Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Выкладнікі: дапаўненьне
Jarash (гутаркі | унёсак)
Рэктар
Радок 14:
|Прэзыдэнт =
|Віцэ-прэзыдэнт =
|Рэктар = [[Павел Саскевіч]]<ref>{{Спасылка|url=http://baa.by/ovuze/rektorat/|загаловак=Ректорат|выдавец=УО «БГСХА»|мова=ru|дата=13 чэрвеня 2018}}</ref>
|Рэктар = [[Аляксандар Курдэка]]
|Дэкан =
|Дырэктар =
Радок 38:
|Нататкі =
}}
'''Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія (БДСГА)'''  — беларуская ВНУ ў [[Горкі|Горках]] Магілёўскай вобласьці. Заснаваная ў 1836  годзе пад назвай '''Горыгорацкай земляробчай школы''', з 1848  году  — '''Горыгорацкі земляробчы інстытут'''.
 
[[Горыгорацкая земляробчая школа]]  — спэцыяльная сельскагаспадарчая навучальная ўстанова, мела два разрады: 1 (ніжэйшы) і 2 (вышэйшы). У 1842  г. вышэйшы разрад рэарганізаваны ў Вышэйшую сельскагаспадарчую школу. У 1848  годзе ніжэйшы разрад пераўтвораны ў земляробчае вучылішча, а Вышэйшая сельскагаспадарчая школа  — у Горыгорацкі земляробчы інстытут.
 
Горыгорацкі земляробчы інстытут існаваў у 1848—1864 і 1919—1925  гадах у Горках. Адзін зь першых ВНУ сельскагаспадарчага профілю Расейскай імпэрыі і Беларусі. За ўдзел студэнтаў і выкладчыкаў у [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньні 1863—1864  гадоў]] інстытут быў пераведзены ў [[Пецярбург]]. У 1919  г. адноўлены зноў у Горках.
 
У 1925  годзе да інстытуту далучаны Беларускі інстытут сельскай і лясной гаспадаркі (заснаваны ў [[Менск]]у ў 1922  г.) і на яго базе створана Беларуская сельскагаспадарчая акадэмія (БСГА). У 1931  годзе акадэмія падзелена на 11 галіновых інстытутаў. У 1933  годзе яны зноў аб’яднаныя ў адну ВНУ  — Беларускі сельскагаспадарчы інстытут. У 1948  годзе перайменаваны ў БСГА.
 
Мае 16 навучальных карпусоў, 12 гуртажыткаў, [[бібліятэка]] зь мільёнам асобнікаў выданьняў, [[батанічны сад]] з 880 відамі [[расьліна]]ў. У 2011 годзе палова кіраўнікоў земляробчых прадпрыемстваў Беларусі былі выпускнікамі акадэміі.
 
== Факультэты ==
Маецца 60 катэдраў і 16 факультэтаў: 9  — дзённага навучаньня і 5  — завочнага, таксама факультэт давнушнай падрыхтоўкі ды вышэйшая школа аграбізнэсу. Вядзецца падрыхтоўка адмыслоўцаў па 24 спэцыяльнасьцях. Дзённыя факультэты:
* ''Мэліярацыйна-будаўнічы''. Заснаваны [[3 кастрычніка]] [[1919]]  г. Месьціцца на вул. Мічурына, д. 5. Рыхтуе інжынэраў ды мэліяратараў. Выпускае магістраў. Ажыцьцяўляе дзённае ды [[завочнае навучаньне]]. Мае 4 катэдраў: 1) [[Мэліярацыя|мэліярацыі]] ды воднай гаспадаркі, 2) гідратэхнічных [[Збудаваньне|збудаваньняў]] ды водазабесьпячэньня, 3) будаўніцтва ды эксплюатаваньня гідрамэліяратыўных сыстэмаў, 4) сельскага будаўніцтва ды добраўпарадкаваньня тэрыторыяў.
* ''Агранамічны''. Заснаваны ў 1919  г. Месьціцца на вул. Мічурына, д. 5. Выпускае аграномаў, лугаводаў, нарыхтоўнікаў, насеньневодаў і тэхнолягаў. Вядзе падрыхтоўку магістраў. Ажыцьцяўляе дзённае ды завочнае навучаньне. Мае 6 катэдраў: 1) [[земляробства]], 2) [[расьлінаводзтва]], 3) [[корм]]авытворчасьці, 4) сэлекцыі, [[насеньневодзтва]] ды [[Генэтыка|генэтыкі]], 5) [[Батаніка|батанікі]] ды [[Фізыялёгія|фізыялёгіі]] расьлінаў, 6) захоўваньня й перапрацоўкі прадукцыі расьлінаводзтва.
* ''Землеўпарадкавальны''. Заснаваны ў [[1924]]  г. Месьціцца на вул. Ціміразева, д. 9. Рыхтуе землеўпарадкавальнікаў ды [[інжынэр]]аў. Ажыцьцяўляе толькі дзённае навучаньне. Мае 5 катэдраў: 1) [[Землеўпарадкаваньне|землеўпарадкаваньня]], 2) [[Геадэзія|геадэзіі]] ды [[Фотаграмэтрыя|фотаграмэтрыі]], 3) кадастру й [[Зямельнае права|зямельнага права]].
* ''Эканамічны''. Заснаваны ў [[1928]]  г. Месьціцца на вул. Мічурына, д. 5. Рыхтуе матэматыкаў, [[мэнэджар]]аў ды эканамістаў. Выпускае магістраў. Ажыцьцяўляе толькі дзённае навучаньне. Мае 5 катэдраў: 1) матэматычнага мадэляваньня эканамічных сыстэмаў [[Аграпрамысловы комплекс|аграпрамысловага комплексу]] (АПК), 2) арганізацыі вытворчасьці ў АПК, 3) кіраваньня, 4) [[Эканоміка|эканомікі]] ды [[Міжнародныя адносіны|міжнародных]] эканамічных адносінаў у АПК, 5) эканамічнай [[Тэорыя|тэорыі]].
* ''Зааінжынэрны''. Заснаваны ў [[1930]]  г. Знаходзіцца на вул. Мічурына, д. 5. Выпускае зааінжынэраў, птушкаводаў ды рыбаводаў. рыхтуе магістраў. Ажыцьцяўляе толькі дзённае навучаньне. Мае 7 катэдраў: 1) заагігіены, экалёгіі ды мікрабіялёгіі, 2) [[Іхтыялёгія|іхтыялёгіі]] ды [[рыбаводзтва]], 3) кармленьня сельскагаспадарчых [[жывёла]]ў, 4) буйной [[Жывёлагадоўля|жывёлагадоўлі]] й перапрацоўкі жывёлагадоўчай прадукцыі, 5) разьвядзеньня й генэтыкі сельскагаспадарчых жывёлаў, 6) [[Сьвінагадоўля|сьвінагадоўлі]] й дробнай жывёлагадоўлі, 7) біятэхналёгіі ды вэтэрынарнай [[Мэдыцына|мэдыцыны]].
* ''Мэханізаваньня сельскай гаспадаркі''. Заснаваны ў [[1947]]  г. Знаходзіцца на вул. Мічурына, д. 5. Выпускае інжынэраў, мэнэджараў ды наладнікаў. Рыхтуе магістраў. Ажыцьцяўляе толькі дзённае навучаньне. Мае 11 катэдраў: 1) мэліярацыйных ды будаўнічых [[машына]]ў, 2) [[трактар]]аў ды аўтамабіляў, 3) [[Тэхналёгія|тэхналёгіі]] і арганізацыі мэханізаваных [[фізычная праца|працаў]] у расьлінаводзтве, 4) сельскагаспадарчых машынаў, 5) мэханізаваньня ды практычнага навучаньня, 6) тэхнічнага абслугоўваньня і [[рамонт]]у машынаў, 7) [[Фізыка|фізыкі]], 8) [[Бясьпека|бясьпекі]] жыцьцядзейнасьці, 9) тэхналёгіі [[мэтал]]аў, 10) тэарэтычнай [[Мэханіка|мэханікі]] і інжынэрнай [[Графіка|графікі]], 11) мэханізаваньня жывёлагадоўлі ды электрыфікацыі сельскагаспадарчай вытворчасьці.
* ''Бухгальтарскага ўліку''. Заснаваны ў [[1966]]  г. Знаходзіцца на вул. Мічурына, д. 9. Рыхтуе [[рахункавод]]аў ды фінансістаў. Ажыцьцяўляе толькі дзённае навучаньне. Мае 5 катэдраў: 1) бухгальтарскага ўліку ў сельскай гаспадарцы, 2) [[Фінансы|фінансаў]] і кантролю ў сельскай гаспадарцы, 3) [[Статыстыка|статыстыкі]] ды эканамічнага аналізу, 4) [[Філязофія|філязофіі]] ды [[Паліталёгія|паліталёгіі]], 5) бухгальтарскага ўліку ў галінах АПК.
* ''Аграэкалягічны''. Заснаваны [[1 верасьня]] [[1996]]  г. Знаходзіцца на вул. Мічурына, д. 5. Рыхтуе аграномаў, садаводаў ды эколягаў. Выпускае магістраў. Ажыцьцяўляе дзённае ды завочнае навучаньне. Мае 7 катэдраў: 1) [[Аграхімія|аграхіміі]], 2) плода[[агародніцтва]], 3) [[Сельская гаспадарка|сельскагаспадарчай]] [[Біятэхналёгія|біятэхналёгіі]] ды [[Экалёгія|экалёгіі]], 4) сельскагаспадарчай [[Радыялёгія|радыялёгіі]], 5) абароны расьлінаў, 6) [[Хімія|хіміі]], 7) [[глебазнаўства]].
* ''Бізнэсу ды права''. Заснаваны [[1 лістапада]] [[2002]]  г. Месьціцца на вул. Ціміразева, д. 9. Выпускае маркетолягаў, эканамістаў ды [[юрыст]]аў. Рыхтуе магістраў эканомікі. Ажыцьцяўляе толькі дзённае навучаньне. Мае 5 катэдраў: 1) агра[[бізнэс]]у, 2) [[Гісторыя|гісторыі]] дзяржавы і права, 3) гісторыі ды [[Культуралёгія|культуралёгіі]], 4) [[маркетынг]]у, 5) [[права]].
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
! ''Дзённы факультэт''
Радок 103:
== Выкладнікі ==
* [[Аляксандар Цыганаў]], рэктар БДСГА (з 1995).
* [[Анатоль Каган]], дэкан эканамічнага факультэту, з 2007  — прафэсар катэдры аграбізнэсу.
* [[Аляксандар Курдзека]], рэктар БСГА (з 2008), прафэсар катэдры фізіялёгіі, біятэхналёгіі і вэтэрынарыі.
* [[Маркел Савіцкі]], з 1963 года — прафэсар у Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі на пасадзе загадчыка катэдрай расьлінаводзтва.
Радок 110:
 
== Літаратура ==
* Белорусская сельскохозяйственная академия. Соавт.: Н.  Н.  Добролюбов, В.  М.  Лившиц. Минск: «Ураджай», 1986.  — 126  с, ил. {{ISBN|5-7860-0070-2}}
* Белорусская сельскохозяйственная академия. 150 лет. Краткий очерк истории и деятельности. Соавт.: В.  М.  Лившиц, Немыкина И. А., Добролюбов Н. Н., Дюбакова М. Г., Зябкина З. Ф., Ковалев П. А., Кожемяков И. С., Шитов Н. А., Зосимов М. В.. Пуговко А. В., Шерснев П. М., Назаров С. И., Минск: «Ураджай», 1990.  — 277  с, 8 л. ил. {{ISBN|5-7860-0070-2}}
* Белорусская сельскохозяйственная академия. 150 лет. Иллюстрированный буклет. Авторы текста. Соавт.: Н.  Н.  Добролюбов,В.  М.  Лившиц. Минск: «Полымя», 1990.  — 32  с {{ISBN|985-61-09-8}}
* Белорусская сельскохозяйственная академия. Памятники и памятные места. Соавт.: Добролюбов Н. Н.,В.  М.  Лившиц. Минск: «Ураджай»,1990.  — 93  с {{ISBN|5-7860-0551-8}}
* Добролюбов Н. Н.,В.  М.  Лившиц. Белорусская сельскохозяйственная академия  — первое в России высшее сельскохозяйственное учебное заведение. Материал в помощь лектору. К 150-летию со дня открытия. Минск: Белорусское республиканское общество «Знания»,1990.  — 24  с.
* Летапіс Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі (1836—1995  гг.). аўт.-склад. У.  М.  Ліўшыц Горки: ред.-изд. отдел БСХА, 1995.  — 208  с {{ISBN|985-6120-11-Х}}
* Беларуская сельскохозяйственная акадэмия (на рус. и бел. языках). 155 лет. Иллюстрированный буклет. Соавт. Цыганав А. Р. У.  М.  Ліўшыц. Минск: отдел культуры Горецкого райисполкома, 1995.  — 48  с {{ISBN|985-6120-09-8}}
* Горецкие сельскохозяйственные учебные заведения. Очерки истории (1836—1919  гг.). Соавт.:Лившиц В. М., Дюбакова М. Г., Зябкина З. Ф., Цыганов А. Р., Горки: отдел культуры Горецкого райисполкома, 1997.  — 164  с {{ISBN|985-6120-18-7}}
* Горы  — Горецкий земледельческий институт. Выдающиеся ученые и профессора. Соавт.:Лившиц В. М., В.Немыкин, А.  Р.  Цыганов. *У. *
* Летопись Белорусской государственной сельскохозяйственной академии 1836—2000  г. Авт.-сост. В.  М.  Лившиц, 3-е изд., испр. и доп. Горки: ред.изд. отдел БГСХА, 2000.  — 212  с {{ISBN|985-6120-51-9}}
* Ліўшыц У.  М.  Раскопкі вакол горацкага "Парнаса. Літаратуразнаўчыя нарысы. Горкі: адзел культуры Горацкага райвыканкама, 2001.  — 194  с, ил. 20. {{ISBN|985-6120-44-6}}
* Кафедра механизации животноводства и электрификации сельскохозяйственного производства (к 50-летию со дня основания). Соавт.: В.  А.  Шаршунов, В.  М.  Лившиц, А.  В.  Червяков. Горки:, ред.изд. отдел БГСХА, 200.  — 86  с.
* Белорусская государственная сельскохозяйственная академия. Научно-педагогические школы и основные направления научных исследований. Соавт.: А.  Р.  Цыганов,В.  М.  Лившиц, П.  А.  Саскевич, А.  М.  Карташевич, Э.  А.  Петрович. Горки: ред.- изд. отдел БГСХА, 2001.  — 120  с.
* Первый послевоенный ректор академии. Соавт.: Цыганов А.  Р.  Лившиц В.  М.  Горки: ред.-изд. отдел БГСХА, 2001.  — 25  с {{ISBN|985-6120-64-0}}
* Белорусская государственная сельскохозяйственная академия (студенту-первокурснику). Соавт. А.  Р.  Цыганов, В.  М.  Лившиц. Горки: ред.изд. отдел БГСХА, 2001, 60  с {{ISBN|985-6120-61-6}}
* Выдающий агрохимик Беларуси. Соавт.: А.  Р.  Цыганов,В.  М.  Лившиц, М.  А.  Кадыров. Горки: отдел культуры Горецкого райисполкома, 2003.  — 32  с, ил. 5 л. {{ISBN|985-6120-7-5}}
* Инновационные разработки Белорусской сельскохозяйственной академии Соавт.: А.  Р.  Цыганов,В.  М.  Лившиц, М.  В.  Шалак. Могилев: обл.типография им. С.Соболя, 2005.  — 240  с, ил. {{ISBN|985-6738-58-X}}
* Белорусская государственная сельскохозяйственная академия. История в биографиях ученых, удостоенных почетных званий, лауреатов премий, профессоров, докторов наук. 165 лет. (1840—2005). Соавт. А.  Р.  Цыганов,В.  М.  Лившиц. Могилев: обл.типография им. С.Соболя, 2005.  — 144  с.
* Летопись Белорусской сельскохозяйственной академии (1836—2005), 4-е изд., испр. и доп. Авт.-сост. В.  М.  Лившиц, Горки: ред.- изд. отдел УО «БГСХА», 2005.  — 214  с.
* Ліўшыц У.  М.  Горкі: Старонкі гісторыі. Мінск: «Красико  — принт», 2007.  — 312  с, ил.16 л. {{ISBN|985-405-384-9}}
* Научно-педагогические школы Белорусской государственной сельскохозяйственной академии: история восхождения (к 170  — летию академии). Соавт. А.  П.  Курдеко, А.  Р.  Цыганов,В.  М.  Лившиц, М.  В.  Шалак, К.  П.  Сучков. Минск: «Экоперспектива», 2009. −196  с {{ISBN|985-469-31-01}}
* Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія: гісторыя і сучаснасць.100 пытанняў і адказаў (1840—1919).Частка 1. Сааўт. А.  П.  Курдзека, А.  Р.  Цыганаў,У.  М.  Ліўшыц. Горкі: 2010.  — 145  с, іл.
* Летопись Белорусской государственной сельскохозяйственной академии (1840—2010), 5-е изд., испр. и доп. Авт.-сост. Соавт. А.  А.  Герасимович,В.  М.  Лившиц. Горки: ред.- изд. отдел УО «БГСХА», 2010.  — 182  с, ил. {{ISBN|985-467-295-3}}
* Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія: гісторыя і сучаснасць.100 пытанняў і адказаў (1840—1919).Частка 2. Сааўт. А.  П.  Курдзека, А.  Р.  Цыганаў,У.  М.  Ліўшыц. Горкі: 2013.  — 146  с, іл.
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==