Кастусь Каліноўскі: розьніца паміж вэрсіямі

|Партрэт = Kostuś Kalinowski.PNG

|Шырыня партрэту =

|Герб = POL COA Kalinowa.svg

|Шырыня гербу =

|Колер загалоўку =

}}

 

 

== Біяграфія ==

 

 

 

 

=== Рэвалюцыйная дзейнасьць ===

 

 

{{Цытата|Скончыўшы курс навук у імпэратарскім С.-Пецярбурскім унівэрсытэце паступіць на службу, маю гонар пакорна прасіць Ваша Высокаправасхадзіцельства ўзычыць мне магчымасьць служыць пад высокім начальствам Вашага Высокаправасхадзіцельства<ref>{{Кніга|аўтар = Шалькевич В. Ф.|частка = |загаловак = Кастусь Калиновский: Страницы биографии|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Мн.|выдавецтва = |год = 1988|том = |старонкі = 136|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>}}

 

 

{{Цытата|…не народ зроблены для ўраду, а ўрад для народу.}}

 

 

=== Кіраўніцтва паўстаньнем ===

[[Файл:Kastuś Kalinoŭski. Кастусь Каліноўскі.jpg|міні|Кастусь Каліноўскі]]

 

 

 

 

==== На кватэры Ямантаў ====

 

 

{{Цытата|У пакоі справа ад дзьвярэй знаходзілася канапа, пры ёй стол і два крэслы, далей стаяла камода, акно справа ад канапы выходзіла ў галерэю<ref>{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Восстание в Литве и Белоруссии 1863 — 1864 гг.|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = М|выдавецтва = |год = 1965|том = |старонкі = 80|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>}}

{{Цытата|З Каліноўскім я сустракаўся некалькі разоў ў [[Юзэф Ямант|Юзэфа Яманта]]… У Ямантаў Каліноўскі ў маёй прысутнасьці ні з кім з пабочных асобаў не сустракаўся. Аднойчы толькі ў бытнасьць маю і Каліноўскага ў Ямантаў прыходзіў Шадурскі і, паклікаўшы Каліноўскага, размаўляў зь ім некаторы час ў пярэдім пакоі…<ref name=p84>{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Восстание в Литве и Белоруссии 1863 — 1864 гг.|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = М|выдавецтва = |год = 1965|том = |старонкі = 84|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref><br>… Да саміх Ямантаў часьцей за ўсё прыходзілі [[сваякі]] — лекар Радзевіч (служыць на чыгунцы), родны брат жанатага з дачкой Яманта , замужняя дачка (Ямантаў), [[Людвіка Ямант|Людвіка Радзевіч]], і Дзваноўскі, акрамя таго былі яшчэ некаторыя знаёмыя Ямантам жанчыны, але прозьвішчы іх мне невядомыя<ref name=p84/>.}}

{{Цытата|У канцы жніўня ці ў пачатку верасьня (1863 году) я зь ім (Кастусём Каліноўскім) зноў спаткаўся на Нямецкай вуліцы, ён запрасіў мяне ў кватэру Ямантаў… З таго часу я сустракаўся з Каліноўскім у той жа кватэры… Пры ўваходзе ў кватэру Ямантаў трэба было пастукаць. У тыя часы, калі я ў ёй бываў, дзьверы адчыняў ці сам Каліноўскі, ці Далеўскі…<ref name=p867>{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Восстание в Литве и Белоруссии 1863 — 1864 гг.|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = М|выдавецтва = |год = 1965|том = |старонкі = 86—87|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>}}

{{Цытата|Сярод рэвалюцыйнай моладзі («чырвоных»), якая зьбіралася ў майго брата Юзэфа для абмеркаваньня справаў на нарады, ня ўсіх ведала асабіста. Але тых, каго ведала, добра памятаю па нязвыклых рысах характару, палымянай любові да Радзімы і гераічнай адданасьці справе. Як жывыя паўстаюць у маёй памяці дарагія вобразы Тытуса Далеўскага, Канстанціна Каліноўскага, Станіслава Бухавецкага, Эмануэля Юндзіла [сына вядомага натураліста], Эдмунда Вярыгі, Ігната Здановіча [сына выкладчыка гісторыі], Ільдэфонса Мілевіча.<br><br>З моладзі, якая прыбыла з Каралеўства, памятаю [Мечыслава] Дарманоўскага з калегамі. Прозьвішчы многіх іншых цяпер ужо не магу прыпомніць, але памяць аб іх справах жыве ў сэрцы. Усе яны былі людзі шляхетныя, выдатных здольнасьцяў, нязвыклай сілы духу. Іх страта стала для краю сапраўднай бядой. Сэрца замірае, калі ўсьведамляеш маштабы няшчасьця народа, цьвет якога растаптаў вораг, а над памяцьцю гэтых сьвятых мучанікаў часам зьдзекуюцца ўласныя дзеці<ref>{{Кніга|аўтар = Ludwika z Jamontów Radziewiczowa|частка = |загаловак = Garść wspomnień z 63 roku. Rękopis w Bibliotece Zakladu Narodowego imienia Ossolińskich we Wroclwiu, sygnatura 12 273/I|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = |год = |том = |старонкі = 87—88|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>.}}

 

 

 

 

=== Арышт і пакараньне ===

 

 

{{Цытата|Калі грамадзкая шчырасьць ёсьць дабрачыннасьцю, то шпіёнства апаганьвае чалавека. Усьведамленьне гонару, уласнае годнасьці і таго становішча, якое я займаў у грамадзтве, не дазваляюць мне ісьці па іншым шляху.}}

 

 

=== Запавет ===

{{Асноўны артыкул|Лісты з-пад шыбеніцы}}

 

{{Цытата|Браты мае, мужыкі родныя. З-пад шыбеніцы маскоўскай прыходзіць мне да вас пісаці, і, можа, раз астатні. Горка пакінуць зямельку родную і цябе, дарагі мой народзе. Грудзі застогнуць, забаліць сэрца, — но не жаль згінуць за тваю праўду… Нямаш, браткі, большага шчасьця на гэтым сьвеце, як калі чалавек у галаве мае розум і навуку… Но як дзень з ноччу не ходзіць разам, так не ідзе разам навука праўдзіва з няволяй маскоўскай. Дапокуль яна ў нас будзе, у нас нічога ня будзе, ня будзе праўды, багацтва і ніякай навукі, — адно намі, як скацінай, варочаць будуць не для дабра, но на пагібель нашу… Бо я табе з-пад шыбеніцы кажу, Народзе, што тагды толькі зажывеш шчасьліва, калі над табою Маскаля ўжо ня будзе.<br /><br />Твой слуга<br />Яська-гаспадар з-пад Вільні}}

 

 

== Ушанаваньне памяці ==

 

== Вобраз у мастацтве ==

 

== Бібліяграфія ==

 

== Глядзіце таксама ==

* [[Марыя Ямант]]

 

 

== Літаратура ==

* {{Літаратура/Гістарыяграфія гісторыі Беларусі}}

* {{Літаратура/Матэрыялы па гісторыі Беларусі (2003)}}

 

== Вонкавыя спасылкі ==