Кастусь Каліноўскі: розьніца паміж вэрсіямі

{{Цытата|Скончыўшы курс навук у імпэратарскім С.-Пецярбурскім унівэрсытэце паступіць на службу, маю гонар пакорна прасіць Ваша Высокаправасхадзіцельства ўзычыць мне магчымасьць служыць пад высокім начальствам Вашага Высокаправасхадзіцельства<ref>{{Кніга|аўтар = Шалькевич В. Ф.|частка = |загаловак = Кастусь Калиновский: Страницы биографии|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Мн.|выдавецтва = |год = 1988|том = |старонкі = 136|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>}}

Уладкаваньню на працу спрыяў ад’ютант У. Назімава Людвік Зьвяждоўскі, аднак спробы апынуліся марнымі і напачатку вясны 1861 году вярнуўся на Гарадзеншчыну, распачаўшы стварэньне рэвалюцыйнай арганізацыі<ref name=s71/>.

 

Паводле сваіх ідэйных перакананьняў быў рэвалюцыйным дэмакратам, выступаў за скіданьне самаўладзтва, скасаваньне абшарніцкага землеўладаньня. Лічыў, што толькі шырокі ўдзел у будучым паўстаньні сялянства можа забясьпечыць перамогу. У гэтым рэчышчы вёў агітацыйную працу.

У чэрвені 1863 году з прычыны масавых арыштаў мусіў вярнуцца ў [[Вільня|Вільню]], дзе дзейнічаў пад кансьпірацыйнымі прозьвішчамі Макарэвіч, Чарнецкі, Хамовіч, Хамуціўс на кватэры Ямантаў у доме Шышкіна на [[Вуліца Вялікая (Вільня)|Вялікай вуліцы]]<ref name=s1>{{артыкул|аўтар=Шалькевіч В.|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая…» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=4|старонкі=68|isbn=}}</ref>. Тут ён зноў узяў цэнтральнае кіраваньне ў свае рукі. Сустракаўся з найбольш блізкімі і праверанымі людзьмі, праводзіў нарады рэвалюцыйнага ўраду<ref name=s70>{{артыкул|аўтар=Шалькевіч В.|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая...» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=3|старонкі=70|isbn=}}</ref>.

 

 

Гэта была адна з найгалоўных кансьпіратыўных явак К. Каліноўскага. Апісаньне кватэры Ямантаў і яго тутэйшай дзейнасьці захавалася збольшага ў паказаньнях арыштаваных рэвалюцыянэраў Віленскай асобай сьледчай камісіі. Гэтак Вітальд Парфяновіч апісвае кватэру наступным чынам:

=== Запавет ===

{{Асноўны артыкул|Лісты з-пад шыбеніцы}}

 

З царскага астрогу перадаў на волю свой запавет [[беларусы|беларускаму народу]] — «Ліст з-пад шыбеніцы»: