Хлеб: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link FA template (handled by wikidata) |
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) |
||
Радок 11:
== Гісторыя ==
Хлеб — адзін з найстарэйшых гатаваных прадуктаў, які зьявіўся яшчэ ў [[нэаліт|нэаліце]]. Першы хлеб уяўляў сабой падобнасьць запечанай кашыцы, прыгатаванай з крупаў і вады, а таксама мог стаць вынікам выпадковай падрыхтоўкі або наўмысных экспэрымэнтаў з вадой і мукой. Нашчадкі такога раньняга хлеба вырабляюцца ў цяперашні час з розных крупаў па ўсім міры, напрыклад, мэксыканская тартылья, індыйскі чапаці, кітайскі «poa ping», шатляндзкая аўсяная аладка, паўночнаамэрыканская кукурузная аладка і этыёпская інжэра. Такі хлеб у выглядзе аладкі стаў асновай ежы шматлікіх старажытных цывілізацыяў: шумеры прымалі ў ежы ячменныя аладкі, а ў
Лічыцца, што хлеб з дражджавога тэсту ўпершыню зьявіўся ў [[Эгіпет|Эгіпце]] ў сувязі зь мясцовымі спрыяльнымі ўмовамі для росту [[пшаніца|пшаніцы]], а для падрыхтоўкі такога хлеба запатрабавалася вывесьці гатунак пшаніцы, які валодае дзьвюма новымі ўласьцівасьцямі. Першае паляпшэньне, зробленае ў раньнедынастычны пэрыяд у Эгіпце, складалася ў тым, што была знойдзеная і выгадаваная пшаніца, якую можна было малаціць без папярэдняй сушкі на агні. Знаходка гатунку пшаніцы, якая ўтрымоўвала досыць шмат клейкавіны ([[бялкі|бялка]]), стала другім адкрыцьцём, якое паспрыяла зьяўленьню дражджавога хлеба. Лічыцца, што першапачаткова дражджавое цеста стала выкарыстоўвацца ў XVII стагодзьдзі да н. э., але пшаніца, зь якой можна было рабіць такое цеста, сустракалася вельмі рэдка. Выснова аб недахопе такой пшаніцы была зроблена на аснове зьвестак аб тым, што такая пшаніца практычна не прывозілася ў [[Старажытная Грэцыя|Старажытную Грэцыю]] да IV стагодзьдзя да н. э. нягледзячы на адладжаныя гандлёвыя сувязі паміж Эгіптам і Грэцыяй, якія існавалі да таго часу ўжо 300 гадоў.
Радок 19:
Нават у старажытным сьвеце існавала вельмі шмат разнастайных відаў хлеба. У сваім складаньні «Баль мудрацоў» старажытнагрэцкі аўтар Афінэй апісвае некаторыя выгляды хлеба, пірожных, печыва і іншай выпечкі, якая гатавалася ў антычнасьці. Сярод гатункаў хлеба згадваюцца аладкі, мядовы хлеб, баханкі ў форме грыба, пасыпаныя макавым зернем, і адмысловая вайсковая страва — хлебныя завіткі, запечаныя на ражне. Тып і якасьць мукі, якая выкарыстоўвалася для падрыхтоўкі хлеба, таксама маглі адрозьнівацца. Як адзначаў Дыфіл, «хлеб, зроблены з пшаніцы, у параўнаньні з тым, што зроблены зь ячменю, больш пажыўны, лягчэй засвойваецца, і заўсёды лепшай якасьці. У парадку вартасьці, хлеб, зроблены з вычышчанай [добра прасеянай] мукі зьяўляецца першым, пасьля яго — хлеб са звычайнай пшаніцы, а затым хлеб, зроблены з непрасеянай мукі.»
У сярэднявечнай [[Эўропа|Эўропе]] хлеб служыў ня толькі асновай ежы, але і быў часткай сэрвіраваньні стала. Пры стандартнай сэрвіроўцы на стол клаліся кавалкі чэрствага хлеба памерам прыкладна 15 см на 10 см, якія служылі талеркамі, і маглі да таго ж убіраць вільгаць. Пасьля ежы гэтыя кавалкі хлеба, якія выконвалі ролі талерак, зьядалі, аддавалі бядноце або кармілі імі сабак. Толькі ў
Ота Фрэдэрык Ровэдэр лічыцца вынаходнікам хлеба ў нарэзцы. У 1912 Ровэдэр пачаў працаваць над машынай, якая б умела нарэзаць хлеб, але пякарні вельмі неахвотна выкарыстоўвалі такія машыны, паколькі лічылі, што хлеб у нарэзцы хутчэй учарсьцьвее. Толькі пасьля
На працягу пакаленьняў белы хлеб лічыўся найлепшым для багатых, тады як бяднота ела шэры і чорны (жытні) хлеб. Аднак, у
У апошні час становяцца папулярныя сямейнікі хлебапечкі, якія аўтаматычна робяць цеста і выпякаюць хлеб.
| |||