Эпістэмалёгія: розьніца паміж вэрсіямі

'''Эпістэмалёгія''' (ад [[грэцкая мова|грэцкага]]: ἐπιστήμη — «веды» і λόγος — «навука») альбо '''тэорыя ведаў''' — тэорыя спазнаньня ці разуменьня сьвету, разьдзел [[філязофія|філязофіі]], які вывучае характар і межы ведаў<ref>«Encyclopedia of Philosophy», Volume 3, 1967, Macmillan, Inc.</ref>. Традыцыйна атаясамляецца з тэорыяй пазнаньня. Аднак у неклясычнай філязофіі можа быць зафіксавана тэндэнцыя да разьдзяленьня эпістэмалёгіі і гнасэалёгіі, што было заснавана на зыходнай катэгарыяльнай апазыцыі. Калі гнасэалёгія разгортвае свае ўяўленьні вакол апазыцыі «суб’ект—аб’ектсуб’ект — аб’ект», тады для эпістэмалёгіі базавай зьяўляецца апазыцыя «аб’ект—веданьнеаб’ект — веданьне».

Большая частка дэбатаў у гэтай вобласьці была засяроджана на аналізе прыроды ведаў і пратое, як яна суадносіцца са зьвязанымі паняткамі, як то [[ісьціна]], [[вера]] й [[абгрунтаваньне]]. Яна таксама вывучае сродкі вытворчасьці ведаў, а таксама ставіцца са скэптыцызмам да розных ведаў. Тэрмін «эпістэмалёгія» быў уведзены шатляндзкім філёзафам [[Джэймз Фрэдэрык Фэр’е|Джэймзам Фрэдэрыкам Фэр’е]]<ref>Encyclopaedia Britannica Online, 2007</ref> і актыўна ўжываўся ў ангельска-амэрыканскай філязофіі [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]]. У [[фізыка|фізыцы]] [[канцэпцыя]] эпістэмалёгіі мае жыцьцёва важнае значэньне ў сучаснай інтэрпрэтацыі [[квантавая мэханіка|квантавай мэханікі]], і выкарыстоўваецца шматлікімі аўтарамі для аналізу працы дамінуючых фізыкаў, як то [[Вэрнэр Карл Гайзэнбэрг|Вэрнэр Гайзэнбэрг]], [[Макс Борн]] і [[Вольфганг Паўлі]].

* [http://plato.stanford.edu/entries/epistemology/ Эпістэмалёгія]. Стэнфардзкі ўніврсытэт. {{ref-en}} Стэнфардзкі ўніврсытэт

* [http://www.iep.utm.edu/Epistemo Эпістэмалёгія]. Інтэрнэт-энцыкляпэдыя філязофіі. {{ref-en}} Інтэрнэт-энцыкляпэдыя філязофіі

* [http://pantheon.yale.edu/~kd47/What-Is-Epistemology.htm Што такое эпістэмалёгія?] {{ref-en}}