Вашку да Гама: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д артыкул перанесены
Радок 1:
{{Перанесьці|Вашку да Гама}}
{{Іншыя значэньні}}
{{Асоба
|імя = ВаскаВашку да Гама
|арыгінал імя = {{мова-pt|Vasco da Gama|скарочана}}
|партрэт = Lisboa-Museu Nacional de Arte Antiga-Retrato dito de Vasco da Gama-20140917.jpg
Радок 23 ⟶ 22:
|дадаткова =
}}
'''ВаскаВашку да Гама''' ({{мова-pt|Vasco da Gama}}; [[1469]], [[Сынэш]], [[Партугалія]] — [[23 сьнежня]] [[1524]], [[Качын]], [[Партугальская Індыя]]) — [[Партугалія|партугальскі]] дасьледчык, вядомы як першы [[Эўрапейцы|эўрапеец]], які зьдзейсьніў марское вандраваньне ў [[Індыя|Індыю]]. Да Гама зьяўляецца адным з самых вядомых і знакамітых дасьледчыкаў часоў [[вялікія геаграфічныя адкрыцьці|геаграфічных адкрыцьцяў]], ёсьць першым эўрапейцам, які дасягнуў Індыі марскім шляхам. Гэта адкрыцьцё сталася вельмі важным і праклала шлях партугальцам да [[Партугальская імпэрыя|каляніяльнай імпэрыі]] ў [[Азія|Азіі]]. Дзякуючы знойдзенаму маршруту партугальцам цяпер не было патрэбы перасякаць [[Міжземнае мора]] й небясьпечную [[Арабійскі паўвостраў|Арабію]], каб дасягнуць Індыі, падарожнічаць можна было праз мора.
 
Пасьля дзесяцігодзьдзяў спробаў маракоў дасягнуць берагоў Індыі, да Гама прыбыў на караблях у [[Кажыкод|Калікуту]] 20 траўня 1498 году. Дасягненьне легендарнага індыйскага маршруту спэцыяў дапамагло партугальскай імпэрыі актывізаваць сваю эканоміку, якая пачала базавацца галоўным чынам заснаваныя на зьдзелках, складзеных з паўночнай і прыбярэжнай [[Заходняя Афрыка|Заходняй Афрыкай]]. Спэцыі ўлучалі ў сябе ў асноўным [[перац]] і [[карыца|карыцу]], але неўзабаве гандаль пачаў ісьці й зь некаторымі новымі прадуктамі, якіх у Эўропе яшчэ ня ведалі, што прывяло да камэрцыйнай манаполіі на працягу некалькіх дзесяцігодзьдзяў.
Радок 30 ⟶ 29:
 
== Біяграфія ==
ВаскаВашку да Гама нарадзіўся ў 1469 годзе ў сям’і [[алкайд]]а гораду [[Сынэш]] і [[магістр]]а [[Ордэн Сант’яга|ордэна Сант’яга]] [[Эштэван да Гама|Эштэвана да Гамы]] (1430—1497). Маці — Ізабэла Содры, продкі якой паходзілі з [[Ангельшчына|Ангельшчыны]]. Месца нараджэння дакладна невядомае. ВаскаВашку да Гама быў трэцім зь пяці сыноў Эштэвана і Ізабэлы. ВаскаВашку таксама меў і сястру Тэрэзу.
 
Мала што вядома аб раньнім пэрыядзе жыцьця ВаскаВашку да Гамы. Партугальскі гісторык Тэйшэйра ды Араган мяркуе, што ВаскаВашку да Гама атрымліваў адукацыю ў горадзе [[Эвора]], дзе, магчыма, вывучаў [[матэматыка|матэматыку]] і [[навігацыя|навігацыю]]. Каля 1480 году ВаскаВашку ўступіў у ордэн Сант’яга. Магістрам ордэну быў князь Жуан, які ў 1481 годзе ўступіў на сталец Партугаліі пад імём [[Жуан II|Жуана II]]. У 1492 годзе Жуан II накіраваў ВаскаВашку да Гама на місію ў порце [[Сэтубал]] і [[Алгарвэ]] з мэтай захапіць францускія караблі. Гэтую задачу да Гама хутка і пасьпяхова выканаў.
 
Існуе вэрсія, паводле якой кароль [[Мануэл I]] першапачаткова даручыў экспэдыцыю ў [[Індыя|Індыю]] бацьку ВаскаВашку да Гамы, але ў сувязі зь ягонай сьмерцю ў ліпені 1497 году ВаскаВашку да Гама прыняў камандаваньне экспэдыцыяй на сябе і адправіўся ў шлях зь [[Лісабон]]у 8 ліпеня 1497 году, абыйшоў [[Афрыка|Афрыку]] з поўдня, абмінуўшы [[мыс]] [[Мыс Добрай Надзеі|Добрай Надзеі]], і дасягнуў паўднёва-заходняга берагу [[Індыя|Індыі]] 20 траўня 1498 году.
 
Вярнуўшыся ў Партугалію ў верасьні 1499 году, ВаскаВашку да Гама быў сустрэты зь вялікай пашанай, атрымаў буйную грашовую ўзнагароду і тытул «Адмірал Індыйскага акіяна», а таксама тытул ''[[Дон (тытул)|Дон]]'' і горад [[Сынэш]] і [[Віла-Нова-ды-Мілфантэш]] у [[вотчына|вотчыну]]. У 1519 годзе атрымаў тытул [[Граф (тытул)|графа]] Відыгейра.
 
Пазьней яшчэ двойчы быў у Індыі. Памёр у [[Качын]]е (Індыя) 24 сьнежня 1524 году. Прах быў перавезены ў Партугалію і пахаваны ў невялікай царкве Кінта-ду-Карму ў [[Алентэжу]]. У 1880 годзе прах быў перанесены ў [[Лісабон]].
 
== Дадатковыя зьвесткі ==
* Падчас аднаго з плаваньняў ВаскаВашку да Гама вымяняў у афрыканскіх тубыльцаў быка і вырабы з слановай косткі за некалькі чырвоных шапак.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Радок 48 ⟶ 47:
* [http://www.ucalgary.ca/applied_history/tutor/eurvoya/vasco.html Анімаваныя мап падарожжаў да Гамы]. ucalgary.ca
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Гама, ВаскаВашку да}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1469 годзе]]
[[Катэгорыя:Партугальскія вандроўцы]]