Вікіпэдыя

Дзяды: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д Выява Image:Dziady_(silver_coin)r.gif замененая на Image:Dziady_(silver_coin)r.png карыстальнікам GifTagger. Прычына: Replacing GIF by exact PNG duplicate..
д афармленьне
Радок 1:
[[Файл:Dziady_(silver_coin)r.png|міні|200пкс|Беларуская [[манэта]] «[[Дзяды (манэта)|Дзяды]]», 20 рублёў, [[Рэвэрс (нумізматыка)|рэвэрс]]]]
{{Бяз карткі|Сьвята}}▼
'''Дзяды́''' (''Дзень памяці продкаў'') — [[славяне|славянскі]] народны памінальны [[абрад]], рытуальная вячэра ў памяць памерлых продкаў. Дзядамі таксама называлі дзень, калі адбываўся абрад, і душы<ref name="bm">Л. Дучыц. Дзяды // {{Літаратура/Беларуская міталёгія: Энцыкляпэдычны слоўнік (Менск, 2004)|к}} С. 145</ref> нябожчыкаў, якіх ушаноўвалі.
 
Радок 6 ⟶ 5:
 
== Гісторыя ==
[[Файл:Деды.jpg|значак|240px240пкс|Дзяды]]
 
Паходзяць Дзяды з дахрысьціянскага балта-славянскага звычаю [[трызна|трызны]], зьвязанага з [[культ продкаў|культам продкаў]]. Пазьней абрад ускладніўся напластаваньнем [[Хрысьціянства|хрысьціянскага]] культу.
 
Дзяды спраўлялі ў пэўныя дні, у залежнасьці ад мясцовасьці па некалькі разоў на год, часьцей вясной і ўвосень. Галоўнымі былі Зьмітраўскія Дзяды (асяніны) у суботу перад Зьмітравым днём ([[26 кастрычніка]] паводле [[стары стыль|старога стылю]]), а таксама на [[радаўніца|радаўніцу]], перад [[масьленіца]]й, [[сёмуха]]й.
 
На Дзяды гатавалі рытуальныя стравы (7 і больш няцотных сьвяточных і абрадавых страваў). Абавязковымі былі [[куцьця]], [[клёцкі]], [[бліны]], [[мяса]], [[яечня]]. Паводле звычаю, ад кожнай стравы ў асобны посуд адкладвалі па кавалачку для нябожчыкаў і пакідалі на ноч: лічылася, што душы памерлых продкаў, якія прыходзяць на Дзяды, трэба пачаставаць.<ref>Алесь Пілецкі. [http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=31129 Дзяды] // [[Наша Ніва]], 31 кастрычніка 2009 г.</ref> А пасьля вячэры са стала не прыбіралі — для таго, каб памерлыя маглі за ім пасядзець у цішыні.
 
Абрад пакліканьня душаў памерлых на Дзядоў мастацка апісаны [[Адам Міцкевіч|Адамам Міцкевічам]] у яго знакамітай паэме «Дзяды».
 
== Сучаснасьць ==
У сучаснай [[Беларусь|Беларусі]] [[Праваслаўе|праваслаўныя]] адзначаюць Дзімітраўскую памінальную суботу ў першую суботу перад [[8 лістапада]]. [[Каталіцтва|Каталікі]] ўспамінаюць усіх памерлых вернікаў [[2 лістапада]]. ПачынаючыЗ з [[30 кастрычніка]] [[1988]] году Дзяды набылі грамадзкую значнасьць — штогод адбываецца шэсьце на [[Курапаты]] ў памяць пра ахвяраў камуністычнае ўлады.▼
 
[[Файл:Pachod u Kurapaty 2009.JPG|rightміні|thumb240пкс|240px|шэсьцеШэсьце на [[Курапаты]] ў 2009 годзе]]▼
▲У сучаснай [[Беларусь|Беларусі]] [[Праваслаўе|праваслаўныя]] адзначаюць Дзімітраўскую памінальную суботу ў першую суботу перад [[8 лістапада]]. [[Каталіцтва|Каталікі]] ўспамінаюць усіх памерлых вернікаў [[2 лістапада]]. Пачынаючы з [[30 кастрычніка]] [[1988]] году Дзяды набылі грамадзкую значнасьць — штогод адбываецца шэсьце на [[Курапаты]] ў памяць пра ахвяраў камуністычнае ўлады.
▲[[Файл:Pachod u Kurapaty 2009.JPG|right|thumb|240px|шэсьце на [[Курапаты]] ў 2009]]
 
== Глядзіце таксама ==
Радок 25 ⟶ 22:
 
== Крыніцы ==
{{ЗноскіКрыніцы}}
 
== Літаратура ==
Радок 37 ⟶ 34:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{commonscat|Dziady}}
 
▲{{Бяз карткі|Сьвята}}
 
[[Катэгорыя:Традыцыйныя сьвяты беларусаў]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Дзяды»