Лейпуны: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д артаграфія
Радок 44:
|Сайт =
}}
'''Лейпуны''', '''Ляйпуны'''<ref>{{Літаратура/ВГАБ|2к}} С. 87.</ref> ({{мова-lt|Leipalingis|скарочана}}) — [[мястэчка]] ў [[Летува|Летуве]], на рацы [[Пасярэйка|Пасярэйцы]]. Цэнтар староства [[Друскеніцкае самакіраваньне|Друскеніцкага самакіраваньня]] [[Аліцкі павет|Аліцкага павету]]. Насельніцтва на 2011 год — 1552 чалавекі. Знаходзяцца за 12 км на паўночны захад ад [[Друскенікі|Друскенікаў]].
 
Лейпуны — даўняе [[мястэчка]] [[Гарадзенскі павет|гістарычнай Гарадзеншчыны]] (частка [[Троцкае ваяводзтва|Троччыны]]). Да нашага часу тут захаваліся палац Крушэўскіх і касцёлкасьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, помнікі архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдзяў.
 
== Назва ==
Радок 53:
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Першы пісьмовы ўпамін пра Лейпуны датуецца 1504 годам. У гэты час вёска ўваходзіла ў склад [[Гарадзенскі павет|Гарадзенскага павету]] [[Троцкае ваяводзтва|Троцкага ваяводзтва]].
 
У XVI ст. Лейпуны знаходзіліся ў валоданьні Сапегаў, якія збудавалі тут царкву (пазьней — касьцёл). Па Сапегах мястэчка перайшло да [[Масальскія|Масальскіх]], у канцы XVIII ст. — да [[Плятэры|Плятэраў]].
 
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
У выніку [[трэці падзел Рэчы Паспалітай|трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай]] (1795 год) Лейпуны апынуліся ў складзе [[Прусія|Прусіі]], у 1807 годзе згодна з [[Тыльзіцкая мірная дамова|Тыльзіцкай мірнай дамовай]] — у складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], у Сейненскім павеце Аўгустоўскай губэрні.
 
У 1806—1826 гадох у Лейпунах збудавалі мураваны касьцёл. У 1807 годзе тут пачала працаваць школа, у 1906 годзе — бібліятэка. На 1827 год у Лейпунах было 43 будынкі. За часамі [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]] ў 1915 годзе мястэчка занялі нямецкія войскі.
Радок 65:
Згодна з [[Рыская мірная дамова 1921 году|Рыскай мірнай дамовай 1921 году]] Лейпуны апынуліся ў складзе [[Летува|Летувы]]. За часамі [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] з чэрвеня 1941 да 1944 году мястэчка знаходзілася пад акупацыяй [[Трэці Райх|Трэцяга Райху]].
 
У 1990-я гады ўлады Летувы залучылі Лейпуны ў афіцыйны этнаграфічны рэгіён [[Дзукія]].
 
<gallery caption="Мястэчка на старых здымках" widths="150px" heights="150px" class="center">
Радок 94:
<gallery caption="Краявіды Лейпуноў" widths="150px" heights="150px" class="center">
Leipalingio baznycios varpine.jpg|Касьцёл
58leipalingio bazhn.jpg|Інтэр'ерІнтэр’ер касьцёла
Leipalingio dvaro rumai 2015 (3).JPG|Палац Крушэўскіх
Leipalingio parko upelis.jpg|Парк