Вікіпэдыя

Вікіпэдыя: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д Рэдагаваньні Psoexa (гутаркі) скасаваныя да папярэдняй вэрсіі Red Winged Duck
Метка: Адкат
крыніцы — http://be.wikipedia.org/wiki/Вікіпедыя?oldid=3521196 і https://ru.wikipedia.org/wiki/Википедия?oldid=106730654
Радок 14:
|аўтар = [[Джымі Ўэйлз]] і [[Лары Сэнгер]]
|пачатак працы = 15 студзеня 2001 году
|прыбытак = непрыбытковы
|бягучы стан = Актыўны
}}
'''Вікіпэ́дыя''' ({{мова-en|Wikipedia}}; ''[[вікіВікі]]'' — тэхналёгія супольнага стварэньня сайтаў  — ад гавайскага ''wiki'' + ''энцыкляпэдыя'') — - шматмоўная агульнадаступная свабодна распаўсюджваная [[інтэрнэт]]-[[энцыкляпэдыя]], ствараная супольнай працай добраахвотных аўтараў і каардынаваная [[Непрыбытковая арганізацыя|непрыбытковай арганізацыяй]] [[Фундацыя Вікімэдыя|Фундацыяй Вікімэдыі]], якая знаходзіцца ў [[Сэнт-Пітэрзбэрг (Флорыда)|Сэнт-Пітэрзбэрзе]] ([[Флорыда]]). Распачатая [[Джымі Ўэйлз]]ам і [[Лары Сэнгер]]ам ў 2001 годзе Вікіпэдыя зьяўляецца найбуйнейшым і самым папулярным даведнікам у інтэрнэце, які вельмі хутка разьвіваецца.
 
Уладальнік сайта - амерыканская некамерцыйная арганізацыя "Фонд Вікімедыя», мае 37 рэгіянальных прадстаўніцтваў.
 
На травень 2018 года раздзелы Вікіпедыі ёсць на 301 мове, а таксама на 493 мовах у інкубатары. Яна змяшчае больш за 40 мільёнаў артыкулаў. Інтэрнэт-сайт Вікіпедыі з'яўляецца пятым па наведвальнасці сайтам у свеце .
 
Вікіпэдыя прываблівае мноства наведнікаў, якія прачытваюць больш за 47 млн артыкулаў на 298 [[мовы сьвету|мовах сьвету]]. Самы аб’ёмны з моўных разьдзелаў Вікіпэдыі, [[Ангельская Вікіпэдыя|ангельскамоўны]], утрымлівае больш за 5 540 000 артыкулаў (на студзень 2018 году). Артыкулы ў Вікіпэдыі пішуцца [[добраахвотнік]]амі [[грамада|грамады]] з усяго сьвету, і амаль усе гэтыя артыкулы могуць быць выпраўлены ці дапоўнены любым чалавекам праз інтэрнэт.
 
[[Аўтарскае права]] на матэрыялы Вікіпэдыі рэгулюецца ліцэнзіяй [[GNU Free Documentation License|GNU FDL]] і адпавядае GPL-ліцэнзіі, якая выкарыстоўваецца для свабоднага [[праграмнае забесьпячэньне|праграмнага забесьпячэньня]]. Ліцэнзія дазваляе свабодна зьмяняць і распаўсюджваць інфармацыю і нават прадаваць яе, аднак забараняе заяўляць свае правы на створаную грамадзкасьцю інфармацыю пасьля ўнясеньня якіх-небудзь зьменаў і дапаўненьняў. Пры гэтым стваральнікі Вікіпэдыі настойліва заклікаюць не разьмяшчаць у ёй матэрыялаў, абароненых аўтарскім правам, бяз згоды праваўладальнікаў.
 
Статус Вікіпэдыі як крыніцы інфармацыі доўгі час ставіўся пад сумнеў. Энцыкляпэдыю хвалілі за тое, што яна бескаштоўна распаўсюджвалася, рэдагавалася і таму што яна вельмі шырокая; але яе крытыкавалі за несыстэматычнасьць, перавагу згоды над мандатам і за відавочную недастатковасьць адказнасьці і аўтарытэтнасьці ў параўнаньні з традыцыйнымі энцыкляпэдыямі. Артыкулы Вікіпэдыі цытуюцца ў [[сродкі масавай інфармацыі|СМІ]] і ў акадэмічным асяродзьдзі.▼
 
Праект зьяўляецца некамэрцыйным і разьвіваецца на сродкі спонсараў, якія ў асноўным зьяўляюцца простымі ўдзельнікамі Вікіпэдыі. Арганізатар — амэрыканскі фонд Wikimedia Foundation Inc.
 
== Гісторыя ==
Вікіпэдыя пачалася як праект падобны да [[Нупэдыя|Нупэдыі]], бясплатнай ангельскамоўнай он-лайнонлайн-энцыкляпэдыі, артыкулы ў якой пісалі адмыслоўцы, а затым артыкулы праходзілі складаны працэс фармальнай праверкі. Нупэдыя была заснавана 9 сакавіка 2000 году, і была ўласнасьцю Bomis Inc, кампаніі, якая валодала таксама аднайменным вэб-парталам. Галоўнымі фігурамі гэтага праекту былі [[Джымі Ўэйлз]], галоўны выканаўчы дырэктар Bomis, і [[Лары Сэнгер]], галоўны рэдактар ​​Нупэдыі, а пазьней Вікіпэдыі. Нупэдыя спачатку друкавалася пад уласнай ліцэнзіяй адкрытага кантэнту, а затым перайшла на [[GNU Free Documentation License]] перад стварэньнем Вікіпэдыі паводле патрабаваньня [[Рычард Столмэн|Рычарда Столмэна]]<ref>[http://www.webcitation.org/616bVykNx The Free Encyclopedia Project]. Free Software Foundation.</ref>.
 
У снежні 2013 года ў заяве ЮНЭСКА з нагоды ўзнагароджання Джымі Вэйлса, заснавальніка Вікіпэдыі, Вікіпэдыя атрымала Залаты медаль.
 
== Суполка ўдзельнікаў і мадэль рэдагаваньня ==
Галоўнай асаблівасцю Вікіпедыі з'яўляецца тое, што ствараць і рэдагаваць артыкулы ў яе можа любы карыстальнік Інтэрнэту. Усе ўносяцца такімі добраахвотнікамі змены неадкладна становяцца даступнымі для прагляду ўсім наведвальнікам сайта.
 
=== Кампэтэнтнасьць і перадузятасьць <!--У ангельскай гэта падразьдзел «Суполкі»--> ===
[[Крытыка Вікіпэдыі]] апэлюе да сыстэматычнай перадузятасьці і няўзгодненасьці праекту, да яго палітыкі, якая ўхваляе дасягненьне [[кампраміс]]у паміж удзельнікамі ў працэсе рэдагаваньня артыкулаў. Як вынік, сучасныя папулярныя тэмы з адносна нізкай агульначалавечай каштоўнасьцю аказваюцца больш поўна і цікава асьвечанымі, чым, напрыклад, гістарычныя асобы, чый глябальны ўклад і ўплыў зьяўляецца больш значным. Таксама падвяргаюцца сумневу дакладнасьць і кампэтэнтнасьць энцыкляпэдыі. Крытыкуецца і безабароннасьць супраць вандалізму, наяўнасьць ілжывай і неправеранай інфармацыі.
 
▲Статус Вікіпэдыі як крыніцы інфармацыі доўгі час ставіўся пад сумнеў. Энцыкляпэдыю хвалілі за тое, што яна бескаштоўна распаўсюджвалася, рэдагавалася і таму што яна вельмі шырокая; але яе крытыкавалі за несыстэматычнасьць, перавагу згоды над мандатам і за відавочную недастатковасьць адказнасьці і аўтарытэтнасьці ў параўнаньні з традыцыйнымі энцыкляпэдыямі. Артыкулы Вікіпэдыі цытуюцца ў [[сродкі масавай інфармацыі|СМІ]] і ў акадэмічным асяродзьдзі.
 
== Крыніцы ==
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Вікіпэдыя»