Wi-Fi: розьніца паміж вэрсіямі

'''Wi-Fi''' (вымаўляецца ''вайфай'')  — [[гандлёвая марка]] [[Wi-Fi Alliance]], якая выкарыстоўваецца на сэртыфікаваных прыладах бяздротавых лякальных сетак ([[WLAN]]) на аснове шэрага стандартаў [[IEEE 802.11]]. З-за свайго падабенства пад тэрмінам звычайна маецца наўвазена ўвазе тэхналёгія IEEE 802.11.<ref name="wifi_webopedia">[http://www.webopedia.com/TERM/W/Wi_Fi.html Wi-Fi], ''Webopedia'' {{ref-en}}</ref><ref name="wifi_facts">[http://www.techpluto.com/wifi-info/ Basic Facts About Wi-Fi and its Advancement], ''TechPluto'' {{ref-en}}</ref>. Wi-Fi працуе на мікрахвалевых радыёсыгналах, якія могуць распаўсюджвацца праз сьцены, падлогу, столь, падобна да сотавай сувязі<ref>{{Артыкул|спасылка=https://slate.com/technology/2003/06/wi-fi-for-dummies.html|загаловак=Wi-Fi for Dummies|аўтар=Paul Boutin|год=2003|выданьне=Slate Magazine|мова=en}}</ref>.

Wi-Fi Alliance  — міжнародная некамэрцыйная асацыяцыя кампаніяў, якія прасоўваюць на рынак WLAN-тээхналёгіітэхналёгіі, і сэртыфікуе прадукты вытворчасьці, калі яны падыходзяць пад стандарты. Але ня кожны прадукт праходзіць сэртыфікацыю: звычайна з-за вельмі вялікіх коштаў на яе правядзеньне. Таксама, ня кожная прылада безь лягатыпа Wi-Fi не зьяўляецца 802.11-сумяшчальнай.

Сёньня IEEE 802.11-сумяшчальныя прылады ўбудоўваюцца ў вялікую колькасьць [[пэрсанальны кампутар|пэрсанальных кампутараў]], [[гульнявая кансоль|гульнявых кансоляў]], [[смартфон]]аў, [[прынтэр]]аў і іншай [[пэрыфэрыя|пэрыфэрыі]], а таксама фактычна ва ўсе [[лэптоп]]ылэптопы і надалоньнікі.

Праз Wi-Fi кожная прылада з адпаведнай падтрымкай бяздротавых сетак можа падключыцца да [[Інтэрнэт]]у, калі гэта магчыма. Для гэтага прылада павінна знаходзіцца ў зоне пакрыцьця сыгналу [[бяздротавая сетка|бяздротавай сеткі]]. Адна [[кропка бяздротавага доступу|кропка доступу]] (г. зв. «[[Хот-спот|гарачая кропка]]» ці хот-спот) можа пакрыць хату ці паверх офіснага будынку, а сетка зьяднаных паміж сабой кропак зь перакрыцьцём сыгналаў  — шматпавярховы будынак ці нават частку гораду, напрыклад, [[Лёндан]].<ref name="mesh_london">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/6577307.stm Switch on for Square Mile wi-fi], [[BBC]] [[BBC News|News]] {{ref-en}}</ref>.

Wi-Fi дазваляе абмен зьвесткамі паміж двума кліентамі і бяз кропак доступу. Гэта завецца рэжымам ''ad hoc''. У падобныя [[Бяздротавыя ad-hoc сеткі|сеткі]] аб’ядноўваюцца гульнявыя міні-кансолі падчас мультыплэерных гульняў (напрыклад, [[Nintendo DS]]), а таксама [[лічбавы фотаапарат|лічбавыя камэры]] і іншая [[бытавая электроніка]]. Таксама была створаная спэцыфікацыя [[Wi-Fi Direct]], прасоўваемая Wi-Fi Alliance для абмену файламі і большай бясьпекі.<ref name="wifi_direct">[{{Спасылка|url=http://www.networkworld.com/news/2009/101409-wi-fi-direct.html?hpg1=bn |загаловак=Wi-Fi Direct allows device-to-device links], |выдавец=Network World {{ref|копія=http://web.archive.org/web/20091023052219/http://www.networkworld.com/news/2009/101409-wi-fi-direct.html?hpg1=bn|дата копіі=23 кастрычніка 2009|мова=en|дата публікацыі=14 кастрычніка 2009|аўтар=John Cox}}</ref>.

У стандарце [[IEEE 802.11]] акрэсьлены разьдзел даступных [[частасьць|частасьцяў]] на каналы для адначасовага дзеяньня некалькіх розных бяздротавых сетак (Wi-Fi Wireless LAN). Працоўная група стандарту разрабляе дакумэнтацыю па дакладным разьмяшчэньні каналаў у дыяпазонах 2,4 ГГц, 3,6 ГГц і 4,9/5,0 ГГц.<ref name>{{Спасылка|url="ieee">[http://standards.ieee.org/getieee802/802.11.html |title=IEEE 802.11 Specifications] |выдавец=[[IEEE]] {{ref-|мова=en|копія=http://web.archive.org/web/20091006142108/http://standards.ieee.org/getieee802/802.11.html|дата копіі=6 кастрычніка 2009}}</ref>. Кожны дыяпазон разьдзелены на некалькі каналаў. Шырыня канала паводле стандарта 802.11a складае 20 МГц<ref>{{Спасылка|url=https://wireless-e.ru/standarty/standart-ieee-802-11n/|загаловак=Стандарт IEEE 802.11n|выдавец=Журнал Беспроводные технологии|дата публікацыі=11 сьнежня 2008|мова=ru}}</ref>. У кожнай краіне існуюць сваісвае законы наконт выкарыстаньня пэўных частасьцяў і магутнасьці радыяцыі. У [[ЗША]], напрыклад, ліцэнзаваныя апэратары [[аматарскае радыё|аматарскага радыё]] могуць выкарыстоўваць нават большую магутнасьць, напрыклад, для працы Wi-Fi на вялікія адлегласьці. У 2001 годзе выпушчаны стандарт 802.11a, паводле якога абмен інфармацыі па Wi-Fi праводзіўся з частатой 5 ГГц і забясьпечвалася хуткасьць перадачы дадзеных да 54 Мбіт/с<ref>{{Спасылка|url=https://nag.ru/articles/reviews/104595/obzor-tehnologii-wi-fi.html|загаловак=Обзор технологии Wi-Fi|аўтар=Денисов, Д.|дата публікацыі=19 ліпеня 2019|мова=ru|выдавец=Nag}}</ref>. У чэрвені 2003 году канчаткова быў прыняты стандарт Wi-Fi 802.11g, які зьяўляецца ўдасканаленьнем спэцыфікацыі IEEE 802.11b і працуе на той жа частасьці 2,4 ГГц<ref>{{Спасылка|url=http://1234g.ru/wifi/standarty-wifi|загаловак=Стандарты WiFi|выдавец=Портал о современных технологиях беспроводной связи|копія=http://web.archive.org/web/20141020020109/http://1234g.ru/wifi/standarty-wifi|дата копіі=20 касрычніка 2014|мова=ru}}</ref>. Версія пратакола 802.11n забясьпечвае найбольшую хуткасьць перадачы дадзеных да 600 Мбіт/с<ref>{{Кніга|аўтар=Гуща Е. В., Колесников Н. А.|частка=Применение Wi-Fi модуля с Web-интерфейсом в автоматизированных системах управления технологическими процессами|спасылка=https://elib.gstu.by/bitstream/handle/220612/21687/Гуща%2C%20Е.%20В.%20Примен...pdf?sequence=1&isAllowed=y|загаловак=Исследования и разработки в области машиностроения, энергетики и управления : материалы XIX Междунар. науч.-техн. конф. студентов, аспирантов и молодых ученых, Гомель, 25–26 апр. 2019 г.|месца=Гомель|выдавецтва=ГГТУ им. П. О. Сухого|год=2019|старонкі=300-302}}</ref>.

У [[Беларусь|Беларусі]] зь цягам часу зьявілася вялікая колькасьць хот-спотаў Wi-Fi. Буйную сетку кропкавага пакрыцьця з платным доступам мае [[Белтэлекам]].<ref name="wifi_provs">[http://providers.by/wi-fi/ Wi-Fi], Провайдеры Беларуси {{ref-ru}}</ref>. Кропкі доступу ёсьць ва ўнівэрсытэтах, гатэлях, вакзалах і іншых аб’ектах амаль кожнага гораду Беларусі. Іх колькасьць за [[2009]] год павялічылася ў 3 разы, склаўшы 640 хот-спотаў (ва ўладаньні [[Белтэлекам]]у).

Хатняе выкарыстаньне Wi-Fi абмяжоўваецца законамі Беларусі, дазваляецца выкарыстаньне толькі ў межах памяшканьняў. Але створаныя пэўныя паслабленьні ў выдзяленьні частасьцяў дыяпазону Wi-Fi.<ref name="wifi4band">[http://providers.by/2010/01/news/chastoty-wi-fi-podesheveli-v-4-raza/ Частоты Wi-Fi подешевели в 4 раза], Провайдеры в Беларуси {{ref-ru}}</ref>.