Катыён: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jarash (гутаркі | унёсак)
дапаўненьне
Радок 1:
[[Файл:Natriumion.png|значак|Малюнак аднаразова зараджанага катыёна]]
'''Катыён''' — [[іён]] з дадатным [[Электрычны зарад|электрычным зарадам]].
'''Катыён''' (ад {{Мова-grc|ϰατιων|скарочана}}, чалавек, які спускаецца) — [[іён]] з дадатным [[Электрычны зарад|электрычным зарадам]]. Упершыню тэрмін "катыён" прапанаваны ангельскім навукоўцам [[Майкл Фарадэй|Майклам Фарадэем]] у 1834 годзе<ref>Бердоносов С. С. ИОНЫ // Большая российская энциклопедия. Электронная версия (2016); https://bigenc.ru/chemistry/text/2018314 Дата обращения: 12.06.2018</ref>.
 
Шматлікія рэчывы пры [[рашчына]]ньні ў вадзе дысацыююць (распадаюцца на іёны). Калі пры рашчынаньні пэўнага рэчыва ў вадзе ўтвараюцца іёны [[вадарод]]у (H<sup>+</sup>), то такое рэчыва завецца [[кісьля]]й. Напрыклад, хлёрысты вадарод дысацыюе ў вадзе на іёны вадароду і іёны хлёру (Cl<sup>-</sup>) і ўтварае [[саляная кісьля|саляную кісьлю]]. [[Аснова (хімія)|Асновай]] завецца рэчыва, якое выдзяляе ў вадзе гідраксыл-іёны (OH<sup>-</sup>) і мае ўласьцівасьці далучаць у рашчыне іёны вадарода. Гідраксыд натру распадаецца ў рашчыне на іёны Na<sup>+</sup> і OH<sup>-</sup><ref>{{Кніга|аўтар=Кемп П., Армс К.|загаловак=Введение в биологию|месца=М.|выдавецтва=Мир|год=1988|старонкі=240}}</ref>.
 
Адным з найбольш значных і найбольш вывучаных сыстэм актыўнага транспарту ў клетках жывёл зьяўляецца натрава-калевы насос (мэханізм, які ажыцьцяўляе актыўны транспарт). Большасьць [[вуза]]ў жывёл падтрымлівае розныя градыенты канцэнтрацый іёнаў [[натр]]у (Na<sup>+</sup>) і [[Каль|калю]] (K<sup>+</sup>) папярочна плязматычнай мэмбраны: унутры вузы захоўваецца нізкая канцэнтрацыя Na<sup>+</sup> і высокая канцэнтрацыя K<sup>+</sup>. Градыент Na<sup>+</sup> выкарыстоўваецца вузамі жывёл (як і градыент H<sup>+</sup> вузамі расьлін і грыбоў) для паглынаньня рэчываў, якія транспартуюцца з Na<sup>+</sup>)<ref>{{Кніга|аўтар=Рейвн П., Эверт Р., Айкхорн С.|загаловак=Современная ботаника: В 2-х т|том=1|месца=М.|выдавецтва=Мир|год=1990|старонкі=68-69}}</ref>.
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Commonscat|Cations}}
{{Накід:Хімія}}