Кастусь Каліноўскі: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →Рэвалюцыйная дзейнасьць: стыль |
д п. |
||
Радок 48:
У 1856 годзе паступіў на юрыдычны факультэт [[Пецярбурскі ўнівэрсытэт|Пецярбурскага ўнівэрсытэту]], які скончыў праз чатыры гады з навуковай ступеньню кандыдата права. У час навучаньня ўва ўнівэрсытэце браў удзел у дзейнасьці нелегальных студэнцкіх гурткоў, у прыватнасьці групы студэнцкага зямляцтва «Агул», разам з братам быў сябрам таемнай вайскова-рэвалюцыйнай арганізацыі афіцэраў Генэральнага штабу, якую ачольвалі [[Зыгмунт Серакоўскі]] і [[Яраслаў Дамброўскі]].
[[Файл:Śvisłač, Gimnazičny. Сьвіслач, Гімназічны (1880).jpg|міні
Атрымаўшы 17 лютага 1861 году ўнівэрсытэцкі дыплём, зрабіў спробу ўладкавацца на працу ў [[Вільня|Вільні]] ў адміністрацыю мясцовага генэрал-губэрнатара У. Назімава, каб адразу тут распачаць рэвалюцыйную дзейнасьць па стварэньні сеткі кансьпіратыўных групаў для работы сярод будучых удзельнікаў паўстаньня<ref name=s71>{{артыкул|аўтар=Шалькевіч В.|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая...» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=3|старонкі=71|isbn=}}</ref>. Лічыцца, што на гэты час прыпадае знаёмства К. Каліноўскага з будучаю нарачонай [[Марыя Ямант|Марыяй Ямант]]. 2 сакавіка 1861 году на імя Віленскага генэрал-губэрнатара падаў заяву наступнага зьместу:
Радок 91:
{{Цытата|Сярод рэвалюцыйнай моладзі («чырвоных»), якая зьбіралася ў майго брата Юзэфа для абмеркаваньня справаў на нарады, ня ўсіх ведала асабіста. Але тых, каго ведала, добра памятаю па нязвыклых рысах характару, палымянай любові да Радзімы і гераічнай адданасьці справе. Як жывыя паўстаюць у маёй памяці дарагія вобразы Тытуса Далеўскага, Канстанціна Каліноўскага, Станіслава Бухавецкага, Эмануэля Юндзіла [сына вядомага натураліста], Эдмунда Вярыгі, Ігната Здановіча [сына выкладчыка гісторыі], Ільдэфонса Мілевіча.<br><br>З моладзі, якая прыбыла з Каралеўства, памятаю [Мечыслава] Дарманоўскага з калегамі. Прозьвішчы многіх іншых цяпер ужо не магу прыпомніць, але памяць аб іх справах жыве ў сэрцы. Усе яны былі людзі шляхетныя, выдатных здольнасьцяў, нязвыклай сілы духу. Іх страта стала для краю сапраўднай бядой. Сэрца замірае, калі ўсьведамляеш маштабы няшчасьця народа, цьвет якога растаптаў вораг, а над памяцьцю гэтых сьвятых мучанікаў часам зьдзекуюцца ўласныя дзеці<ref>{{Кніга|аўтар = Ludwika z Jamontów Radziewiczowa|частка = |загаловак = Garść wspomnień z 63 roku. Rękopis w Bibliotece Zakladu Narodowego imienia Ossolińskich we Wroclwiu, sygnatura 12 273/I|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = |год = |том = |старонкі = 87—88|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>.}}
[[Файл:Каго любіш? — Люблю Беларусь (пароль паўстанцаў 1864 году).jpg|значак
У канцы ліпеня 1863 году на кватэры Ямантаў адбылося сустрэўся з родным братам польскага пісьменьніка [[Балеслаў Прус|Балеслава Пруса]] — Лявонам Главацкім. У якасьці камісара народнага ўраду той прыяжджаў з [[Варшава|Варшавы]] ў Вільню, каб абмеркаваць супярэчнасьці, якія ўзьніклі паміж кіраўнікамі паўстаньня на Беларусі і ў Польшчы<ref name=s469>{{артыкул|аўтар=Шалькевіч В.|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая…» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=4|старонкі=69|isbn=}}</ref>.
Радок 107:
=== Запавет ===
{{Асноўны артыкул|Лісты з-пад шыбеніцы}}
[[Файл:Zianon Pazniak czyta Listy spod szubienicy.ogv|thumb
З царскага астрогу перадаў на волю свой запавет [[беларусы|беларускаму народу]] — «Ліст з-пад шыбеніцы»:
Радок 115:
== Ушанаваньне памяці ==
[[Файл:Kanstantyn Kalinoŭski stamp.jpg|міні
* У [[Вільня|Вільні]] на [[Лукіскі пляц|Лукіскім пляцы]], дзе расейскія карнікі павесілі К. Каліноўскага, у ягоны гонар усталявалі мэмарыял у выглядзе пліты і драўлянага крыжа. У 2008—2009 гадох Віленскае самакіраваньне пастанавіла правесьці рэканструкцыю пляцу. У фінал конкурсу выйшла 7 праектаў, але толькі адзін зь іх прадугледжваў захаваньне помніка ўдзельнікам нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў. Беларуская дзяржава ня выказала зацікаўленасьці ў абароне помніка, таму існавала імавернасьць, што помнік ліквідуюць<ref>{{Спасылка|аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 27 лютага 2009 г.| url = http://belmy.info/articles/news/bad/3389.html | загаловак = Помнік Каліноўскаму на Лукішках можа не перажыць рэканструкцыю | фармат = | назва праекту = [http://belmy.info belmy.info] | выдавец = | дата = 19 сакавіка 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref>. 22 сакавіка 2009 году на Лукіскім пляцы адбылася акцыя ўшанаваньня памяці герояў супраць зносу мэмарыялу<ref>[http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=24778 Абарона крыжа паўстанцам] // «[[Наша Ніва]]», 22 сакавіка 2009 г.</ref>.
|