Вікіпэдыя

Якуб Наркевіч-Ёдка: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма апісаньня зьменаў
Меткі: Рэдагаваньне з мабільнай прылады Праўка праз мабільную вэрсію сайту
д артаграфія, стыль
Радок 2:
|Фота = Jakub Jodko Narkiewicz 1892.png
|Шырыня = 240 пкс
|Подпіс = Партрэт Якуб Наркевіча-Ёдкі ў чэскім часопісе Světozor <ref>[http://archiv.ucl.cas.cz/index.php?path=SvetozorII/26.1892/34/405.png Naše vyobrazení] Ročník 26/1892, číslo 34, strana 405.{{Ref-cz}}</ref>
|Навуковая сфэра = [[фізыка]], [[мэдыцына]], [[біялёгія]], [[мэтэаралёгія]]
|Месца працы = [[Наднёман]]
Радок 15:
|Партрэт =
|Герб = POL COA Lis.svg
|Подпіс гербу = «[[Ліс (герб)|герб «Ліс»]]»
|Род = [[Наркевічы-Ёдкі]]
|Бацька = Атон Наркевіч-Ёдка
Радок 30:
|Колер загалоўку =
}}
'''ЯкубЯку́б НаркевічНарке́віч-Ёдка''' (8 студзеня 1848, [[мястэчка]] [[Турын (вёска)|Турын]], цяпер [[вёска]] [[Пухавіцкі раён|Пухавіцкага раёну]] — 19 лютага 1905, [[Вена]]) — беларускі фізык, мэдык, біёляг. Доктар мэдыцыны (1893), прафэсар (1900), чалец-карэспандэнт [[Расейскае геаграфічнае таварыства|Расейскага геаграфічнага таварыства]] (1889).
 
== Біяграфія ==
ВучыўсяНавучаўся ў Менскай гімназіі (1861—1865), працягваў навучаньне ў [[Мэдычны інстытут (Флярэнцыя)|Мэдычным інстытуце ў Флярэнцыі]], [[Венскі ўнівэрсытэт|Венскім унівэрсытэце]] ў [[Сарбона|Сарбоне]].
 
У 1872 годзе ў маёнтку АтонаваАтонаве (сёньняцяпер вёска [[Сінячова]] ў [[Капыльскі раён|Капыльскім раёне]]) збудаваў мэтэаралягічную станцыю (у 1888 годзе перанес яе ў маёнтак [[Наднёман]], цяпер вёска [[Узьдзенскі раён|Узьдзенскага раёну]]). З 1890 году супрацоўнік Інстытуту экспэрымэнтальнай мэдыцыны ў [[Пецярбург]]у.
 
Вынайшаў спосаб бесправадной перадачы і прыёму электрамагнітных хваляў на адлегласьці (першы ў сьвеце правобраз радыёпрыёмнікарадыёпрымача, 1891), але не запатэнтаваў вынаходніцтва<ref>[http://www.pogoda.by/press-release/allrel.html?from=14&page=113 160 гадоў з дня нараджэння Якуба Наркевіча-Ёдкі] на [http://www.pogoda.by Гідрамэтцэнтар Беларусі]</ref>. Існуе дакумэнт, які пацьвярджае прыярытет Я. Наркевіча-Ёдкі ў гэтым вынаходніцтве — пратакол паседжаньня Францускага фізычнага таварыства ў Парыжы за сьнежань 1898 году. У ім азначаеццаадзначаецца, што:
{{Цытата|О. Лоджу належыць першая ідэя тэлеграфіі бязбез провадаўправадоў, калі мы не пажадаем дайсьці да Наркевіча-Ёдкі, …які два-тры гады назадтаму зрабіў у Вене вельмі цікавыя перадачы са [[шпуля]]й Румкарфа (праўда можа быць, без выразнага ўсьведамленьня ролі электрамагнітных хваляў у гэтых досьледах).<ref>А. Д. Дасько. [http://www.bspu.unibel.by/teacher/dasko/iodka.htm Я. А. Наркевіч-Ёдка] // Асновы радыётэхнікі. Фізічны факультэт, катэдра інфарматыкі і асноваў электронікі [[БДПУ імя Максіма Танка]]</ref>.}}
 
Апрача таго, зрабіў значныя адкрыцьці ў галіне мэтэаралёгіі (вымярэньне хуткасьці руху аблокаў, вільготнасьці глебы ды інш.), за што ўзнагароджаны сярэбраным мэдалём [[Расейскае геаграфічнае таварыства|Расейскага геаграфічнага таварыства]]. Адкрыў у сваім маёнтку санаторый, распрацаваў мэтады лячэньня нэрвовых захворваньняў электрычным токам, мэтад электраграфіі для дыягностыкі захворваньняў, выкарыстоўваў лячэньне кумысам і сьвятлом.
 
== Крыніцы ==
Радок 49:
* {{Кніга|аўтар = В.Н. Киселев.|частка = |загаловак = Парадоксы «электрического человека»: жизнь и деятельнотсь белорусского ученого Якова Оттоновича Наркевича-Иодко|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Менск|выдавецтва = Белорусская наука|год = 2007|том = |старонкі = |старонак = 316|сэрыя = |isbn = 978-985-08-0797-7|наклад = 500}}
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://csl.bas-net.by/narkevich/narkevich.asp| загаловак = Яков Оттонович Наркевич-Иодко| фармат = | назва праекту = Центральная научная библиотека им. Я. Коласа НАН Беларуси| выдавец = | дата = | мова = ru| камэнтар = }}
* {{Спасылка | аўтар = Людмила СЕЛИЦКАЯ| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 28 сьнежня 2002| url = http://sb.by/print/post/24261/| загаловак = Повесть об «электрическом человеке»| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[SB.BY]]| дата = 21 лютага 2012| мова = ru| камэнтар = }}
* {{Спасылка | аўтар = Людмила СЕЛИЦКАЯ| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 20 студзеня 2011| url = http://kp.by/daily/25624.3/790194/| загаловак = Алхимик из-под Узды изобрел радио раньше Маркони и Попова| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Комсомольская правда]]| дата = 21 лютага 2012| мова = ru| камэнтар = }}
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Наркевіч-Ёдка, Якуб}}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Якуб_Наркевіч-Ёдка»