Івана-Франкоўская вобласьць: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Робат: Замена шаблёну: Інфармацыя пра вобласьць |
дапаўненьне (значнае) |
||
Радок 1:
{{Адміністрацыйная адзінка
| Назва = Івана-Франкоўская
| Арыгінальная назва = Івано-Франківська область
| Герб = Coat of Arms of Ivano-Frankivsk Oblast.png
| Сьцяг = Flag of Ivano-Frankivsk Oblast.png
| Краіна = [[Украіна]]
| Гімн =
| Статус = вобласьць
| Уваходзіць у =
| Улучае = 14 раёнаў
| Цэнтар = [[Івана-Франкоўск]]
| БуйныГорад = [[Івана-Франкоўск]]
| БуйныяГарады = [[Калуш]], [[Каламыя]]
| ДатаЎтварэньня = [[4 сьнежня]] [[1939]] року
| Кіраўнік = М.В.Палейчук
|Назва пасады кіраўніка = Губэрнатар
| АфіцыйныяМовы = украінская
| Насельніцтва = 1 406,1 тыс.
|Год перапісу = 2006
|Адсотак ад насельніцтва = 2,96
|Месца паводле насельніцтва = 12
|Шчыльнасьць = 99,72
|Месца паводле шчыльнасьці =
|Нацыянальны склад =
|Канфэсійны склад =
| Плошча = 13,928 тыс.
|Адсотак ад плошчы = 2,3
|Месца паводле плошчы =
| Максымальная вышыня = 2061
| Сярэдняя вышыня =
| Мінімальная вышыня =
| Шырата =
| Даўгата =
| Мапа = Map of Ukraine political simple Oblast Iwano-Frankiwsk.png
| Часавы пас = [[GMT]] +2
| Скарачэньне =
| ISO =
| FIPS =
| Тэлефонны код = +38 034
| Паштовыя індэксы = 76xxx, 77xxx, 78xxx
| Інтэрнэт-дамэн = ivano-frankivsk.ua; if.ua
| Код аўтамабільных нумароў = AT
| Сайт = http://www.if.gov.ua
| Катэгорыя ў Commons = Ivano-Frankivsk Oblast
| Парамэтр1 =
| Назва парамэтру 1 =
| Дадаткі =
| Мапа адміністрацыйнай адзінкі =
| Колер фону парамэтраў = #DEE3FA
| Колер фону герб-сьцяг = #F7EFD9
}}
''''''Іва́на-Франко́ўская во́бласьць''' ({{мова-uk|Іва́но-Франкі́вська о́бласть}}) — адміністрацыйная адзінка ва [[Украіна|Ўкраіне]]. Плошча вобласьці складае 13,928 тыс. км². Насельніцтва — 1 406,1 тыс. чалавек ([[2006]]). Адміністрацыйны цэнтар - места [[Івана-Франкоўск]] (колішні [[Станіславаў]] - да [[1962]] року).
== Геаграфічныя зьвесткі ==
=== Месцазнаходжаньне ===
Разьмешчана на паўночным захадзе [[Украіна|Ўкраіны]].
На паўночным захадзе мяжуе з [[Львоўская вобласьць|Львоўскай]], на паўднёвым захадзе - з [[Закарпацкая вобласьць|Закарпацкай]], на паўночным усходзе - з [[Чарнавіцкая вобласьць|Чарнавіцкай]], на поўдні - з [[Тэрнопальская вобласьць|Тэрнопальскай]] абласьцямі Ўкраіны. На поўдні вобласьці праходзіць дзяржаўная мяжа з [[Румынія|Румыніяй]].
=== Клімат ===
Клімат умерана кантынэнтальны. У Паднястроўі ды Прыкарпацьці зіма даволі мяккая (сярэдняя тэмпэратура студзеня −5,5 - −4 °C), лета цёплае (ліпень +18 - +19 С). Ападкаў 500—800 мм у рок. Працягласьць вэгетацыйнага пэрыяду да 210—215 дзён. У [[Карпаты|Карпатах]] клімат больш суровы й вільготны ды моцна зьмяняецца з вышынёй; сярэдняя тэмпэратура студзеня −9 - -6 °C, ліпеня +6 - +17 °C; колькасьць ападкаў ад 800 да 1400 мм і больш. Вэгетацыйны пэрыяд - 90 дзён.
=== Рэльеф ===
Вобласьць разьмешчана на сутоку [[Усходне-Эўрапейская раўніна|Ўсходне-Эўрапейскай раўніны]] і [[Карпаты|Карпатаў]]. Паводле характару рэльефу тэрыторыя вобласьці падзяляецца на 3 часткі: раўнінную, лесастэпавую — Паднястроўе; сярэднюю прадгорную — Прыкарпацьце; паўднёва-заходнюю горную — Карпаты, якая займае амаль палову тэрыторыі вобласьці. На паўночна-ўсходняй яе ўскраіне ляжаць раўніны Аполья и Пакуцьця.
У Чарнагорскім храбты Карпатаў знаходзіцца найвышэйшая гара Ўкраіны — [[Гавэрла]] (2061 м).
Глебавы покрыў зьмяняецца з вышынёй. На раўнінах пераважаюць шэрыя лясныя ападзоленыя глебы ды [[чарназём]]ы ападзоленыя, у прадгор'ях — дзярнова-падзолістыя глебы, у горах — бурыя горна-лясныя разнастайнай ступені ападзоленасьці дзярнова-буразёмныя ды горна-лугавыя дзярновыя й тарфяныя.
=== Карысныя выкапні ===
На тэрыторыі вобласці знаходзіцца Калуска-Горыскае радовішча [[калійная соль|калійных соляў]].
=== Водныя аб'екты ===
Галоўныя рэкі — [[Днестар]] (з прытокамі [[Гнілая Ліпа]], [[Ломніца]], Быстрыца) і [[Прут]] (з асноўным прытокам [[Чарамош]]). Для рэгіёна характэрна разводзьдзе ўвясну ды дажджавыя паводкі ўлетку. Рэкі выкарыстоўваюць як крыніцы гідраоэнэргі ды для лесасплаву.
== Гісторыя ==
З даўніх часоў землі, што супольна падзялілі Івана-Франкоўская, Львоўская ды Тэрнопальская вобласьці— маюць гістрычную назву — Галічына. Насельнікі гэтага края вядомыя сваім высокім узроўнем патрыятызму, нацыянальнай сьвядомасьцю, прагай да волі. Незалежнасьць Украіны 1990—1991 рр. была здабытая не ў апошнюю чаргу дзякуючы масавым дзеяньням і высокай арганізаванасьці галічанаў.
Івана-Франкоўшчына зьяўляецца бацькаўшынай асьпяваных у [[Слова аб палку Ігаравым|«Слове аб палку Ігаравым»]] князя Яраслава Асмамысла і княгіні Яраслаўны, дзяўчыны-патрыёткі з Рагатына, што ўваёшла ў гісторыю пад імём Раксоланы і як жонка султана адыграла значную ролю ў палітычным жыцьці Турэччыны XVI ст.
Пасьля распаду Аўстра-Вугоршчыны ў [[1918]] року была ўтвораная [[Заходне-Ўкраінская Народная Рэспубліка]], а [[Станіславаў]] цягам студзеня-траўня [[1919]] року быў яе сталіцай. У гэтым року тут пабывалі такія значныя ўкраінскія дзеячы, як: М.Грушэўскі, У.Вінічэнка, С.Пэтлюра, Я.Канавалець.
Івана-Франокўская вобласьць (Станіслаўская вобласьць) была ўтвораная [[4 сьнежня]] [[1939]] року ў межах УССР.
== Адміністрацыйны падзел ==
Вобласьць налічвае 14 адміністрацыйных раёнаў, 15 местаў, зь якіх 5 - абласнога значэньня, 24 мястэчкі, 745 вёсак.
=== Месты ===
==== Абласнога значэньня ====
* [[Балехаў]]
* [[Івана-Франкоўск]]
* [[Калуш]]
* [[Каламыя]]
* [[Ярэмча]]
==== Раённага значэньня ====
* [[Бурштын]]
* [[Галіч]]
* [[Гарадэнка]]
* [[Даліна (горад)|Даліна]]
* [[Комаў]]
* [[Надворная]]
* [[Рагатын]]
* [[Сьнятын]]
* [[Тлумач]]
* [[Тысмэныца]]
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Ivano-Frankivsk Oblast|выгляд=міні}}
{{Івана-Франкоўская вобласьць}}
{{Украіна}}
[[bg:Ивано-Франковска област]]
| |||