Вікіпэдыя

Эўкарыёты: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д Removing Link FA template (handled by wikidata)
Jarash (гутаркі | унёсак)
6950 правак
дапаўненьне
Радок 1:
__noTOC__
[[Файл:Eukaryota diversity 1.JPG|міні|200пкс|прадстаўнікі эўкарыётаў]]
'''Эўкарыёты''' ({{мова-la|Eucaryota}}, ад {{Мова-grc|eu|скарочана}} — добра, поўнасцю і karyon — ядро)  — надцарства жывых арганізмаў, [[вуза|вузы]] якіх маюць аформленае [[ядроЯдро (біялёгія)вузы|ядро]] з храмасомамі<ref>{{Кніга|спасылка=http://slounik.org/120333.html|частка=Эўкарыёты|загаловак=Кароткі тлумачальны слоўнік тэрмінаў па мікрабіялогіі|месца=Менск|выдавецтва=Менскі дзяржаўны педагагічны інстытут|год=1991|адказны=Укладальнікі: Р. Тузава, [[Клара Панюціч|К. Панюціч]]}}</ref> ды іншыя арганоіды, абмежаваныя мэмбранамі[[мэмбрана]]мі. Да эўкарыётаў адносяцца разнастайныя аднавузавыя, каляніяльныя і шматклетачныяшматвузачныя арганізмы<ref>{{Кніга|спасылка=http://slounik.org/121798.html|частка=Эўкарыёты|загаловак=Экалагічны слоўнік|месца=Менск|выдавецтва=Народная асвета|год=1993}}</ref>.
Слова «эўкарыёт» паходзіць ад слова karion, якое абазначае «ядро» (арэха). Тэрмін «пракарыёта» абазначае «даядравы», а «эўкарыёта» — «які мае добрае, ці сапраўднае, ядро»{{зноска|Рейвн|1990|Рейвн П.|21}}. Унутры ядра знаходзяцца складаныя храмасомы, у якіх [[Дэзоксырыбануклійная кісьля|ДНК]] зьвязаная зь [[бялкі|бялкамі]]. [[Храмасома|Храмасомы]] рэгулярна [[мітоз|мітатычна]] дзеляцца. Жгуцікі і расьнічкі эўкарыёт маюць характэрную (9+2)-структуру зь мікратрубачак. Апошнія таксама сустракаюцца ў [[Цытаплязма|цытаплязьме]], якая складана разьдзеленая мэмбранамі. У вузах усіх эўкарыёт маюцца [[Арганэла|арганэлы]], у тым ліку мітахондрыі. У эўкарыятычных арганізмаў, асабліва ў расьлін, часта таксама сустракаюцца вакуолі, абкружаныя адзінай мэмбранай, ці тонаплястам. Акрамя таго, шмат якія эўкарыёты характарызуюцца дзьвюмя важнымі рысамі, якія адсутнічаюць у бактэрый: інтэграваная шматвузавасьць і [[плоцевае размнажэньне]]. У расьлін протаплясты суседніх вузаў зьвязаныя плязмадэсмамі, якія пранізваюць вузавыя сьценкі. У жывёлаў вузавых сьценак няма і вузы разьдзеленыя пераважна сваімі плязматычнымі мэмбранамі{{зноска|Рейвн|1990|Рейвн П.|149}}. Эўкарыятычныя вузы звычайна большыя за пракарыятычныя.
 
Напрыканцы 19 стагодзьдзя біёлягі выдзялялі толькі два царствы жывых арганізмаў — расьліны і жывёлы, прычым грыбы адносіліся да расьлін. Грыбы як і расьліны вядуць нерухомы лад жыцьця, але выкарыстоўваюць у якасьці запаснага рэчыва [[глікаген]] (як жывёлы), таму пазьней яны былі выдзеленыя ў асобнае царства.
Надцарства Эўкарыёты ўключае чатыры царствы:▼
 
▲НадцарстваПаводле адной з сучасных клясыфікацый, надцарства Эўкарыёты ўключае чатыры царствы:
* [[Пратысты]]
* [[Грыбы]]
Радок 10 ⟶ 14:
== Глядзіце таксама ==
* [[Пракарыёты]]
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Літаратура ==
* {{Кніга|старонак=348|загаловак=Современная ботаника: В 2-х т|том=1|месца=М.|выдавецтва=Мир|год=1990|аўтар=Рейвн П., Эверт Р., Айкхорн С.|ref = Рейвн}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Eukaryota}}
{{Накід:Біялёгія}}
 
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Эўкарыёты»