Ганг: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link FA template (handled by wikidata)
Dymitr (гутаркі | унёсак)
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Ganges?oldid=934618587
Радок 23:
|катэгорыя_вікісховішча = Ganges River
}}
'''Ганг''' ({{мова-hi|गंगा}}, {{IAST|Gaṅgā}}) — найбуйнейшая рака [[Індыйскі субкантынэнт|Індыйскага субкантынэнту]]. Адна з самых паўнаводных рэк у сьвеце, займае 3-е месца па ваданосным патоку пасьля [[Амазонка (рака)|Амазонкі]] й [[Конга (рака)|Конга]]. У [[Індыя|Індыі]] Ганг лічыцца нацыянальнай ракой<ref>[httphttps://archive.india.gov.in/knowindia/national_rivernational_symbols.php?id=7 ''«National River»'']{{Ref-en}}. National Informatics Centre. India.</ref>. Плошча басэйну складае 2055 тыс. км²<ref>[http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Ганг/ ''«Ганг»'']. Большая советская энциклопедия]{{Ref-ru}}.</ref>. Бярэ свой пачатак у Заходніх [[Гімалаі|Гімалаях]] зь ледавіка [[Ганготры (ледавік)|Ганготры]] ў штаце [[УтаракхандУтаракганд]], працякае на паўднёвы ўсход, перасякаючы [[Інда-Гангаўская раўніна|Інда-Гангаўскую раўніну]] на поўначы [[Індыя|Індыі]], і ўпадае ў [[Бэнгальскі заліў]], фармуючы разам з рэкамі [[Брагмапутра]]й і [[Мэггна]] [[Дэльта Ганга|дэльту Ганга-Брагмапутры]] (пераважна на тэрыторыі [[Банглядэш]]у), частка якой пакрыта лясамі [[Сундарбан]].
 
Ганг у індуісцкай міталёгіі — нябесная рака, якая спусьцілася на зямлю. З даўніх часоў лічыцца сьвятой ракой для [[Індуізм|індуістаў]]<ref>Kishore, Kaushal (2008). [http://www.rupapublications.com/client/book/the-Holy-Ganga.aspx ''«The Holy Ganga»'']. India: Rupa Publication. — С. 300. — {{ISBN|9788129114068}}.</ref><ref>Bhattacharji, Sukumari; Bandyopadhyay, Ramananda (1995). [https://books.google.com/books?id=B0j0hRgWsg8C&pg=PA54 ''«Legends of Devi»'']. Orient Blackswan. — С. 54. — {{ISBN|978-81-250-0781-4}}.</ref>. Індуісты зьдзяйсьняюць да яе пілігрымкі, асабліва да ейных вытокаў і гарадох [[ХарыдварГарыдвар]], [[Варанасі]] й [[Алагабад]] (месца ўпадзеньня [[Джамна|Джамны]]). На ейных берагах праходзяць крэмацыі, у вадзе расьсейваецца попел памерлых індуістаў і ажыцьцяўляюцца рытуальныя абмываньні.
 
Рака актыўна выкарыстоўваецца для арашэньня. Басэйн Гангу, плошчай больш за 1 млн км², зьяўляецца адным з найбольш густанаселеных рэгіёнаў Зямлі<ref>[http://www.zeenews.com/news587747.html ''«US TV host takes dig at Ganges»'']. Zee News.</ref>. [[Суднаходзтва]] на рацэ зараз некалькі ўскладнілася й магчыма толькі ад вусьця да гораду [[Канпур]] на пласкадонных лодках. Ганг зьяўляецца галоўнай воднай артэрыяй [[Бэнгалія|Бэнгаліі]] й паўночна-ўсходніх штатаў Індыі, часта разглядаецца ў якасьці сымбалю ўсёй краіны.
 
Гангу пагражае забруджваньне, небясьпека маецца ня толькі для чалавека, але й для жывёлаў, сярод якіх больш за 140 відаў [[рыбы|рыб]], 90 відаў [[земнаводныя|земнаводных]], [[паўзуны]], як то [[гавіял]], і [[сысуны|сысуноў]], як то [[гангаўскі дэльфін]]. Апошнія згаданыя ўключаныя ў сьпіс крытычна зьнікаючых відаў [[Міжнародны саюз аховы прыроды і прыродных багацьцяў|Міжнароднага зьвязу аховы прыроды й прыродных багацьцяў]]<ref name="rice">Rice, Earle (2012). [https://books.google.com/books?id=vdeXBgAAQBAJ&pg=PA25 ''«The Ganges River»'']. Mitchell Lane Publishers, Incorporated. — С. 25. — {{ISBN|978-1612283685}}</ref>. Узровень [[фэкальныя энтэрабактэрыі|фэкальных энтэрабактэрыяў]] ад чалавечых адходаў у рацэ каля гораду Варанасі больш чым у сто разоў перавышае афіцыйны ліміт індыйскага ўраду<ref name="rice"/>. Плян выратаваньня Гангу, то бок экалягічная ініцыятыва па ачыстцы ракі, была праваленая<ref>[http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-03-19/edit-page/28148254_1_national-river-conservation-plan-ganga-action-plan-ganga-and-yamuna ''«Clean Up Or Perish»'']. The Times of India.</ref> праз, як лічыцца, карупцыю, адсутнасьць волі ва ўрадзе, дрэнную тэхнічную экспэртызу й прыродаахоўнае плянаваньне, а таксама адсутнасьць падтрымкі з боку рэлігійных уладаў.
 
== Крыніцы ==
{{ЗноскіКрыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Ganges River}}
* [http://dsal.uchicago.edu/reference/gazetteer/pager.html?objectid=DS405.1.I34_V12_138.gif Ганг у імпэрскіх газэтах Індыі 1909 году]. Digital South Asia Library{{ref-en}}.
 
* [https://www.npr.org/series/9358334/the-ganges-a-journey-into-india Ганг: Падарожжа ў Індыю]. National Public Radio{{ref-en}}.
{{Накід:Геаграфія}}
* [https://sacredland.org/ganges-river-india/ Ганг]. Sacred Land Film Project{{ref-en}}.
 
[[Катэгорыя:Рэкі Індыі]]