Конга (рака): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (гутаркі | унёсак)
д Bot: Migrating 101 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q3503 (translate me)
д афармленьне
Радок 1:
{{Іншыя значэньні|Конга}}
{{Рака
|назва = Конга
Радок 4 ⟶ 5:
|выява = Zaire kisangani stroom 11 copy.jpg
|памер_выявы =
|подпіс = Конга каля горадагораду Кісангані
|выток = горы Кундэлунгу, правінцыя Горная Катанга, Дэмакратычная Рэспубліка Конга
|вышыня_вытоку = 1460
|вусьце = [[Атлянтычны акіян]], на мяжы [[Дэмакратычная Рэспубліка Конга|Дэмакратычнай Рэспублікі Конга]] і [[Ангола|Анголы]]й
|вышыня вусьця =
|краіны_басэйну = [[Дэмакратычная Рэспубліка Конга]], [[Рэспубліка Конга]], [[Ангола]]
Радок 21 ⟶ 22:
|левыя_прытокі =
|правыя_прытокі =
|катэгорыя_вікісховішча = Category:Congo River
}}
'''Ко́нга''' – [[рака]] ў [[Цэнтральная Афрыка|Цэнтральнай Афрыке]], упадае ў [[Атлянтычны акіян]]. Рака цячэ праз тэрыторыю [[Дэмакратычная Рэспубліка Конга|Дэмакратычнай Рэспублікі Конга]], [[Рэспубліка Конга|Рэспубліку Конга]] і [[Ангола|Анголу]]. Конга зьяўляецца другой, пасьля [[Ніл (рака)|НілНілу]]у, ракой [[Афрыка|Афрыкі]]. Басэйн Конга уключаеўключае каля 12% плошчы кантынэнта. Штогадовы вадазьліў складае каля 1 2601260 км³ вады<ref>http://bse.sci-lib.com/article063715.html Большая Советская энциклопедия</ref>.
 
'''Ко́нга''' – [[рака]] ў [[Цэнтральная Афрыка|Цэнтральнай Афрыке]], упадае ў [[Атлянтычны акіян]]. Рака цячэ праз тэрыторыю [[Дэмакратычная Рэспубліка Конга|Дэмакратычнай Рэспублікі Конга]], [[Рэспубліка Конга|Рэспубліку Конга]] і [[Ангола|Анголу]]. Конга зьяўляецца другой, пасьля [[Ніл (рака)|Ніл]]у, ракой [[Афрыка|Афрыкі]]. Басэйн Конга уключае каля 12% плошчы кантынэнта. Штогадовы вадазьліў складае каля 1 260 км³ вады<ref>http://bse.sci-lib.com/article063715.html Большая Советская энциклопедия</ref>.
 
== Апісаньне ракі ==
Конга цячэ празпразь ''нізіну Конга'', якая практычна поўнасьцю пакрытая вільготнымі трапічнымі лясамі. У пачатку свайго цячэньня рака мае назву ''Луалаба'' і цячэ з узгор’я ''Кундэлунгу'' ў правінцыі Горная Катанга на поўдні Дэмакратычнай Рэспублікі Конга (каля мяжы з [[Замбія]]й). У гэтых мясьцінах воды Луалабы кіруюцца на поўнач і працякаюць праз узгор’е ''Мітумба'', ззь якога сьцякае праз шматлікія вадаспады і быстрыні якія робяць раку несудаходнай.
 
Конга цячэ праз ''нізіну Конга'',якая практычна поўнасьцю пакрытая вільготнымі трапічнымі лясамі. У пачатку свайго цячэньня рака мае назву ''Луалаба'' і цячэ з узгор’я ''Кундэлунгу'' ў правінцыі Горная Катанга на поўдні Дэмакратычнай Рэспублікі Конга (каля мяжы з [[Замбія]]й). У гэтых мясьцінах воды Луалабы кіруюцца на поўнач і працякаюць праз узгор’е ''Мітумба'', з якога сьцякае праз шматлікія вадаспады і быстрыні якія робяць раку несудаходнай.
 
Рака становіцца судаходнай пасьля горада ''Букама''. Тут Конга ня хутка цячэ праз забалочаную мясцовасьць вакол азёраў ''Кісале'' і ''Упэмба'' да горада ''Кангола''. Ніжэй па цячэньню знаходзяцца шэраг вадаспадаў, якія называюцца ''Варотамі Пекла''. У гэтых мясьцінах рака, зажатая з двух бакоў высокімі скаламі, цячэ вельмі хутка. Гэты складаны несудаходны адрэзак ракі канчаецца каля горада ''Кінду'', пасьля якога Конга зноў цячэ павольна да горада ''Ўбунду''. Далей, на шляху да буйной агламэрацыі ''Кісангані'', рака цячэ праз скальныя парогі, якія ўтвараюць некалькі вадаспадаў, маючых агульную назву ''Вадаспады Стэнлі''<ref>http://rainforests.mongabay.com/congo/congo_river.html Rainforests</ref>. Пасьля іх рака афіцыйна зьмяняе назву на Конга<ref>http://nature.worldstreasure.com/miracle.asp?id=27 Чудеса природы</ref>.
 
Пасьля Кісангані пачынаецца чарговы судаходны адрэзак ракі. Русла ракі паступова паварочвае на захад, а потым на поўдзень шырокім паўкругам радыюсам 1600 км. На гэтым адрэзку Конга цячэ павольна і адзінымі перашкодамі для судаходзтва зьяўляюцца невялікія пяшчаныя выспачкі. На гэтым самым вялікім судаходным адрэзку, Конга цячэ праз вялікі горад ''Мбандака'', а потым у яе ўпадае рака [[Убангі]], якая зьяўляецца самым буйным прытокам Конга. Русла ракі тут вызначае мяжу паміж Рэспублікай Конга і Дэмакратычнай Рэспублікай Конга да канца судаходнага адрэзка паміж [[Бразавіль|Бразавілем]] і [[Кіншаса]]й. Гэтыя гарады ляжаць на розных берагах ракі адзін супраць аднаго і зьяўляюцца сталіцамі двух узгаданых афрыканскіх краінаў.
На гэтым самым вялікім судаходным адрэзку, Конга цячэ праз вялікі горад ''Мбандака'', а потым у яе ўпадае рака [[Убангі]], якая зьяўляецца самым буйным прытокам Конга. Русла ракі тут вызначае мяжу паміж Рэспублікай Конга і Дэмакратычнай Рэспублікай Конга да канца судаходнага адрэзка паміж [[Бразавіль|Бразавілем]] і [[Кіншаса]]й. Гэтыя гарады ляжаць на розных берагах ракі адзін супраць аднаго і зьяўляюцца сталіцамі двух узгаданых афрыканскіх краінаў.
 
За Кіншасай і Бразавілем пачынаецца чарговы несудаходны адрэзак ракі. Тут знаходзяцца вядомыя ''вадаспады Лівінгстана''. У Прошылммінулым гэтыя вадаспады доўга былі значнай перашкодай на шаляхушляху эўрапейскіх дасьледчых экспэдыцыяў. Пры ўпадзеньні Конга ў Атлянтычны акіян знаходзіцца самы буйны марскі порт Дэмакратычнай рэспублікі Конга ''Матадзі''. Рака ўпадае ў акіян праз шырокую [[Дэльта|дэльту]], якая дасягае шырыні 20 км. Тут уздоўж аднаго ззь берагоў знаходзіцца мяжа Анголы. Акрамя Матадзі тут знаходзяцца іншыя буйныя парты ''Бома'', ''Банана'' (ДРК) і ''Сова'' (Ангола).
 
== Крыніцы ==
{{зноскіКрыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Congo River|выгляд=міні}}
* [http://www.congo-river.com Сайт ракі Конга]
 
[[Катэгорыя:Рэкі Афрыкі]]