Валеры Лягасаў: розьніца паміж вэрсіямі

артаграфія
д дададзеная Катэгорыя:Навукоўцы-самагубцы з дапамогай HotCat
артаграфія
Радок 1:
{{Навуковец
|Імя = Валеры Лягасаў
|Арыгінал імя = {{мова-ru||скарочана}} Валерий Легасов
|Фота = Могила математика Валерия Легасова.JPG
|Шырыня =
|Подпіс = Магіла Лягасава на Новадзявочых могілках Масквы
|Дата нараджэньня =
|Месца нараджэньня =
|Дата сьмерці =
|Месца сьмерці =
|Навуковая сфэра = [[неарганічная хімія]]
|Месца працы = [[Курчатаўскі інстытут|Інстытут атамнай энэргіі імя Курчатава]], [[Маскоўскі фізыка-тэхнічны інстытут]], хімічны факультэт [[Маскоўскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Маскоўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту]]
Радок 18 ⟶ 13:
|Сайт =
}}
'''Вале́ры Аляксе́евіч Ляга́саў''' ({{Мова-ru|Валерий Алексеевич Легасов}}; 1 верасьня 1936, [[Тула]] — 27 красавіка 1988, [[Масква]]) — [[СССР|савецкі]] [[Неарганічная хімія|хімік-неарганік]]. Адзін з чальцоў урадавай камісіі і непасрэдны ўдзельнік ліквідацыі наступстваў [[Чарнобыльская катастрофа|Чарнобыльскай аварыі]], [[Герой Расейскай Фэдэрацыі]] (пасьмяротна) (1996, пасьмяротна).
 
== Жыцьцяпіс ==
Нарадзіўся ў Туле ў сям’есям’і службоўцаў. Навучаўся ў маскоўскай школе №56 (1949—1954), якую скончыў з залатыізалатым мэдалём. Цяпер школа мае ягонае імя.
 
У 1961 року скончыў [[Расейскі хіміка-тэхналягічны ўнівэрсытэт|Маскоўскі хіміка-тэхналягічны інстытут імя Мендзялеева]]. Працаваў у гэтым інстытуце сакратаром камітэту ВЛКСМ.
Радок 37 ⟶ 32:
З 1983 року — першы намесьнік дырэктара [[Курчатаўскі інстытут|Інстытуту атамнай энэргіі імя Курчатава]].
 
Знойдзены павешаным на другую гадавіну Чарнобыльскай аварыі, 27 красавіка 1988 року, у ліквідацыі наступстваў якой браў удзел. Наступнага дня ён меў абвясьціць вынікі ўласнага расследаваньнярасьсьледаваньня прычынаў авары на Чарнобыльскай АЭС. Паводле афіцыйнай вэрсіі Генэральнай пракуратуры СССР, прычынаю сьмерці стала [[самагубства]]. Перад сьмерцю запісаў на дыктафон шэраг малавядомых фактаў пра катастрофу; частка запісу была выяўленая сьцёртаю.
 
Пахаваны на [[Новадзявочыя могілкі (Масква)|Новадзявочых могілках]] у Маскве.
 
== Дзейнасьць ==
Займаўся праблемамі адзернаядзерна-фізычных і плязмавых мэтадаў для сынтэзу і дасьледаваньня ўласьцівасьцей новых злучэньняў з элемэнтамі ў анамальна высокіх вокісных станах; ядзернай і плязмавай тэхналёгіі; энэргазьберагальнай тэхналёгіі і вадароднай энэргетыкі.
 
Адразу па [[Чарнобыльская аварыя|аварыі на Чарнобыльскай АЭС]] быў прызначаны чальцом урадавай камісі па расследаваньні прычынаў і па ліквідацыі наступстваў аварыі. Зьявіўся на месцы катастрофы адным зь першых і мешкаў там агулам чатыры месяцы — замест дапушчальных двух-трох тыдняў.
 
Прымаў шэраг найістотнейшых рашэньняў па папярэджаньні далейшых выбухаў ды інфармаваў урад СССР пра сытуацыю ў зоне аварыі. Менавіта ён прапанаваў склад сумесі (бор і пясок), якой засыпалі палаючы [[Ядзерны рэактар|рэактар]] і дзякуючы якой былі зьменшаныя шкодныя наступствы аварыі. Ён інфармаваў сваіх калег-навукоўцаў і прэсу пра рызыкі і стан станцыі, а таксама настойваў на неадкладнай поўнай эвакуацыі места [[Прыпяць (места)|ПрыпяцьПрыпяці]].
 
== Узнагароды і званьні ==
* [[Герой Расеі]] «за адвагу і гераізм, праяўленыя ў часе ліквідацыі Чарнобыльскай аварыі» (1996, пасьмяротна).
* [[Ленінская прэмія|Ленінская]] і [[Дзяржаўная прэмія СССР]].
* Ганаровы грамадзянін Тульскай вобласьці.
 
== Крыніцы ==
Радок 57 ⟶ 52:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{Навігацыя}}
* [http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=6709 Героі краіны] {{ref-ru}}
* [http://www.pseudology.org/razbory/Legasov/00.htm Аўдыязапісы Лягасава]
 
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Чарнобыльская катастрофа}}
{{Бібліяінфармацыя}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Лягасаў, Валеры Аляксеевіч}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Туле]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Маскве]]
[[Катэгорыя:Дактары хімічных навук]]
[[Катэгорыя:Акадэмікі АН СССР]]
[[Катэгорыя:Сябры КПСС]]
[[Катэгорыя:Ліквідатары Чарнобыльскай аварыі]]
[[Катэгорыя:Павесіліся]]
[[Катэгорыя:Савецкія хімікі]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Расейскага хіміка-тэхналягічнага ўнівэрсытэту]]
[[Катэгорыя:Выкладчыкі Маскоўскага фізыка-тэхнічнага інстытуту]]
[[Катэгорыя:Выкладчыкі Маскоўскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Маскве]]
[[Катэгорыя:Пахаваныя на Новадзявочых могілках]]
[[Катэгорыя:Навукоўцы-самагубцы]]
[[Катэгорыя:Павесіліся]]
160 671

зьмена