Радашкавіцкая беларуская гімназія: розьніца паміж вэрсіямі

'''Радашкавіцкая беларуская гімназія імя Францішка Скарыны''' — навучальная ўстанова сярэдняга тыпу ў [[РадашковічыРадашкавічы|РадашковічахРадашкавічах]], якая існавала ў [[1922]]—[[1928]] гг.

[[Гімназія]] заснавана РадашковіцкімРадашкавіцкім Таварыствам Беларускай школы ([[ТБШ]]) па ініцыятыве беларускага грамадскаграмадзка-палітычнага дзеяча [[Аляксандар Уласаў|Аляксандра Ўласава]] і педагогапэдагога [[Антон Крачкоўскі|А. Крачкоўскага]]. У пачатку 1922 атрымана канцэсія на ўтрыманьне гімназіі, дырэктарам яе бьіўбыў ксёндз [[Фабіян Абрантовіч]]. Пазьней дырэктарамі гімназіі выбіраліся А. Вернікоўскі і Ф. Стацкевіч.

У гімназіі вучылася моладзь з навакольных вёсак і мястэчак. У 1925/1926 навучальным годзе ў 1-71—7-м і падрыхтоўчым клясах займалася 150 вучняў. Меўся інтэрнат для хлопцаў і дзяўчат, закладзены пры падтрымцы місіі амэрыканскіх і беларускіх мэтадыстаў. Настаўнікі і вучні сумесна з РадашковіцкімРадашкавіцкім ТБШ праводзілі работу па прапагандзе беларускай культуры сярод жыхароў мястэчка і навакольных вёсак. 3 лістапада [[1923]] вучні пастаянна ладзілі тэатральныя прадстаўленніпрадстаўленьні, выдавалі рукапісныя часопісы.

На базе гімназіі ў час летніх канікул [[1926]]/27 і [[1927]]/28 навучальных гадох праводзіліся курсы для настаўнікаў беларускіх пачатковых школ. Уздым нацыянальна-вызваленчага руху ў сярэдзіне 1920-х у [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] садзейнічаў радыкалізацыі поглядаў педагогаўпэдагогаў і вучняў гімназіі, што прывяло да закрыцьця яе ў верасніверасьні [[1928]] па загадзе Маладзечанскага старасты з прычыны «небясьпекі публічнага спакою». БольшасцьБольшасьць навучэнцаў РадашковіцкайРадашкавіцкай беларускай гімназіі прадоўжылі вучобу за граніцаю, пераважна ў [[БССР]]; некаторыя скончылі вышэйшую школу ў [[Чэхаславакія|Чэхаславакіі]].

Першым настаўніцкім калектывам кіраваў [[Аляксандар Вернікоўскі]]. [[Язэп Гаўрылік]] выкладаў гэаграфіюгеаграфію і сьпевы, [[Фелікс Стацкевіч]] — [[лацінская мова|лацінскую мову]], [[Сымон Кароль]] — беларускую мову і літаратуру, [[Антон Крачкоўскі]] — матэматыку і геаметрыюгеамэтрыю, [[Мікалай Ласковіч]] — фізыку, [[Валянціна Чаенкава]] — гісторыю і французскуюфранцускую мову, [[Валянцін Чаенкаў]] — логікулёгіку і псіхалогіюпсыхалёгію, [[Браніслаў Тэраевіч]] — польскую мову, [[Лідзія Ліманоўская]] — нямецкую. Адміністратарам гімназіі працаваў беларускі дзеяч прапольскай арыентацыі [[Тодар Вернікоўскі]] (стрыечны брат дырэктара)<ref>[http://vialejka.info/3309-radashkovickaya-belaruskaya-gimnaziya-imya-francishka-skaryny.html РадашковіцкаяРадашкавіцкая беларуская гімназія імя Францішка Скарыны] МІХАСЬ КАЗЛОЎСКІ http://www.mgazeta.by/ </ref>. Мастацкім гуртком кіраваў [[Язэп Драздовіч]].

Ад гімназіі на сёньня захваўсязахаваўся будынак былога інтэрната, які знаходзіцца па Віленскай, 1. На мясцовых могілках маецца недагледжаная магіла выкладчыка [[Мікалай Чараняўскі|Мікалая Чараняўскага]]. Помнік з надпісам «''Сьветлай памяці вучыцель Радашкаўскае беларускае гімназіі Мікалай Іванавіч Чэрняўскі. Радзіўся 22.05.1883 г., памёр 02.03.1926 г. Вечная памяць дарагому настаўніку і другу''» — павалены.