Гаршчок: розьніца паміж вэрсіямі

'''Гаршчо́к''' — [[гліна|гліняная]] пасудзіна для гатаваньня гарачай стравы, захоўваньня вадкіх і сыпкіх рэчываў і іншых.

 

 

Гаршчок — найбольш семіятызавана рэч хатняга начыньня. [[Антрапамарфізацыя]] гаршчка праяўляецца як на ўзроўні найменьняў (носік, ручка), так і ў [[фальклёр]]ных тэкстах, перадусім у загадках: «Малады Ягор сеў на конь, паехаў у агонь»; «Радзіўся — не хрысьціўся, памёр — не правадзіўся», У шматлікіх рытуальных практыках сымбалічна прадстаўляў сабой [[чалавек]]а — яго [[галава|галаву]] і ўлоньне — і ў такіх кантэкстах уваходзіў у абрады жыцьцёвага цыклю: [[радзіны]], [[вясельле]], [[памінкі]]. У [[пахаваньне|пахавальнай]] абраднасьці гаршчок выступае як ёмішча [[душа|душы]] памерлага, як посуд для вады, што служыць пасярэднікам паміж сьветамі. У [[Пінскі раён|Пінскім раёне]] за [[труна|труной]] несьлі ў гаршчку пасьвечаную ваду, вадой крапілі [[магіла|магілу]], рэшткі там жа вылівалі, а гаршчок, перавярнуўшы дагары дном, ставілі ў голаў магілы. Сувязь гаршчка з душамі продкаў, зь печчу і прасторай каля яе, а таксама непасрэднае сутыкненьне з [[агонь|агнём]] тлумачаць суаднясеньне яго з [[дамавік]]ом. Па ўсёй Беларусі вядома павер’е аб перасяленьні дамавіка ў новую хату менавіта ў гаршчку з жарам. На [[усходнія славяне|ўсходнеславянскай]] тэрыторыі дзіравы гаршчок уваходзіць у шэраг рэчаў, што выконвалі ў народнай сьвядомасьці ролю [[абярэг]]а. У рытуальных дзеяньнях абыгрываецца пустата посуду, яго патэнцыяльная магчымасьць «зьмяшчаць» у сабе тыя ці іншыя якасьці: у гаршчку лічылася магчымым пабачыць [[чараўніца|чараўніцу]], у ім пасьля пэўных апэрацыяў можа быць сканцэнтравана пэрсаніфікаваная [[хвароба]], менавіта ў гаршчку знаходзілі прыстанак [[атмасфэрныя зьявы]].