Старасельле: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дапаўненьне, абнаўленьне зьвестак
Радок 1:
{{Іншыя значэньні}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Старасельле
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Старасельля
|Герб Трансьлітараваная назва = Starasieĺlie
|СьцягГерб =
|ГімнСьцяг =
|ДатаГімн заснаваньня =
|Першыя згадкі Дата заснаваньня =
|Статус з Першыя згадкі =
|МагдэбурскаеСтатус з права =
|Былая назва Магдэбурскае права =
|МясцоваяБылая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Магілёўская вобласьць|Магілёўская]]
|Раён = [[Шклоўскі раён|Шклоўскі]]
|Сельсавет = [[СтарасельскіАлександрыйскі сельсавет (Шклоўскі раён)|СтарасельскіАлександрыйскі]]
|ПасялковыГарадзкі савет =
|Гарадзкі савет Старшыня гарвыканкаму =
|СтаршыняПасада кіраўніка гарвыканкаму =
|ПасадаКіраўнік кіраўніка =
|КіраўнікПлошча =
|Плошча Крыніца плошчы =
|КрыніцаВышыня плошчы =
|Вышыня Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 423
|Унутраны падзел =
|Год падліку колькасьці = 2010
|Колькасьць насельніцтва = 423
|Год падлікуКрыніца колькасьці насельніцтва = 2010
|КрыніцаТэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 213026
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 19
|Шырата сэкундаў = 8
|Даўгата градусаў = 30
|Даўгата хвілінаў = 6
|Даўгата сэкундаў = 13
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|CommonsСайт = Category:Starasielle
|Сайт =
}}
'''Старасе́льле'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Магілёўская вобласьць}} С. 336</ref> — [[вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]], на рацэ [[Бярозаўка (прыток Дняпра)|Бярозаўцы]]. Уваходзіць у склад [[СтарасельскіАлександрыйскі сельсавет (Шклоўскі раён)|СтарасельскагаАлександрыйскага сельсавету]] [[Шклоўскі раён|Шклоўскага раёну]] [[Магілёўская вобласьць|Магілёўскай вобласьці]]. Насельніцтва на 2010 год — 423 чалавекі. Знаходзіцца за 19 км на паўночны захад ад [[Шклоў|Шклова]], за 12 км ад чыгуначнай станцыі [[Копысь]]; на аўтамабільнай дарозе [[Шклоў]] — [[Хацькава]].
 
Старасельле — даўняе [[мястэчка]] [[Аршанскі павет|гістарычнай Аршаншчыны]] ([[Віцебскае ваяводзтва|частка Віцебшчыны]]). Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаўся драўляны касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ў стылі [[барока]], помнік архітэктуры XVIII ст., [[Сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных уладамі СССР|зруйнаваны савецкімі ўладамі]].
Радок 56:
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Упершыню Старасельле ўпамінаецца ў [[XVI стагодзьдзе|XVI ст.]]стагодзьдзі як маёнтак у [[Аршанскі павет|Аршанскім павеце]] [[Віцебскае ваяводзтва|Віцебскага ваяводзтва]], уладаньне [[Сапегі|Сапегаў]]. У [[1606]] годзе тут існаваў касьцёл.
 
3З [[1656]] году Старасельле перайшло ў валоданьне [[Нарушэвічы|Нарушэвічаў]], потым пратэстанцкай царквы. У [[Вайна 1654—1667 гадоў|вайну Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай]] ([[1654]]—[[1667]]1654—1667) мястэчка спалілі [[Маскоўская дзяржава|маскоўскія]] захопнікі.
 
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
У выніку [[Першы падзел Рэчы Паспалітай|першага падзелу]] [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] ([[1772]]) Старасельле апынулася ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], у [[Аршанскі павет|Аршанскім павеце]] [[Магілёўская губэрня|Магілёўскай губэрні]]. Тут працавала смалакурна-шкіпінарнае прадпрыемства ([[1859]]), дзейнічалі Траецкая царква і царкоўна-прыходзкая школа ([[1862]]).
 
У [[1868]] годзе Старасельле было ў валоданьні Л. Цітова; 2 крупадзёрныя, вінакурны і цагельны заводы, сукнавальня, 2 млыны, карчма. На [[1886]] год у мястэчку было 33 двары, валасная і мяшчанская ўправы, 2 царквы, касьцёл, сынагога, вадзяны млын, карчма, 11 крамаў, 2 кірмашы. На [[1909]] год — 88 двароў.
 
=== Найноўшы час ===
[[25 сакавіка]] [[1918]] году згодна з [[Трэцяя Ўстаўная грамата|Трэцяй Устаўной граматай]] Старасельле абвяшчалася часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. [[1 студзеня]] [[1919]] году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яно ўвайшло ў склад [[БССР|Беларускай ССР]], аднак [[16 студзеня]] Масква адабрала мястэчка разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад [[РСФСР]]. У [[1924]] годзе Старасельле вярнулі [[БССР]], дзе яно [[20 жніўня]] стала цэнтрам сельсавету Копыскага, з [[8 ліпеня]] [[1931]] году — Талачынскага, з [[5 сьнежня]] [[1931]] году — Шклоўскага раёнаў, з [[20 лютага]] [[1938]] угоду ў Магілёўскай вобласьці. У [[1939]] годзе бальшавікі зруйнавалі помнік драўлянай архітэктуры барока — касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы<ref>{{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)|к}} С. 459.</ref>.
 
На [[2000]] год у Старасельлі быў 191 двор, на [[2002]] год — 192, на [[2007]] год — 167.
 
20 лістапада 2013 году вёска перададзеныя зь ліквідаванага [[Старасельскі сельсавет (Шклоўскі раён)|Старасельскага]] ў склад [[Александрыйскі сельсавет|Александрыйскага сельсавету]]<ref>[http://www.pravo.by/main.aspx?guid=12551&p0=D913m0061089 «Об изменении административно-территориального устройства некоторых административно-территориальных единиц Могилевской области». Решение Могилевского областного Совета депутатов от 20 ноября 2013 г. № 23-1]</ref>.
<center><gallery caption="Старыя выявы мястэчка" widths=214 heights=170 perrow="3">
 
<center><gallery caption="Старыя выявы мястэчка" widths=214 heights=170 perrowclass="3center">
Starasielle. Старасельле (XX).jpg|Касьцёл Найсьвяцешай Тройцы
Starasielle. Старасельле (XIX).jpg|Праект царквы
Starasielle. Старасельле (1930).jpg|Местачкоўцы
</gallery></center>
 
== Насельніцтва ==
=== Дэмаграфія ===
* '''[[XIX стагодзьдзе]]''': [[1827]] год — 242 чал.; [[1880]] год — 464 чал.; [[1886]] год — 242 чал.; [[1890]] год — 474 чал., зь іх 331 праваслаўны, 40 каталікоў і 103 юдэі<ref>Krzywicki J., [[Аляксандар Ельскі|Jelski A.]] Starosiele (23) // {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|11}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/264 264].</ref>; [[1897]] год — 926 чал.
* '''[[XX стагодзьдзе]]''': [[1909]] год — 450 чал.; [[1990]] год — 443 чал.<ref>{{Літаратура/ГВБГарады і вёскі Беларусі|7-3к}} С. 515.</ref>; [[1997]] год — 501 чал.; [[1999]] год — 431 чал.; [[2000]] год — 470 чал.<ref>[[Валянціна Віталёва|Віталёва В.]] Стараселле // {{Літаратура/ЭГБ|6-1к}} С. 410.</ref>
* '''[[XXI стагодзьдзе]]''': [[2002]] год — 478 чал.<ref>{{Літаратура/БелЭн|15к}} С. 158.</ref>; [[2007]] год — 371 чал.<ref>{{Літаратура/ГВБГарады і вёскі Беларусі|7-3к}} С. 514.</ref>; [[2010]] год — 423 чал.
 
=== Інфраструктура ===
Радок 86 ⟶ 88:
 
== Турыстычная інфармацыя ==
=== Славутасьці ===
=== Выдатныя мясьціны ===
* Капліца (XIX ст.)
* Могілкі: старыя каталіцкія, юдэйскія
Радок 99 ⟶ 101:
== Літаратура ==
* {{Літаратура/БелЭн|15}}
* {{Літаратура/ГВБГарады і вёскі Беларусі|7-3}}
* {{Літаратура/ЭГБ|6-1}}
* {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|11}}
Радок 109 ⟶ 111:
|назоў = Старасельле ў сучасным [[Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі|адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле]] [[Беларусь|Беларусі]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Беларусь}};
|СтарасельскіАлександрыйскі сельсавет (Шклоўскі раён)
|Шклоўскі раён
}}
{{Месты і мястэчкі гістарычнай Аршаншчыны}}
 
[[Катэгорыя:СтарасельскіАлександрыйскі сельсавет (Шклоўскі раён)]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Шклоўскага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVI стагодзьдзі]]