Вікіпэдыя

Кутаісі: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
шаблён, афармленьне
Радок 1:
{{Населены пункт/Грузія
|Назва = Кутаісі
|Статус = горад
|Назва ў родным склоне = Кутаісі
|Назва нагрузінскай мовай мове краіны = {{Мова-ka|ქუთაისი}}
|ПлошчаГерб = 70COA_of_Kutaisi.svg▼
|Код мовы назвы краіны = ka
|КраінаСьцяг = ГрузіяFlag of Kutaisi, Georgia.svg
|ГербГімн = COA_of_Kutaisi.svg
|Сьцяг Дата заснаваньня = Flag of Kutaisi, Georgia.svg
|Гімн Першыя згадкі =
|ДатаСтатус з заснаваньня =
|ПершыяБылая назва згадкі =
|Статус з Мясцовая назва =
|МагдэбурскаеАўтаномная рэспубліка права =
|БылыяМхарэ назвы =
|БылаяМуніцыпалітэт назва = Кутаіс
|МясцоваяПасада кіраўніка назва =
|ВышыняКіраўнік = ▼
|Від адміністрацыйнай адзінкі 1 =
|CommonsПлошча = kutaisi70▼
|Назва адміністрацыйнай адзінкі 1 =
|Крыніца плошчы = ▼
|Від адміністрацыйнай адзінкі 2 =
|НазваВышыня мапы = ▼
|Назва адміністрацыйнай адзінкі 2 =
|Унутраны падзел = ▼
|Від адміністрацыйнай адзінкі 3 =
|Колькасьць насельніцтва аглямэрацыі = 200611▼
|Назва адміністрацыйнай адзінкі 3 =
|Пасада кіраўнікаГод падліку колькасьці = мэр2013
|ТэндэнцыяКрыніца колькасьці насельніцтва = ▼
|Кіраўнік = Гіоргі Чыгварыя
|НацыянальныТэндэнцыя складколькасьці насельніцтва = ▼
▲|Плошча = 70
|Колькасьць насельніцтва аглямэрацыі =
▲|Крыніца плошчы =
|Год падліку колькасьці аглямэрацыі = ▼
▲|Вышыня =
|Крыніца колькасьці аглямэрацыі = ▼
▲|Унутраны падзел =
|КолькасьцьНацыянальны склад насельніцтва = [[грузіны]] — = 20061197,58%
|Год падліку нацыянальнага складу = ▼
▲|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва=
|Назва мапы2 Колькасьць двароў = ▼
|Год падліку колькасьці = 2013
|КрыніцаГод падліку колькасьці насельніцтвадвароў =
|Тэлефонны код = 431
▲|Колькасьць насельніцтва аглямэрацыі =
|Паштовы індэкс =
▲|Год падліку колькасьці аглямэрацыі =
|Назва лічбавага клясыфікатару = ▼
▲|Крыніца колькасьці аглямэрацыі =
|Лічбавы клясыфікатар = ▼
|Этнічны склад насельніцтва = [[грузіны]] — 97,58 %
|Аўтамабільны нумарны знак = ▼
|Год падліку этнічнага складу =
|Выява = Downtown Kutaisi & White Bridge as seen from Mt Gora (August 2011)-cropped.jpg▼
▲|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Апісаньне выявы = Цэнтар гораду і Белы мост▼
▲|Год падліку нацыянальнага складу =
|Шырата градусаў = 42▼
|Дадатковы парамэтар насельніцтва =
|Шырата хвілінаў = 15▼
|Значэньне дадатковага парамэтра насельніцтва =
|Шырата сэкундаў = ▼
|Год падліку дадатковага парамэтра насельніцтва =
|Часавы пас Даўгата градусаў = +442
|Летні час Даўгата хвілінаў = +542
|ТэлефонныДаўгата кодсэкундаў = 431
|ПаштовыНазва мапы індэкс =
|Паштовыя індэксыПазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе = ▼
▲|Назва лічбавага клясыфікатару =
|Сайт = [http://kutaisi.gov.ge// www.kutaisi.gov.ge/]▼
▲|Лічбавы клясыфікатар =
▲|Аўтамабільны нумарны знак =
|Назва аўтамабільнага нумарнога знаку =
|Аўтамабільныя нумарныя знакі =
|Назва аўтамабільных нумарных знакаў =
▲|Выява = Downtown Kutaisi & White Bridge as seen from Mt Gora (August 2011)-cropped.jpg
▲|Апісаньне выявы = Цэнтар гораду і Белы мост
|Шырата паўшар’е = паўночнае
▲ |Шырата градусаў = 42
▲ |Шырата хвілінаў = 15
▲ |Шырата сэкундаў =
|Даўгата паўшар’е = усходняе
|Даўгата градусаў = 42
|Даўгата хвілінаў = 42
|Даўгата сэкундаў =
▲|Назва мапы =
|Альтэрнатыўная мапа =
▲|Назва мапы2 =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
▲|Водступ подпісу на мапе =
▲|Commons = kutaisi
▲|Сайт = [http://kutaisi.gov.ge// www.kutaisi.gov.ge/]
|Колер = {{Колер|Грузія}}
}}
'''Кутаі́сі''' ({{мова-ka|ქუთაისი}}) — горад у [[Грузія|Грузіі]], цэнтар краю [[Імэрэці]]. Ад 2012 году зьяўляецца парлямэнцкае сталіцай Грузіі <ref>[http://www.georgians.ru/news.asp?idnews=106795 Парламент Грузии вернут в Тбилиси?]{{ref-ru}}</ref>.
 
Горад разьмешчаны паабапал ракі [[Рыёні]] на вышыні 125—300 м над узроўнем мора. Насельніцтва — 200,6 тыс. чалавек. Аэрапорт Капітнары знаходзіцца за 14 км ад гораду. Адлегласьць да [[Тбілісі]] па чыгунцы — 220 км. Назва гораду паходзіць са ст.-груз. «куата» — «''камяністы''», што характарызуе грунт старажытнае часткі гораду; ''-ісі'' тапанімічны суфікс.
 
== Гісторыя ==
Кутаісі быў сталіцай старажытнага царства [[Калхіда|Калхіды]]. Архэалягічныя зьвесткі сьведчаць аб тым, што горад функцыянаваў як сталіца вышэйзгаданага царства ў VI—V стагодзьдзях да нашай эры. З 978 па 1122 гады Кутаісі зьяўляўся сталіцай аб’яднанага [[Грузінскае царства|каралеўства Грузіі]], а з XV стагодзьдзя па 1810 год горад быў сталіцай [[Імэрэцінскае царства|Імэрэцінскага царства]]. У 1508 годзе горад быў заваяваны [[Сэлім I|Сэлімам I]], які быў сынам [[Баязід II|Баязіда II]], султана [[Асманская імпэрыя|Асманскай імпэрыі]].
 
У XVII стагодзьдзі імэрэцінскія цары зрабілі шмат зваротаў да [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] на дапамогу ў іхнай барацьбе за незалежнасьць ад Асманскай імпэрыі. Усе гэтыя звароты былі праігнараваныя, бо Расея не жадала псаваньня адносінаў з Турэччынай. Толькі за часам [[Кацярына II|Кацярыны Вялікай]], у 1768 годзе, расейскі генэрал [[Готліб Генрых Татлебэн]] разам з войскам быў накіраваны да грузінскага цара [[Іраклі II|Іраклія II]], які спадзяваўся адваяваць у Асманскай імпэрыі паўднёвыя грузінскія землі. У выніку 6 жніўня 1770 году войскі Татлебэна дапамаглі цару [[Салямон I (цар Імэрэці)|Салямону I]] адваяваць горад Кутаісі.
Радок 83 ⟶ 61:
У выніку сканчэньня расейска-турэцкай вайны ў 1810 годзе Імэрэцінскае царства было анэксавана Расейскай імпэрыяй. Горад стаў цэнтрам [[Кутаіская губэрня|Кутаіскай губэрні]], якая ўключала вялікую частку заходняй Грузіі. Кутаісі быў буйным прамысловым цэнтрам да незалежнасьці Грузіі ў 1991 годзе. Аднак пасьля атрыманьня незалежнасьці рушыў усьлед эканамічны развал краіны, і, як сьледзтва, многія жыхары Кутаісі былі вымушаны пераехаць за мяжу. Дробны гандаль да нашых часоў пераважае ў горадзе.
 
У 2011 годзе [[Міхаіл Саакашвілі]], прэзыдэнт Грузіі, падпісаў канстытуцыйныя папраўкі, які прывялі да пераезду парлямэнту рэспублікі ў Кутаісі<ref>[http://www.civil.ge/eng/article.php?id=23650 Relocation of Next Parliament to Kutaisi Endorsed]. Civil.ge.</ref>. 26 траўня 2012 году Саакашвілі адкрыў новы будынак парлямэнтапарлямэнту ў горадзе. Гэта было зроблена ў мэтах дэцэнтралізацыі ўлады і дзеля спробы перакласьці частку палітычнага кантролю бліжэй да Абхазіі. Не зважаючы на тое, што гэтая спроба была абвергнута крытыцы, як акт маргіналізацыі заканадаўчага ворганаоргана, а таксама дзеля зносу савецкага мэмарыялу на месцы новага будынка.
 
== Спорт ==
Радок 95 ⟶ 73:
* [http://www.kutaisi.gov.ge/ Афіцыйны сайт]
 
[[Катэгорыя:ГарадыКутаісі| Грузіі]]
[[Катэгорыя:Кутаісі]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Кутаісі»