзены нашумелы том [[эсэ]]істыкі «Супраць інтэрпрэтацыі» (''Against interpretation'', 1966).
 
Міма крытычнай увагі Сьюзан Зонтаг незаймалася прайшло ўкрытыкай авангарднай культуры 60—701960—70, здаецца, нічога. Яе героямі быў увесь колер той пары: [[Тэнэсі ЎільямсЎільямз]] і Джэймз Болдуін, [[Артур Мілер]] і Лярой Джонс, сцэнічныя экспэрымэнты ВожыкіЕжы Гратоўскага й Пітэра Брука, «новы раман» і «тэатар абсурду», кэмп, хепенінгі, поп-арт і яго эмблема — [[Эндзі Ўорхал]], пэўная музыка Джона Кэйджа, цыкляпічныя «пакаваньні» Хрысто й мініятурныя куфэркі Джозафа Корнэла.
 
Яна, па хвосткіх загалоўках францускіх газэт сярэдзіны 601960-х, «апостал авангарда», а па самаадчуваньні — «пасрэдніца паміж Эўропай і Злучанымі Штатамі» (нездарма яе цікавяцьцікавілі у першую чаргу постаці францускай і нямецкай культуры) адкрывала для чытачоў «Нью-Ёркера» й «Партызан рэвю» эсэістыку Вальтару Бэньяміна й Эміля Чорана, драмы [[Эжэн Ёнэско|Ёнэско]] й Жонцы, прозу [[Эліяс Канэцьці|Эліяса Канэцьці]] й мэмуары Павезэ[[Чэзарэ Павэзэ]], кіно Бергмана[[Інгмар Бэргман|Інгмара Бэргмана]] й Брэсона, ГодараГадара й Рэнэ, Ляноты[[Лені Рыфэншталь]] і Ханса Юргена Зыберберга, уводзіла ў амэрыканскі культурны ўжытак такія постаці, як Георг Лукач і Клод[[Клёд Леві-Строс]], Жорж Батай і яго калега, бліскучы пісьменьнік-сюррэаліст, адмысловец па афрыканскіх мітах Мішэль Лейрыс, рэфарматар тэатра Антанэн Арто й хрысьціянская сацыялістка, вечная ерэтычка Сымона Вайль.
 
== Творчасьць ==
Зонтаг атрымала вядомасьць пасьля публікацыі ў часопісе «Партызан рэвю» артыкула «Нататкі пра Кэмпэ» (1964). Да таго моманту яна ўжо зьяўлялася аўтарам невялікага па аб’ёме й вытанчанаму па стылі рамана «Дабрадзей» (1963), а таксама шматлікіх артыкулаў, якія друкаваліся ў самых прэстыжных амэрыканскіх часопісах і мелі чытацкі рэзананс. Ад артыкулаў, прысьвечаных так званым адхіленым мастакам, Зонтаг перайшла да тэарэтычных прац пра прызначэньне сучаснага мастацтва й пра сувязі мастацтва й крытыкі.
 
ДзьвеДва складанкізборніка эсэ «Супраць інтэрпрэтацыі й іншыя эсэ» (1966) і «Ўзоры безагляднай волі» (1969) умацавалі рэпутацыю Зонтаг. Напачатку 1970-х гадоў цяжкае захворваньне, якое ледзь не прывяло да сьмяротнага зыходу, надоўга перапыніла яе пісьменьніцкую кар’еру. Паправіўшыся, Зонтаг напісала дзьве свае найболей вядомыя кнігі — «Пра фатаграфію» (1977) і «Хвароба як мэтафара» (1978). За першую кнігу Зонтаг была прысуджана Нацыянальная прэмія кружка літаратурных крытыкаў у вобласьці крытыкі за 1978. У тым жа 1978 Зонтаг выпусьціла складанку аповедаў «Я і гэтак далей». У 1980 — яшчэ адзін, «Пад знакам Сатурна», у 1982 выйшаў том яе абраных твораў з прадмовай Элізабэт Хардвік. У 1989 была апублікавана праца «СНІД і яго мэтафары».
 
У ліку яе прац — раманы «Прыхільнік вульканаў» (1992) і «Ў Амэрыцы» (2000). П’еса «Аліса ў ложку», напісаная ў 1992, была ўпершыню пастаўлена ў 2000. Сумесна з фатографам Аньні Лейбавіч ёю была выдадзена кніга «Жанчыны» (2000). Зонтаг прыналежацьаўтар сцэнарысцэнараў фільмаў «Дуэт для канібалаў» (1969), «Брат Карл» (1971), «Абяцаныя краіны» (1974) і «Паездка без гіда» (1983). Зонтаг — ляўрэат шматлікіх прэмій, уладальнік ганаровых званьняў. У 1993 яна была абрана ў Амэрыканскую акадэмію мастацтваў і літаратуры.
 
== Творы ==
 
=== Бэлетрыстыка ===
* [[1963]] «Дабрадзей» (''The Benefactor'')
* [[1967]] «Мёртвы кіт» (''Death Kit'')
* [[1977]] «Я, і так далей… (складанка кароткіх гісторый)» (''I, etcetera (Collection of short stories)'')
* [[1991]] «Шлях цяперашняга жыцьця (кароткіх гісторый)» (''The Way We Live Now (short story)'')
* [[1992]] «Прыхільнік вульканаў» (''The Volcano Lover'')
* [[1999]] «У Амэрыцы» (''In America'')
 
=== П’есы ===
* [[1991]] «Парсіфаль» (''A Parsifal'')
* [[1993]] «Аліса ў ложку» (''Alice in Bed'')
* [[1999]] «Жанчына з мора» (''Lady from the Sea'')
 
=== Эсэ ===
Радок 85 ⟶ 72:
* (2002) Liner notes for Patti Smith album Land.
* (2008) Reborn: Journals and Notebooks 1947—1963
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
|Сайт =* [http://www.susansontag.com Афіцыйны сайт]{{ref-en}}
 
{{Ерусалімская прэмія}}
Радок 96 ⟶ 87:
[[Катэгорыя:Крытыкі]]
[[Катэгорыя:Эсэісты]]
[[Катэгорыя:Камандоры францускага Ордэна мастацтваў і літаратуры]]