Бронзавы век: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Bronze_Age?oldid=855026113 |
→Гісторыя: крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Bronze_Age?oldid=855026113 |
||
Радок 15:
Пэрыяд Сярэдняга царства Эгіпту доўжыўся з 2055 па 1650 гады да нашае эры. На працягу гэтага пэрыяду ў Эгіпце паўстаў і распаўсюдзіўся культ [[Асырыс]]а, што ў канчатковым рахунку перарадзіўся ў дамінуючую эгіпецкую народную рэлігію. Падчас Другога прамежкавага пэрыяду Старажытны Эгіпет зьведаў хаос другі раз. Менавіта ў гэты пэрыяд сваё ўзвышэньне зьведалі [[гіксосы]], якія валадаралі ў дзяржавы падчас 15-й і 16-й дынастыяў. Гіксосы ўпершыню зьявіліся ў Эгіпце падчас кіраваньня 11-й дынастыі, і пачалі сваё ўзыходжаньне да ўлады падчас 13-й дынастыі, з Другога прамежкавага пэрыяду яны кіравалі [[Аварыс]]ам і дэльтай [[Ніл]]у. У канцы кіраваньня 17-й дынастыі яны, у рэшце рэшт, былі выгнаныя з Эгіпту. Новае царства Эгіпту доўжылася з XVI па XI стагодзьдзе да нашае эры. Гэты пэрыяд быў самым квітнеючым часам у гісторыі Эгіпту, які азнаменаваў пік улады дзяржавы ў рэгіёне.
==== Мэсапатамія ====
{{Асноўны артыкул|Мэсапатамія}}
У Мэсапатаміі бронзавы век пачаўся каля 3500 году да н. э. і скончыўся пэрыядам панаваньня [[касыты|касытаў]] (каля 1500—1155 году да н. э.). Звычайны падзел на раньні, сярэдні і позьні бронзавы век для Мэсапатаміі не выкарыстоўваеца. Замест гэтага, звычайна выкарыстоўваеца пэрыядызацыя на падставе мастацка-гістарычных і гістарычных асаблівасьцяў пэўнага часу.
У гарадах старажытнага Блізкага Ўсходу жылі некалькі дзясяткаў тысяч чалавек. [[Ур]], [[Кіш (Шумэр)|Кіш]], [[Ісын]], [[Лярса]] і [[Ніпур]] у часы сярэдняга бронзавага веку, а таксама [[Бабілён]], [[Німруд]] і [[Асур]] падчас эпохі позьняга броназавага веку зьяўляліся самымі населенымі гарадамі рэгіёну таго часу. [[Акадзкая імпэрыя]] стала дамінуючай сілай у рэгіёне, а пасьля ейнага падзеньня сілу ў рэгіёне мела шумэрская [[Урская трэцяя дынастыя]]. [[Асырыя]] яшэч паўстала з XXV стагодзьдзя да н. э., але стала дамінуючай дзяржавай у рэгіёне каля 2025—1750 гадох да н. э. Першая згадка пра Бабілён, спачатку як пра невялікі адміністрацыйны горад, адносіцца да XXIII стагодзьдзя да нашае эры на адной з гліняных таблічак падчас панаваньня [[Саргон Акадзкі|Саргона Акадзкага]]. Дынастыя [[амарэі|амарэяў]] усталявала сваю ўладу ў Бабілёне й ператварыля яго ў горад-дзяржаву ў XIX стагодзьдзі да нашае эры. Праз больш чым 100 гадоў Бабілён пышараў сваю ўладу і межы, стварыўшы кароткачасоую першую Бабілёнскую імпэрыю. У гэты час Акад, Асырыя і Бабілён выкарыстоўвалі [[акадзкая мова|акадзкую мову]] для службовага карыстаньня і ў якасьці гутарковай мовы. [[Шумэрская мова]] на той час выйшла з паўсядзённага ўжытку, але ўсё яшчэ выкрыстоўвался ў рэлігійных абрадах у Асырыі і Бабілёнскай імпэрыі да I стагодзьдзя да н. э. Акадзская і шумэрская культуры згулялі важную ролю ў далейшым разьвіцьці асырыйскай і бабілёнскай культуры, нягледзячы на тое, што Бабілён быў кіраваўся немясцовымі народамі, як то касытамі, [[арамэйцы|арамэйцамі]] і [[халдэі|халдэямі]], а таксама асырыйцамі.
== Вонкавыя спасылкі ==
| |||