Тайлянд: розьніца паміж вэрсіямі

У 1855 годзе на дзяржаву пачаўся ціск з боку эўрапейскіх дзяржаваў. Падчас панаваньня [[Рама IV|Рамы IV]], брытанская місія на чале з сэрам [[Джон Боўрынг|Джонам Боўрынгам]], губэрнатарам [[Ганконг]]у, вымусіла Сіям скласьці [[дамова Боўрынга|дамову Боўрынга]], першую з многіх нераўнапраўных дагавораў з заходнімі краінамі. Тым ня менш, Тайлянд зьяўляецца адзінай краінай у Паўднёва-Ўсходняй Азіі, якая ніколі не была калянізавана эўрапейцамі<ref>[http://www.indianexpress.com/news/king-country-and-the-coup/13140/0 «King, country and the coup»]. The Indian Express.</ref>, у прыватнасціпрыватнасьці таму, што Ангельшчына й Францыя дамовіліся ў 1896 годзе захаваць Сіям, як буфэрную дзяржаву паміж сваімі калёніямі.

У 1932 годзе ў краіне адбылася бяскроўная рэвалюцыя, якую ачоліла група вайскоўцаў і грамадзянскіх чыноўнікаў, якія вымусілі дзейнага караля [[Рама VII|Раму VII]] даць згоду на складаньне першай канстытуцыі, тым самым паклаўшы канец стагодьдзямстагодзьдзям абсалютнай манархіі. Ягоныя спрэчкі з урадам прывялі да адрачэньня й урад абраў новага караля [[Рама VIII|Раму VIII]]. Пазьней у тым жа дзесяцігодзьдзі, вайсковае партыі замоўшчыкаў стала дамінаваць у сіямскай палітыцы. З ініцыятывы фэльдмаршалу [[Плэк Пібунсонграм|Плэка Пібунсонграма]] сіямская палітыка будавалася на прынцыпах [[фашызм]]у. Менавіта ў гэты час назва краіны бела зьмененая на «Тайлянд», а таксама былі закранутыя многія аспэкты паўсядзённага жыцьця грамадзтва. Пасьля таго, як Францыя была захопленая [[Трэці Райх|Нямеччынай]] у [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайне]] ў чэрвені 1940 году, Тайлянд скарыстаўся магчымасьцю й адваяваў тэрыторыю, якую саступіў у бок Францыі шмат дзесяцігодзьдзяў назад. Канфлікт з французамі скончыўся дзякуючы пасярэдніцтву [[Японія|Японіі]].

Тайлянд меў самыя высокія тэмпы росту эканомікі ў пэрыяд з 1985 па 1996 гады. У сярэднім рост складаў 12,4% у год. У 1997 годзе, аднак, ціск на бат узмацьніўся, а эканоміка скарацілася на 1,9%, што прывяло да крызісу, які раскрыў слабасьці [[фінансавы сэктар|фінансавага сэктару]] і прымусіў адміністрацыю прэм’ера [[Чаваліт Ёнгчаюд]] правесьці дэвальвацыю мясцовай валюты. Прэм’ер-міністар быў вымушаны сысьці ў адстаўку пасьля таго, як ягоны кабінеткабінэт трапіў пад агонь крытыкі за ягонага павольнага рэагаваньня на эканамічны крызіс. [[Бат]] ​​быў прывязаны да [[амэрыканскі даляр|даляру ЗША]] з 1978 па 1997 гады, аднак ў студзені 1998 году кошт даляра павялічыўся больш чым удвая. Эканоміка краіны скарацілася на 10,8%, выклікаўшы [[азіяцкі фінансавы крызіс]]. Эканоміка Тайлянду пачала аднаўляцца ў 1999 годзе, а ў 2000 годзе рост склаў 4,2—4,4%, шмат у чым дзякуючы моцнаму экспарту. У наступных гадох таксама назіраўся рост, але не такі вялікі які быў у пэрыяд росквіту.

У 2005—2007 гады сярэдні рост вагаўся каля адзнакі 4—5%, аднак у наступныя гады рост паскорыўся да 5—7%. У сувязі з палітычнай нестабільнасьцю і пратэстамі 2010 году, рост СУП Тайлянду склаў 4—5%. Палітычная нявызначанасьць была асноўным чыньнікам зьніжэньня даверу інвэстараў і спажыўцоў. Пасьля тайскага вайсковага перавароту 22 траўня 2014 году, глябальнае інфармацыйнае агенцыя [[Франс-Прэс|AFP]] апублікавала артыкул, у якой сьцьвярджалася, што краіна апынулася на мяжы рэцэсіі. У артыкуле зьмяшчалася інфармацыя, што амаль 180 тысячаў [[камбаджыйцы|камбаджыйцаў]] зьехалі з Тайлянду празпразь перасьцярогі аб іміграцыйнага прыгнёту, і адзначыла, што тайская эканоміка зьведала скарачэньне на 2,1% квартал да кварталу са студзеня да канца сакавіка 2014 году<ref>[https://archive.is/20140617134545/http://www.afp.com/en/news/cambodian-exodus-thailand-jumps-nearly-180000 «Cambodian exodus from Thailand jumps to nearly 180,000»]. Agence France-Presse.</ref>.

Турызм складае каля 6% эканомікі краіны. Тайлянд зьяўляецца самай наведвальнай краінай у [[Паўднёва-Ўсходняя Азія|Паўднёва-Ўсходняй Азіі]] паводле зьвестак [[Сусьветная арганізацыя турызму|Сусьветнай арганізацыі турызму]] на 2013 год. Ацэнкі паступленьняў у ад турызму непасрэдна спрыяюць стварэньня ад 9 да 16% тайскага СУП<ref>[http://www.bangkokpost.com/news/politics/666028/government-moves-to-head-off-tourist-fears «Government moves to head off tourist fears»]. Bangkok Post.</ref>. Пры ўліку ўскоснага ўзьдзеяньня турызму агульны СУП ад гэтага сэктару эканомікі скаладае 20,2%<ref>[http://www.wttc.org/-/media/files/reports/economic%20impact%20research/country%20reports/thailand2014.pdf «Travel and Tourism, Economic Impact 2014: Thailand (2014 ed.)»]. London: World Travel & Tourism Council.</ref>. Упраўленьне па турызметурызьме Тайлянда выкарыстоўвае лёзунг «Дзіўны Тайлянд», дзеля прасоўваньня краіны на міжнародным узроўні.

Азіяцкія турысты ў першую чаргу наведваюць [[Бангкок]] і гістарычных, прыродныя і культурныя славутасьці ў ягоных ваколіцах. Заходнія турысты ня толькі наведваюць Бангкок і ваколіцы, але ў дадатак шмат часу праводзяць пляжах на поўдні краіны і на астравах. Поўнач зьяўляецца галоўным месцам для турыстычных экспэдыцыяў пешшу па лясістым гарам. Рэгіён [[Ісан (рэгіён)|Ісан]], які месьціцца на паўночным усходзе краіны, прымае найменшую колькасьць турыстаў сярод усіх тайскіх рэгіёнаў. Дзеля камфортнага размяшчэньняразьмяшчэньня замежных гасьцей, тайскі ўрад стварыў асобную турыстычную службу з офісамі ў асноўных турыстычных раёнах і ўласным аварыйным тэлефонавым нумарам<ref>[http://www.amazing-thailand.com/Police.html «Tourist Police in Thailand»]. Amazing-Thailand.</ref>.