Менскі павет: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 48:
|Код аўтамабільных нумароў =
|Катэгорыя ў Commons =
|Парамэтар1 = [[1566|1565/66]]—[[1793]]—1793
|Назва парамэтру 1 = Час існаваньня
|Сайт =
Радок 63:
 
== Гісторыя ==
Утварыўся ў [[XIV стагодзьдзе|XIV ст.]] на тэрыторыі [[Менскае княства|Менскага княства]], уваходзіў у склад [[Віленскае ваяводзтва|Віленскага ваяводзтва]]. Асноўны абшар павету займалі ўладаньні баяраў, што выходзілі на вайну ў складзе Менскай харугвы<ref name="evkl"/>. У [[1528]], паводле попісу войска Вялікага Княства Літоўскага, на Меншчыне было 30 баяраў і 4 баярскія ўдавы, якія разам выстаўлялі 79 коньнікаў.
 
Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай ([[1565]]—[[1566]]1565—1566) увайшоў у склад [[Менскае ваяводзтва|Менскага ваяводзтва]]. Тэрыторыя павету значна пашырылася коштам колішніх Заслаўскага і Лагойскага княстваў, дзяржаўнай воласьці Краснае Сяло, а таксама Барысаўскай, Любашанскай і Сьвіслацкай воласьцяў на правым беразе ракі [[Бярэзіна]]<ref>[[Вячаслаў Насевіч|Насевіч В.]] Мінскі павет // {{Літаратура/ЭГБ|5к}} С. 191.</ref>.
 
З [[1599]] у [[Менск]]у праз [[рок (год)|рок]], паводле чаргі з [[Наваградак|Наваградкам]], пачалі праводзіцца вясновыя сэсіі [[Трыбунал Вялікага Княства Літоўскага|Галоўнага Трыбуналу]]. Кожная зь іх цягнулася 22 тыдні, пачынаючы ад панядзелку па Трох Каралях. У [[1662]] [[Барысаўская воласьць]] перайшла ў склад [[Аршанскі павет|Аршанскага павету]] [[Віцебскае ваяводзтва|Віцебскага ваяводзтва]].
 
У [[Вялікая Паўночная вайна|Вялікую Паўночную вайну]] ў [[1708]] войскі караля Швэцыі Карла XII учынілі на Меншчыне значныя разбурэньні. [[20 сьнежня]] [[1793]] у выніку [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] павет спыніў сваё існааньне.
 
== Геаграфія ==
Радок 78:
У склад Менскага павету ўваходзіла тэрыторыя [[Менскае староства|Менскага гродавага]], [[Гайненскае староства|Гайненскага]], [[Краснасельскае староства|Краснасельскага]] і [[Радашкаўскае староства|Радашкаўскага]] старостваў (дзяржаўных воласьцяў) і прылеглыя прыватнаўласьніцкія маёнткі.
 
Найбольш значныя месты і мястэчкі: [[Барысаў]] (да [[1662]]), [[Бярэзань|Бярэзань Любашанская]], [[Гайна (вёска)|Гайна]], [[Докшыцы]], [[Заслаўе]], [[Ігумен]], [[Койданаў]], [[Лагойск]], [[Маладэчна]], [[Радашкавічы]], [[Ракаў]], [[Смалявічы]], [[Сьвіслач (Магілёўская вобласьць)|Сьвіслач]]<ref name="evkl296">[[Вячаслаў Насевіч|Насевіч В.]] Менскі павет // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 296.</ref>. На тэрыторыі павету таксама знаходзіліся месты і мястэчкі [[Акалова]], [[Багушэвічы]], [[Бягомель]], [[Бярэзань (Докшыцкі раён)|Бярэзань Горная]], [[Волма (Койданаўскі раён)|Волма]], [[Вузьляны]], [[Вязынь]], [[Гарадок (Маладэчанскі раён)|Гарадок]], [[Астрашыцкі Гарадок|Гарадок Астрашыцкі]], [[Сёмкаў Гарадок|Гарадок Сёмкаў]], [[Дзераўная]], [[Дудзічы]], [[Дукора]], [[Жодзіна|Жодзін]], [[Зэмбін]], [[Івянец]], [[Ільля (вёска)|Ільля]], [[Камень (Валожынскі раён)|Камень]], [[Камена|Камень Харэцкі]], [[Крайск]], [[Краснае]], [[Лоша]], [[Малыя Ляды|Ляды]], [[Магільна]], [[Мікалаеўшчына]], [[Мсьціж]], [[Налібакі]], [[Плешчаніцы]], [[Пухавічы]], [[Пясочнае]], [[Раванічы]], [[Рубяжэвічы]], [[Самахвалавічы]], [[Станькава|Станькаў]], [[Стоўпцы]], [[Сьмілавічы]], [[Узда]], [[Хатляны]], [[Хатаевічы]], [[Холы]], [[Хоўхла]], [[Шацак]], [[Шклянцы]]. [[Магдэбурскае права]] мелі [[Барысаў]] ([[1563]]), [[Койданаў]] ([[XVI стагодзьдзе|XVI ст.]]), [[Менск]] ([[14 сакавіка|14.03]].[[1499]]), [[Мікалаеўшчына]] ([[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]]), [[Радашкавічы]] ([[1569]]), [[Ракаў]] ([[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]]), [[Стоўпцы]] ([[1729]]).
 
== Дэмаграфія ==
[[Файл:Zasłaŭje. Заслаўе (1859).jpg|значак|Панарама Заслаўя]]
 
На сяр. [[17 стагодзьдзе|XVII ст.]]стагодзьдзя налічваў 25 892 [[Дым (адзінка падаткаабкладаньня)|дымоў]] (прыкладна каля 175 тыс. чал.<ref name="evkl"/>). Паводле сучасных падлікаў, да [[Вайна 1654—1667 гадоў|вайны Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай]] ([[1654]]—[[1667]]1654—1667) колькасьць насельніцтва складала каля 181 тыс. чал., па вайне яно скарацілася да 67 тыс. чал.<ref>{{Літаратура/Невядомая вайна: 1654—1667|к}}</ref> (10,4 тыс. дымоў<ref name="evkl"/>).
 
Паводле люстрацыі [[1775]] павет налічваў 23 133 [[дым (адзінка падаткаабкладаньня)|дымоў]]<ref>[[Аляксандар Ельскі|Jelski A.]] Powiat miński // {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|5}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_V/339 339].</ref>. Колькасьць насельніцтва ў 3-й чвэрці [[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]] складала каля 200—225 тыс. чал.<ref name="evkl295296">[[Вячаслаў Насевіч|Насевіч В.]] Менскі павет // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 295—296.</ref>
 
== Ураднікі ==