Фізычны факультэт БДУ: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jarash (гутаркі | унёсак)
абнаўленьне зьвестак
Jarash (гутаркі | унёсак)
абнаўленьне зьвестак, дапаўненьне
Радок 3:
 
== Гісторыя факультэту ==
Факультэт бярэ пачатак ад фізыка-матэматычнага аддзяленьня пэдагагічнага факультэту БДУ, утворанага ў [[1932]] годзе. У [[1933]] годзе зь фізыка-матэматычнага аддзяленьня быў створаны фізыка-матэматычны факультэт. У [[1938]] годзе фізыка-матэматычны факультэт уключаў 4 катэдры: катэдру агульнай фізыкі (заг. — дацэнт Ільля Некрашэвіч), катэдру тэарэтычнай фізыкі (заг. катэдры — дацэнт [[Фёдар Фёдараў]]), катэдру рэнтгенафізыкі (заг. — дацэнт Іосіф Шапіра), катэдру электрамагнітных ваганьняў (заг. — прафэсар Яўген Сьняткоў). У [[1941]] годзе, у сувязі з вайной і акупацыяй, фізыка-матэматычны факультэт прыпыніў сваю дзейнасьць і зь верасьня [[1943]] году функцыянаваў на станцыі Сходня пад [[Масква|Масквой]], дэканам адгэтульз ітаго моманта да 1950 году быў Фёдар Фёдараў. У 1944 годзе супрацоўнікі вярнуліся ў Менск. Першыя пасьляваенныя выпускі складалі 5—10 чалавек штогод<ref>{{Артыкул|загаловак=Физический факультет БГУ им. В. И. Ленина. К юбилею университета|выданьне=Вестник БГУ. Серия 1|год=1971|нумар=3}}</ref>. У 1950-я гг. на аддзяленьні фізыкі навучалася толькі 50 студэнтаў. У 1953 гадзе акадэмікі АН БССР [[Антон Сеўчанка]], [[Барыс Сьцяпанаў (фізык)|Барыс Сьцяпанаў]] і крыху пазьней [[Міхаіл Ельяшэвіч]] пераехалі ў Менск і пачалі працаваць у БДУ. Зь іхнімі імёнамі зьвязанае стварэньне буйных навуковых школ. Імі адпаведна ўсталёўваецца сувязь паміж будовай і спэктральна-люмінесцэнтнымі ўласьцівасьцямі злучэньняў урану, разьвіваецца спэктраскапія адмоўных плыняў сьвятла, разьвіваюцца мэтады разьліку ваганьняў малекулярных комплексаў<ref>{{Артыкул|загаловак=Развитие исследований по физико-математическим наукам в Белорусском гоударственном университете имени В. И. Ленина.|выданьне=Вестник БГУ. Серия 1|год=1978|нумар=3}}</ref>. У 1953 годзе створаная катэдра спэктральнага аналізу, для спэцыялізацыі на катэдру былі накіраваныя 20 студэнтаў<ref>{{Артыкул|загаловак=Кафедре лазерной физики и спектроскопии — 50 лет|выданьне=Вестнік БДУ. Серия 1: Физ. Мат. Информ|год=2003|нумар=3}}</ref>
 
У кастрычніку [[1958]] году фізыка-матэматычны факультэт разьдзяліўся на фізычны факультэт і [[мэханіка-матэматычны факультэт БДУ|(апошні у 1975 годзе перайменаваны ў мэханіка-матэматычны факультэт]]). Першым дэканам факультэту стаў Міхаіл Халімановіч. У [[1960-я|1960]]—[[1970-я|1970]]—1970 гады фізычны факультэт актыўна разьвіваўся. У 1971 годзе на дзённым аддзяленьні вучыліся 1875 студэнтаў, існавала таксама вячэрняе аддзяленьне, на якім вучыліся 455 студэнтаў. На базе навукова-дасьледчых лябараторыяў фізычнага факультэту ў 1971 годзе ствараецца Навукова-дасьледчы інстытут прыкладных фізычных праблемаў пад кіраўніцтвам акадэміка [[Антон Сеўчанка|Антона Сеўчанкі]]. У [[1976]] годзе на базе 4-х катэдраў фізычнага факультэту быў створаны [[факультэт радыёфізыкі і электронікі БДУ|факультэт радыёфізыкі і электронікі]]. У 1984—2003 гг. загадчыкам катэдры тэарэтычнай фізыкі быў прафэсар [[Леанід Баркоўскі]]. У 1986 пры падтрымцы загадчыка катэдрай ядзернай фізыкі [[Станіслаў Шушкевіч|Станіслава Шушкевіча (малодшага)]] ствараецца [[Інстытут ядзерных праблемаў]], які ўзначаліў прафэсар катэдры ядзернай фізыкі [[Уладзімер Барышэўскі]].
 
У 2018 годзе катэдра атамнай фізыкі і фізычнай інфарматыкі ліквідаваная, супрацоўнікі перайшлі ў склад катэдры фізычнай оптыкі і прыкладной інфарматыкі. 17 сьнежня 2018 году загадам рэктара БДУ дэканам факультэта прызначаны кандыдат фізіка-матэматычных навук Міхаіл Ціваноў, які да гэтага з'яўляўся загадчыкам кафедры энергафізікі.<ref>[https://www.bsu.by/be/main.aspx?guid=235071&detail=968443 Дэканам фізічнага факультэта БДУ прызначаны Міхаіл Сяргеевіч Ціваноў]. Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт. 17 сьнежня 2018.</ref>.
 
== Структура факультэту ==
Радок 21:
# Катэдра фізыкі паўправаднікоў і нанаэлектронікі (засн. ў 1966; заг. — прафэсар Уладзімер Аджаеў<ref>{{Спасылка|url=https://bsu.by/be/main.aspx?guid=51041|загаловак=Кафедра фізікі паўправаднікоў}}</ref>)
# Катэдра фізычнай оптыкі і прыкладной інфарматыкі<ref>{{Спасылка|url=http://physics.bsu.by/ru/departments/physical-optics/main-page|загаловак=Кафедра фізычнай оптыкі і прыкладной інфарматыкі|дата=9 мая 2018|мова=ru}}</ref> (засн. ў 1953; заг. — прафэсар Анатоль Мінько)
# Катэдра энэргафізыкі (засн. ў 1965; заг. — канд. фіз.-мат. навук МіхасьАляксандар ЦіванаўМазанік<ref>[http://www.physicsenergy.bsu.by/ruinfo/departmentsemployees/energy-physics/personnel Сотрудники кафедры]. Физический факультет БГУ{{ref-ru}} Кафедра энергофизики. Праверана 18 сакавіка 2019</ref>)
# Катэдра ядзернай фізыкі (засн. ў 1961; заг. — дацэнт А. І. Цімошчанка<ref>[http://physics.bsu.by/ru/departments/nuclear-physics/members сотрудники кафедры ядерной физики БГУ]{{ref-ru}}</ref>)
 
Радок 41:
== Вядомыя выпускнікі ==
* [[Аляксандар Вайтовіч]] — беларускі фізык, акадэмік, палітык.
* [[Віктар Гайсёнак]] — беларускі фізык, дзяржаўны дзяяч і дыплямат
* [[Мікалай Казак (фізык)|Мікалай Казак]] — савецкі і беларускі фізык, акадэмік НАН Беларусі
* [[Леў Камароў]] — беларускі фізык, прафэсар, загадчык катэдры тэарэтычнай фізыкі (1973—1983).
* [[Віктар Кіслы]] — заснавальнік [[Wargaming.net]]<ref>[https://charter97.org/ru/news/2016/2/21/192103/ Пять фактов о создателе World of Tanks] // [[Хартыя’97]] {{ref-ru}}</ref>
* [[Анатоль Красоўскі]] — беларускі бізнэсмэн
* [[Леанід Лознэр]] — сузаснавальнік [[EPAM Systems]]<ref>[http://www.inc.com/managing/articles/200609/interviewepamsystems.html Inc. 500 Interview: EPAM Systems] // inc.com {{ref-en}}</ref>
* [[ФёдарАнатоль ФёдараўМікалаевіч Рубінаў]] — беларускі фізык-тэарэтык, адзін закадэмік заснавальнікаўНацыянальнай беларускайакадэміі тэарэтычнайнавук фізыкі.Беларусі
* [[Васіль Стражаў]] — беларускі фізык, пэдагог
* [[Фёдар Фёдараў]] — беларускі фізык-тэарэтык, адзін з заснавальнікаў беларускай тэарэтычнай фізыкі.
* [[Юры Хадыка]] — беларускі фізык і грамадзка-культурны дзеяч
* [[Станіслаў Шушкевіч]] — беларускі навукоўца і палітык (скончыў фізыка-матэматычны факультэт).