Сэктар Газа: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д выдаленая Катэгорыя:Палестына з дапамогай HotCat
дапаўненьне, абнаўленьне зьвестак
Радок 1:
{{Іншыя значэньні|Сэктар Газа (неадназначнасьць)}}
{{Краіна
|Назва = Сэктар Газа
|НазваЎРоднымСклоне = Сэктару Газы
|НазваНаДзяржаўнайМове = {{мова-ar|قطاع غزة|скарочана}}
|Сьцяг = Flag of Palestine.svg
|Герб =
|НацыянальныДэвіз =
|ДзяржаўныГімн =
|Месцазнаходжаньне = Gaza Strip map2.svg
|АфіцыйнаяМова = [[арабская мова|Арабская]]
|ПодпісПадВыявайМесцазнаходжаньня =
|Сталіца = [[Газа]]
|АфіцыйнаяМова = [[арабская мова|Арабская]]
|НайбуйнейшыГорад = [[Газа]]
|Сталіца = [[Газа]]
|ТыпУраду = Паўпрэзыдэнцкая рэспубліка
|НайбуйнейшыГорад = [[Газа]]
|ЦяперЗьяўляеццаЧасткай = [[Палестынская аўтаномія]]
|ТыпУраду = Паўпрэзыдэнцкая рэспубліка
|ПасадыКіраўнікоў = [[Прэзыдэнт]]<br />[[Прэм’ер-міністар]]
|ЦяперЗьяўляеццаЧасткай = [[Палестынская аўтаномія]]
|ІмёныКіраўнікоў = [[Махмуд Абас]]<br />[[Рамі Хамдала]]
|ПасадыКіраўнікоў = [[Прэзыдэнт Палестынскай аўтаноміі|Прэзыдэнт]]<br />[[Прэм’ер-міністар Палестынскай аўтаноміі|Прэм’ер-міністар]]
|Плошча = 360
|ІмёныКіраўнікоў = [[Махмуд Абас]]<br />[[Рамі Хамдала]]
|ГодАцэнкіНасельніцтва = 2014
|НасельніцтваПлошча = 1360<ref 816name="cia" 379/>
|МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы =
|ШчыльнасьцьНасельніцтва = 13 069
|ГодАцэнкіСУПАдсотакВады = 2014
|СУП ГодАцэнкіНасельніцтва = $1,35 млрд2017
|МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва =
|СУПНаДушуНасельніцтва = $6 100
|Насельніцтва = 1,8 млн<ref name="cia" />
|Валюта = [[Эгіпецкі фунт]] (EGP),<br />[[Новы ізраільскі шэкель]] (ILS)
|ШчыльнасьцьНасельніцтва = 13 069 = 5046
|ЧасавыПас = [[Цэнтральнаэўрапейскі час|CET]]
|ЭтнічныСклад = {{Просты сьпіс|
|ЧасРозьніцаUTC = +2
* [[арабы]]
|ЧасавыПасУлетку = [[Цэнтральнаэўрапейскі летні час|CEST]]
* &nbsp;'''∟''' [[палестынцы]]
|ЧасРозьніцаUTCУлетку = +3
* &nbsp;'''∟''' палестынскія [[бэдуіны]]
|ДамэнВерхнягаЎзроўню = ps
|ТэлефонныКод = +970
}}
|КанфэсійныСклад =
'''Сэктар Газа''' ({{мова-ar|قطاع غزة}}) — [[Палестынская аўтаномія|палестынская вобласьць]] на ўсходнім узьбярэжжы [[Міжземнае мора|Міжземнага мора]], якая мяжуе з [[Эгіпет|Эгіптам]] на паўднёвым захадзе на працягу 11 кілямэтраў і [[Ізраіль|Ізраілем]] на ўсходзе і на поўначы, маючы агульную мяжу ў 51 км.
|Пісьменнасьць =
|ГодАцэнкіСУП = 2014
|МесцаЎСьвецеПаводлеСУП =
|СУП = $1,35 млрд
|СУПНаДушуНасельніцтва = $6 1006100
|Валюта = [[Эгіпецкі фунт]] (EGP),<br /> = [[Новы ізраільскі шэкель]] (ILS)
|КодВалюты =
|ЧасавыПас = [[Цэнтральнаэўрапейскі час|CET]]
|ЧасРозьніцаUTC = +2
|ЧасавыПасУлетку = [[Цэнтральнаэўрапейскі летні час|CEST]]
|ЧасРозьніцаUTCУлетку = +3
|НезалежнасьцьПадзеі =
|НезалежнасьцьДаты =
|АўтамабільныЗнак =
|ДамэнВерхнягаЎзроўню = ps
|ТэлефонныКод = +970
|ПлошчаДадаткі = 360
}}
'''СэктарСэ́ктар ГазаГа́за''' ({{мова-ar|قطاع غزة}}, {{IPA|[qɪˈtˤɑːʕ ˈɣazza]}}, {{Мова-he|רצועת עזה}}), таксама '''паласа́ Газа''' — [[Палестынская аўтаномія|палестынская вобласьць]] на ўсходнім узьбярэжжы [[Міжземнае мора|Міжземнага мора]], якая мяжуе з [[Эгіпет|Эгіптам]] на паўднёвым захадзе на працягу 11 кілямэтраў і [[Ізраіль|Ізраілем]] на ўсходзе і на поўначы, маючы агульную мяжу ў 51 км. Працягласьць з паўднёвага захаду на паўночны ўсход — 41 км, з паўночнага захаду на паўднёвы ўсход — ад 6 да 12 км, плошча — 360 км². Насельніцтва — 1,8 млн чалавек<ref name="cia" />. Сталіца — места [[Газа]].
 
У пэрыяд існаваньня [[1994Асманская імпэрыя|Асманскай імпэрыі]] годзеГаза Ізраільўваходзіла гарантаваўў правасклад самакіраваньняСырыйскага рэгіёнувілаету. ГазыПасьля празДругой Палестынскуюсусьветнай аўтаномію.вайны Дапаводле гэтага[[Плян СэктарААН Газапа быўпадзеле месцамПалестыны|Пляну вайсковайААН акупацыіпа падзеле Палестыны]] была аднесеная ў склад тэрыторыі, упрызначанай апошнідля часстварэньня Ізраілемарабскай дзяржавы. Пасьля ([[1967Араба-ізраільская вайна (1948—1949)|араба-ізраільскай вайны 1948—1949 рокаў]] рэгіён акупаваны [[1994Эгіпет|Эгіптам]] (1948—1967), адпасьля гэтага[[Шасьцідзённая Эгіптамвайна|Шасьцідзённай ([[1958вайны]] [[1967]]) Ізраілем. У пэрыяд1994 існаваньнягодзе Ізраіль [[АсманскаяПагадненьні імпэрыяў Осьлё (1993)|Асманскайгарантаваў імпэрыіправа самакіраваньня]] Газарэгіёну ўваходзілаГазы ўпраз склад[[Палестынская Сырыйскагааўтаномія|Палестынскую вілаетуаўтаномію]]. З [[2007]] году ў выніку перавароту рэгіён дэ-факта кантралюецца групоўкай [[ХАМАС]]., Упасьля чаго Ізраіль і Эгіпет [[2012Блякада сэктару Газа|ўвялі санкцыі супраць Палестынскай аўтаноміі і перакрылі свае граніцы з Газай]]. У 2012 годзе [[Генэральная Асамблея ААН|Генэральная Асамблея Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў]] дала Палестыне статус дзяржавы-назіральніка ў сваёй арганізацыі<ref>[http://www.un.org/News/Press/docs/2012/ga11317.doc.htm General Assembly Votes Overwhelmingly to Accord Palestine ‘Non-Member Observer State’ Status in United Nations]. United Nations</ref>. Сэктар Газа разам з [[заходні бераг ракі Ярдан|заходнім берагам ракі Ярдан]] зьяўляюцца часткай палестынскай тэрыторыі, вызначанай у нарвэскіх пагадненьнях і рэзалюцыі СБ ААН 1860<ref>[http://www.eccpalestine.org/eu-heads-of-missions-report-on-gaza/ EU Heads of Missions’ report on Gaza 2013]. ECCPalestine.org</ref>.
 
Рэгіён мае гадавы тэмп прыросту насельніцтва ў 2,33% згодна са зьвесткамі 2017 году<ref name="cia">{{Спасылка|аўтар = |імя = |прозьвішча = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 15 жніўня 2018|url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gz.html|загаловак = Gaza Strip|фармат = |назва праекту = CIA Factbook|выдавец = [[Цэнтральная разьведвальная ўправа]]|дата доступу = 20 жніўня 2018|мова = en|копія = |дата копіі = |камэнтар = }}</ref> — 12-ы ў сьвеце [[Сьпіс краінаў паводле прыросту насельніцтва|паводле хуткасьці]]. Аднак існуе абмежаваная магчымасьць да будаўніцтва новых дамоў і аб’ектаў для гэтага росту. Да 2020 року чакаецца павелічэньне колькасьць насельніцтва да 2,1 млн чалавек; пры захаваньні цяперашніх тэмпаў рэгіён стане непрыдатным для жыцьця. Пераважную частку палестынскага насельніцтва ў Сэктары Газа складаюць [[Іслам|мусульмане]]-[[Суніты|суніты]].
У [[1994]] годзе Ізраіль гарантаваў права самакіраваньня рэгіёну Газы праз Палестынскую аўтаномію. Да гэтага Сэктар Газа быў месцам вайсковай акупацыі, у апошні час Ізраілем ([[1967]]—[[1994]]), ад гэтага Эгіптам ([[1958]]—[[1967]]). У пэрыяд існаваньня [[Асманская імпэрыя|Асманскай імпэрыі]] Газа ўваходзіла ў склад Сырыйскага вілаету. З [[2007]] году рэгіён дэ-факта кантралюецца групоўкай [[ХАМАС]]. У [[2012]] годзе [[Генэральная Асамблея ААН|Генэральная Асамблея Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў]] дала Палестыне статус дзяржавы-назіральніка ў сваёй арганізацыі<ref>[http://www.un.org/News/Press/docs/2012/ga11317.doc.htm General Assembly Votes Overwhelmingly to Accord Palestine ‘Non-Member Observer State’ Status in United Nations]. United Nations</ref>. Сэктар Газа разам з [[заходні бераг ракі Ярдан|заходнім берагам ракі Ярдан]] зьяўляюцца часткай палестынскай тэрыторыі, вызначанай у нарвэскіх пагадненьнях і рэзалюцыі СБ ААН 1860<ref>[http://www.eccpalestine.org/eu-heads-of-missions-report-on-gaza/ EU Heads of Missions’ report on Gaza 2013]. ECCPalestine.org</ref>.
 
Нягледзячы на [[Плян адмежаваньня ад сэктару Газа|вывад ізраільскіх войскаў у 2005 року]] і вынас ізраільскіх паселішчаў, [[Арганізацыя аб’яднаных нацыяў]], большасьць дзяржаваў і міжнародныя праваабарончыя арганізацыі па-ранейшаму лічаць тэрыторыю акупаванай: Ізраіль кантралюе паветраную і марскую прастору, а таксама шэсьць зь сямі наземных пагранічных пераходаў Газы. Ён пакінуў за сабой права ўводзіць на тэрыторыю сэктару войскі пры патрэбе і ўвёў буфэрную зону з боку Газы.
[[Іслам|Мусульмане]]-[[Суніты|суніты]] складаюць пераважную частку палестынскага насельніцтва ў Сэктары Газа. Рэгіён мае гадавы тэмп прыросту насельніцтва ў 2,91% згодна са зьвесткамі [[2014]] году<ref name="cia">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gz.html Gaza Strip]. CIA World Factbook</ref>. Аднак існуе абмежаваная магчымасьць да будаўніцтва новых дамоў і аб’ектаў для гэтага росту. Па стане на 2014 год насельніцтва Сэктару Газы складае 1,8 млн чалавек<ref name="cia"/>.
 
Разам з [[Заходні бераг Ярдану|Заходнім берагам ракі Ярдан]] сэктар Газа ўтварае [[Палестынская аўтаномія|Палестынскую аўтаномію]].
У 2014 годзе пасьля замірэньня ХАМАС і [[ФАТХ]] сфармавалі адзіны палестынскі ўрад у Палестыне. У ліпені [[2014]] году, пасьля эскаляцыі канфлікту паміж ХАМАС і Ізраілем, ізраільскае войска пачало [[Апэрацыя «Непарушная скала»|апэрацыю «Непарушная скала»]].
 
== Крыніцы ==