Валёнская мова: розьніца паміж вэрсіямі

Валёнская мова фармавалася ў пэрыяд між [[VIII стагодзьдзе|VIII]] ды [[XII стагодзьдзе|XII]] стагодзьдзямі. Мае значны кельцкі і германскі субстрат. На 100 клясічных валёнскіх словаў 90 будзе лацінскага паходжаньня, 9 — германскага, 1 — кельцкага. Аднак сёньняшняя валёнская мова мае шмат запазычаных словаў з францускае мовы.

На валёнскай мове размаўляюць жыхары поўначы [[Францыя|Францыі]] ''botte de Givet'', у дэпартаменцедэпартамэнце [[Ардэны (дэпартамент)|Ардэны]] і розных вёсках у дэпартаменцедэпартамэнце [[Нор (дэпартамент)|Нор]]. Невялікая колькасьць носьбітаў валёнскае мовы пражывае ў ЗША, ў штаце [[Вісконсін]].

Афіцыйнага статусу гэтая мова ня мае, але ў [[1990]] року яна была прызнаная мясцовай мовай. У цяперашні час па-валёнску размаўляе каля 600 тысячтысячаў асобаў, хаця на пачатку [[XX стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]] ёю карысталася 90 % насельніцтва Валёніі (больш за чатыры мільёны асобаў). Нязначная частка людзей, якія нарадзіліся ў паваенны час, вольна валодае гэтай мовай. Многія толькі ведаюць некаторыя словы і выразы па-валёнску.

Цяпер валёнская амаль цалкам выцесьненая францускай, якая мае статус афіцыйнае мовы Бэльґіі. Валёнская мова знаходзіцца ў сьпісе 500 моваў сьвету, якім пагражае выміраньне ў [[XXI стагодзьдзе|XXI стагодзьдзі]]. Тым ня менш, у апошнія рокі ў Валёніі назіраецца [[Адраджэньне мовы|адраджэньне цікавасьці да валёнскае мовы]].

Нягледзячы на мясцовыя фанэтычныя асаблівасьці, ў Валёніі назіраецца рух за прыняццепрыняцьце адзінага правапісу — «rfondou walon». Гэтая артаграфія дае магчымасьць розным чытачам па-рознаму вымаўляць словы. Гэты канцэпт быў узяты з [[Брэтонская мова|брэтонскае мовы]] і дазваляе прымірыць сучасныя фанэтычныя нормы з традыцыямі напісаньня словаў.

{{Commons|Category:Walloon language|выгляд=міні}}