Вячаслаў Разумовіч: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Stary Jolup (гутаркі | унёсак)
Створана старонка са зьместам '{{Вайсковы дзяяч |поўнае імя = Вячаслаў Разумовіч |арыгінальнае імя = |п...'
 
д гэта Вікіпэдыя тарашкевіцай
Радок 19:
|у адстаўцы =
}}
'''ВячаслаўВячасла́ў РазумовічРазумо́віч''' (псеўдпсэўд. ''Хмара''); ({{ДН|0|0|1889}}, [[Берасьце]] — пасьля [[1937]]) — беларускі вайсковы і грамадзка-палітычны дзеяч.
 
== Жыцьцяпіс ==
нарадзіўсяНарадзіўся ў Берасьці. На 1914 год працаваў чыноўнікам пры дзяржаўным упраўленьні па будоўлі шлюзаў і каналаў у станіцы Канстанцінаўскай Данскога вокругу. Пайшоў добраахвотнікам на фронт, вучыўся ў Вайсковай школе ў Тбілісі, якую скончыў у званьні паручніка<ref name="Шчур">[[Макс Шчур]], [http://archive.is/Zx1Vh#selection-37.0-47.16 Вялікі няўдачнік]</ref>. Удзельнік [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]]. Служыў на турэцкім фронце на Каўказе, у Галіцыі, дзе 2 траўнітраўня 1915 году быў паранены. Пасьля шпіталю працягваў службу на Паўночным фронце і ў Румыніі<ref name="Асобы">[https://forum.grodno.net/index.php?topic=1571914.20;wap2 Гісторыя Горадні ў асобах]</ref>. У 1918 годзе ў Кіеве патрапіў да палону аддзелаў [[Пятлюра|Пятлюры]]. Там назваўся беларусам і гэтым уратаваў сабе жыцьцё<ref name="Шчур"/>. Пасьля вызваленьня падаўся ў гароднюГародню, дзе займаўся ганлямгандлем (каньяк і тытунь)<ref name="Шчур"/>.
 
Нейкі Разумовіч падчас усталяваньня савецкай улады ў [[Гародня|ГароднеГародні]] ў жніўні [[1920]] годагоду быў памочнікам гарадзенскага ваенкаму. На [[працэс 45-ці|«працэсе 45-ці»]] ў [[Беласток]]у ў траўні [[1923]] годагоду сьцьвярджалася, што Разумовіч быў пры [[бальшавікі|бальшавіках]] у ГароднеГародні камэндантам гораду. Пасьля прыходу польскіх войскаў Жалігоўскага ўцёк з Гародні ў [[Летува|Летуву]]. Атрымаў у верасьні [[1920]] году паўнамоцтвы на арганізацыю ў [[Віленская губэрня|Віленскай]] і [[Гарадзенская губэрня|Гарадзенскай губэрнях]] партызанскіх атрадаў для барацьбы з [[палякі|палякамі]]. Напрыканцы 1920 году ад’ютант [[Беларускі асобны батальён летувіскай арміі|Беларускага асобнага батальёна летувіскай арміі]].
 
У сакавіку 1921 году разам са штабам батальёну пераехаў у м. Сярэі. У сярэдзіне 1921 годагоду быў арыштаваны летувіскімі ўладамі па абвінавачаньнюабвінавачаньні ў тым, што быццам бы зьбіраўся перайсьці разам з батальёнам у Польшчу, аднак, праз дзесяць дзён за недахопам доказаў быў вызвалены. З 1 кастрычніка 1921 году сябра Саюзу летувіскіх стралкоў. 15 кастрычніка 1921 году выехаў у м. Мерыч на летувіска-польскую граніцу, дзе ўзначаліў 4-ю партызанскюпартызанскую групу і заняўся арганізацыяй сеткі беларускіх партызанскіх атрадаўаддзелаў на тэрыторыі Польшчы. Паводле ўласнай справаздачы за кароткі час арганізаваў 9 аддзелаў, 36 партызанскіх раёнаў, некалькі дзесяткаўдзясяткаў баявых атрадаў. У сакавіку 1923 году увайшоў у склад Центральнай рады Саюзу беларускіх стралкоў. Прадстаўнікамі Разумовіча ў ГароднеГародні на люты 1921 году былі Ільючык, М.Карповіч, В.Юрэчка, Чулкоў і С.Якавюк. Паводле паказаньняў У.Бортнікава нейкі Лейзер Пальніцкі набыў у 1922 годзе ў ГароднеГародні для Разумовіча матацыкл і даставіў апошняму праз польскага жаўнера Хартмана<ref name="Асобы"/>.
 
У красавіку 1923 году Разумовіч быў зноў арыштаваны летувіскімі ўладамі па абвінавачаньнюабвінавачаньні ў супрацьдзеяньні разьвіцьцю летувіскай дзяржавы, гвалце над мірнымі грамадзянамі, перавышэньні ўлады і г.д. і зьняволены ў VI форце ў Коўне. У траўні 1923 году быў звольнены пасьля ліквідацыі 4-га атраду<ref name="Асобы"/>.
 
Распачаў партызанскую дзейнасьць ў Савецкай Беларусі. За ўласны кошт выслаў 87-асабовы партызанкіпартызанскі аддзел на тэрытрыютэрыторыю БССР. Упэўніваў, што мае ў сваім войску 8 тысяч чалавек<ref name="Шчур"/>. Лічыцца, што гэта перабольшаная лічба<ref>Andrzej Solak. [http://cristeros1.w.interiowo.pl/crist/militaria/Dywersja%20na%20Kresach1.htm Dywersja na Kresach (cz. 1)]. „Myśl Polska”, 18–25 траўня 2008</ref>. Пасьля супрацоўнічаў з польскай [[дэфэнзіва]]й, дапамагаў польскай паліцыі ліквідаваць беларускія арганізацыі<ref name="Шчур"/><ref>Kamil Śleszyński. [http://pdf.kamunikat.org/14656-1.pdf Legenda atamana „Czorta”]. „[[Czasopis]]”. №7–8/10, с. 53-54, ліпень-жнівень 2010</ref>.
 
У 1924 годзе быў праціўнікам перадачы паўнамоцтваў БНР для БССР<ref name="Шчур"/>. З-за абвінавачваньня ў марнатраўстве летувіскіх грошай зьехаў з Летувы. Спачатку пераехаў у Гданьск, а пасьля ў Прагу, дзе пасяліўся ў верасьні 1924 году. З таго часу лічыў сваёй другой радзімай - Чэхію.
 
Спрабаваў [[шантаж]]аваць летувіскі ўрад сувязьзю з антыпольскай партызанкай<ref name="Шчур"/>. У [[1930]]–[[1937]]1930–1937 гадах выдаў на [[чэская мова|чэскай мове]] дакументальнадакумэнтальна-біяграфічную трылёгію «Grimassy světové války: Vzpominki atamana partizánů» («Грымасы сусьветнай вайны: Успаміны атамана партызанаў»). Называў сябе «вайсковым героямгероем» і «атаманам».
 
Дата сьмерці невядоманевядомая дакладна. Верагодна, быў забіты НКУС.
 
== Крыніцы ==
Радок 45:
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Разумовіч, Вячаслаў}}
 
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Берасьці]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускай эміграцыі]]