Палітыка: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →Вонкавыя спасылкі: выпраўленьне парамэтру {{Commons}} using AWB |
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Politics?oldid=844473316 |
||
Радок 1:
[[Файл:European-parliament-strasbourg-inside.jpg|міні|[[Эўрапейскі парлямэнт]] зьяўляецца заканадаўчым і прадстаўнічым палітычным ворганам [[Эўрапейскі Зьвяз|Эўразьвязу]].]]
'''Палі́тыка''' (ад [[грэцкая мова|грэцкага]] τα πολιτικά) — удзел у справах грамады. Тэрмін звычайна прымяняецца ў адносінах да грамадзянскіх урадаў, але палітыка таксама вылучаецца ва ўсіх групах чалавечага ўзаемадзеяньня, то бок карпаратыўных, акадэмічных альбо рэлігійных інстытутах. Палітыка зьяўляецца сродкам да дасягненьня і ажыцьцяўленьня палажэньняў кіраваньня і арганізаванага кантролю над чалавечай супольнасьцю<ref>[https://www.merriam-webster.com/dictionary/political «Political»]. Merriam Webster.</ref>.
Палітыка складаецца з «сацыяльных стасункаў, што ўключаюць у сябе ўладу або сілу». Яна характарызуецца пэўнымі правіламі палітычнае адзінкі ([[Палітычная партыя|партыі]]), а таксама мэтадамі і тактыкай, што выкарыстоўваюцца пры фармуляваньні ды рэалізацыі палітпраграмы. У сучасных нацыянальных дзяржавах, людзі фармуюць палітычныя партыі, каб празь іх прадставіць свае ідэі на будаваньне і рэгуляваньня адносінаў паміж людзьмі і сацыяльнымі групамі. У партыях людзі пагаджаюцца на адну і тую ж пазыцыю паводле многіх пытаньняў, і згаджаюцца падтрымліваць адныя і тыя ж зьмены ў [[Закон (права)|законы]]<ref>Giovanni Sartori (2005). [https://books.google.com/books?id=ywr0CcGDNHwC&pg=PA53 ''«Parties and Party Systems: A Framework for Analysis»'']. ECPR Press. — С. 53. — {{ISBN|978-0-9547966-1-7}}.</ref>.
Разнастайнасьць мэтадаў, якія маюць месца ў палітыцы, уключаюць у сябе разьвіцьцё палітычных поглядаў сярод людзей, перамовы зь іншымі палітычнымі суб’ектамі, прасоўваньне і прыняцьцё законаў і ажыцьцяўленьне ціску на іншыя сілы, у тым ліку правядзеньне баявых дзеяньняў супраць праціўнікаў<ref> Bo Hammarlund (1985). [https://books.google.com/books?id=BnRlAAAAIAAJ ''«Politik utan partier: studier i Sveriges politiska liv 1726-1727»'']. Almqvist & Wiksell International. — С. 8.</ref><ref> Linda P. Brady (1 October 2017). [https://books.google.com/books?id=iNA3DwAAQBAJ&pg=PT47 ''«The Politics of Negotiation: America's Dealings with Allies, Adversaries, and Friends»'']. University of North Carolina Press. — С. 47. {{ISBN|978-1-4696-3960-4}}.</ref><ref>Mary Hawkesworth; Maurice Kogan (7 November 2013). [https://books.google.com/books?id=vXgKAgAAQBAJ&pg=PA299 ''«Encyclopedia of Government and Politics: 2-volume Set»'']. Routledge. — С. 299. {{ISBN|978-1-136-91332-7}}.</ref>. Палітыка ажыцьцяўляецца па шырокім спэктры сацыяльных узроўняў, ад кланаў і плямёнаў традыцыйных грамадзтваў і сучасных органаў мясцовага самакіраваньня, прадпрыемстваў і ўстановаў да [[сувэрэнная дзяржава|сувэрэнных дзяржаваў]] і міжнароднага ўзроўню. Вельмі часта слова палітыка асацыюецца з уладай. Палітычная сыстэма ўяўляе сабой структуру, якая вызначае прымальныя палітычныя мэтады ў дадзеным грамадзтве. Гісторыю палітычнай думкі можна прасачыць ад глыбокай старажытнасьці. То бок [[Плятон]], [[Арыстотэль]], [[Канфуцый]] ды шмат іншых старажытных філёзафаў разважалі і прасоўвалі розныя палітычныя мадэлі будовы грамадзства і дзяржаўнасьці.
Палітычная навука ці [[паліталёгія]] — гэта збор студыяў, якія скіраваныя на вывучэньне палітычных паводзінаў, аналіз узяцьця ўлады, яе выкананьня. Сумежнымі прадметамі паліталёгіі ёсьць палітычная [[філязофія]] і публічная адміністрацыя. Палітфілязофія шукае ўнутраныя прычыны палітыкі і этыку публічных паводзінаў. Зь іншага боку, публічная адміністрацыя аналізуе практыку кіраваньня.
Радок 35 ⟶ 38:
|}
== Крыніцы ==
== Вонкавыя спасылкі ==▼
{{Крыніцы}}
▲== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* [http://curlie.org/World/Russian/%D0%9E%D0%B1%D1%89%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0 Палітыка] на Open Directory Project. {{ref-en}}
[[Катэгорыя:Палітыка| ]]
| |||