[[ВыяваФайл:Laurasia-Gondwana.svg|міні|220пкс|Гандвана 200 млн гадоў таму]]
'''ГандванаГандва́на''' — назва буйнога [[кантынэнт]]у, які доўгі час існаваў у паўднёвым паўшар'іпаўшар’і. Гандвана складалася з сучасных мацерыкоў [[Афрыка]], [[Паўднёвая Амэрыка]], [[Антарктыда]], [[Аўстралія]], а таксама з вострава [[Індастан]], які пасьля сутыкненьня з [[Ляўразія]]й стаў паўвостравам.
Гандвана ўзьнікла прыкладна 530—750 млн гадоў таму й доўгі час разьмяшчалася вакол Паўднёвага полюсу. У раньнім [[палеазой|палеазоі]] яна паступова перамяшчалася на поўнач і злучылася ў эпоху [[каменнавугальны пэрыяд|каменнавугальнага пэрыяду]] (360 млн гадоў таму) з паўночнаамэрыканскім-скандынаўскім мацерыком ў гіганцкі протакантынэнт [[Пангэя]].
Аднак падчас [[Юрскі пэрыяд|юрскага пэрыяду]] каля 180 млн гадоў таму Пангэя зноўку раскалолася на Гандвану й паўночны кантынэнт [[Ляўразія|Ляўразію]], якія падзяліў акіян [[Тэтыс]]. 30 млн гадоў пасьля, у тым жа юрскім пэрыядзе Гандвана сама пачала распадацца на вышэйпералічаныя (цяперашнія) мацерыкі. Спачатку, 150 млн гадоў назад, Гандвана раскалолася на дзьве часткі, адна з якіх ўключала Афрыку й Паўднёвую Амэрыку, іншая — Аўстралію, Антарктыду й паўвостраў Індастан. Канчаткова ўсе сучасныя мацерыкі вылучыліся з Гандваны толькі ў канцы [[крэйдавы пэрыяд|крэйдавага пэрыяду]], 70—80 мільёнаў гадоў таму.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://jan.ucc.nau.edu/~rcb7/rect_globe.html Paleogeography - — сайт пра гісторыю зямной кары]
