Вікіпэдыя

Ёсіф (Сямашка): розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д →‎Ацэнкі: пунктуацыя
д →‎Ацэнкі: стыль
Радок 49:
 
== Ацэнкі ==
БеларускіАдну гісторыкзь Сяргейпершых Абламейкаацэнак называедзейнасьці Ёсіфа Сямашку «''[[Герастрат]]ам беларускай культуры''» за зьнішчэньне помнікаў пісьменства, кнігадруку, мастацтва і архітэктуры<ref name="ablamiejka1"/>. Паводле С. Абламейкі, «''галоўная і найтрагічнейшая "заслуга" гэтага царкоўнага дзеяча ў тым, што беларусы сёньня думаюць, што ходзяць у праваслаўныя цэрквы, хоць, насамрэч, яны ходзяць у цэрквы расейскія... Сямашка — галоўны антыгерой беларускай гісторыі ХІХ стагодзьдзя і галоўны герой Расеі таго часу, гэта менавіта ён, а не [[Мураўёў-вешальнік]](Сямашкі) зрабіў найболей для перамогі "русского дела в Западном крае"...''»<ref name="ablamiejka2">Абламейка С. [https://www.svaboda.org/a/24583811.html Кананізацыя Сямашкі. Скон народу-2] // [[Радыё Свабода]], 17 траўня 2012 г.</ref> Расейскірасейскі пісьменьнік [[Аляксандар Герцэн]], які шмат пісаў пра гвалтоўны характар далучэньня беларускіх уніятаў да расейскага праваслаўя і называў Сямашку «''[[Юда]]й у Хрысьце''» ({{мова-ru|Иудой во Христе|скарочана}})<ref name="150pyt">{{Літаратура/150 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі}}</ref>. Беларуская дасьледніца Вольга Сяхновіч характарызуе дзейнасьць Сямашкі як «''грубае патаптаньне свабоды сумленьня, … а мэтады гэтай дзейнасьці ў дачыненьні да канкрэтных людзей можна характэрызаваць як катаваньні''»<ref name="krot"/>.
 
Беларуская дасьледніца Вольга Сяхновіч характарызуе дзейнасьць Сямашкі як «''грубае патаптаньне свабоды сумленьня, … а мэтады гэтай дзейнасьці ў дачыненьні да канкрэтных людзей можна характэрызаваць як катаваньні''»<ref name="krot"/>. Беларускі гісторык Сяргей Абламейка называе Ёсіфа Сямашку «''[[Герастрат]]ам беларускай культуры''» за зьнішчэньне помнікаў пісьменства, кнігадруку, мастацтва і архітэктуры<ref name="ablamiejka1"/>. Паводле С. Абламейкі, «''галоўная і найтрагічнейшая "заслуга" гэтага царкоўнага дзеяча ў тым, што беларусы сёньня думаюць, што ходзяць у праваслаўныя цэрквы, хоць, насамрэч, яны ходзяць у цэрквы расейскія... Сямашка — галоўны антыгерой беларускай гісторыі ХІХ стагодзьдзя і галоўны герой Расеі таго часу, гэта менавіта ён, а не [[Мураўёў-вешальнік]] зрабіў найболей для перамогі "русского дела в Западном крае"...''»<ref name="ablamiejka2">Абламейка С. [https://www.svaboda.org/a/24583811.html Кананізацыя Сямашкі. Скон народу-2] // [[Радыё Свабода]], 17 траўня 2012 г.</ref>
На думку загадніка катэдры царкоўнай гісторыі Менскай духоўнай сэмінарыі протаярэя Аляксандра Раманчука, вядомага дакладам пра зьдзяйсьненьне асабістага духоўнага подзьвігу [[Міхаіл Мураўёў|Мураўёвым-вешальнікам]] у выніку расстрэлу 8 каталіцкіх сьвятароў<ref name="svaboda">[http://www.svaboda.org/a/28143772.html На навуковай канфэрэнцыі ў Менску апраўдалі забойствы ксяндзоў Мураўёвым-вешальнікам: «Гэта ягоны подзьвіг»] // [[Радыё Свабода]], 28 лістапада 2016 г.</ref><ref>[http://nn.by/?c=ar&i=181196 На праваслаўнай навуковай канферэнцыі ў Мінску апраўдалі забойствы ксяндзоў Мураўёвым-вешальнікам: «Гэта ягоны подзвіг»] // [[Наша Ніва]], 29 лістапада 2016 г.</ref>, дзейнасьць Сямашкі спрыяла «''захаваньню беларускага народа перад абліччам польскай экспансіі''» і «''аб’яднаньню беларусаў, расейцаў і ўкраінцаў у адзіны магутны народ''»<ref name="krot"/>. Разам з тым Раманчук вызнае, што да нядаўняга часу ў Беларусі не існавала народнага шанаваньня Ёсіфа (Сямашкі) і яго асобу ведала толькі вузкае кола гісторыкаў<ref name="krot"/>.▼
 
▲На думку загадніка катэдры царкоўнай гісторыі Менскай духоўнай сэмінарыі протаярэя Аляксандра Раманчука, вядомага дакладам пра зьдзяйсьненьнеасабісты асабістагадухоўны духоўнага подзьвігуподзьвіг [[Міхаіл Мураўёў|Мураўёвым-вешальнікам]] у выніку— расстрэлузабойства 8 каталіцкіх сьвятароў<ref name="svaboda">[http://www.svaboda.org/a/28143772.html На навуковай канфэрэнцыі ў Менску апраўдалі забойствы ксяндзоў Мураўёвым-вешальнікам: «Гэта ягоны подзьвіг»] // [[Радыё Свабода]], 28 лістапада 2016 г.</ref><ref>[http://nn.by/?c=ar&i=181196 На праваслаўнай навуковай канферэнцыі ў Мінску апраўдалі забойствы ксяндзоў Мураўёвым-вешальнікам: «Гэта ягоны подзвіг»] // [[Наша Ніва]], 29 лістапада 2016 г.</ref>, дзейнасьць Сямашкі спрыяла «''захаваньню беларускага народа перад абліччам польскай экспансіі''» і «''аб’яднаньню беларусаў, расейцаў і ўкраінцаў у адзіны магутны народ''»<ref name="krot"/>. Разам з тым Раманчук вызнае, што да нядаўняга часу ў Беларусі не існавала народнага шанаваньня Ёсіфа (Сямашкі) і яго асобу ведала толькі вузкае кола гісторыкаў<ref name="krot"/>.
 
4 красавіка 2011 году Сынод [[Беларуская праваслаўная царква|Беларускага экзархату Маскоўскага патрыярхату]] пастанавіў зьвярнуцца да маскоўскага патрыярха [[Кірыла (Патрыярх Маскоўскі)|Кірыла]] з хадайніцтвам аб «магчымасьці праслаўленьня ў абліччы мясцовашанаваных сьвятых Беларускай Праваслаўнай Царквы мітрапаліта Літоўскага і Віленскага Ёсіфа (Сямашкі, 1789—1868)»<ref name="siachovic"/>. 3 верасьня 2012 году Сынод усталяваў дні малітоўнага ўспаміну Ёсіфа (Сямашкі).
 
Беларускі грэцка-каталіцкі сьвятар [[Андрэй Крот]] адзначае шчырасьць намераў Сямашкі, але разам з тым паказвае на спрэчную бескарысьлівасьць яго дзейнасьці, супрацоўніцтва з расейскімі ўладамі з мэтай правядзеньня іх палітыкі, трагічныя наступствы яго дзейнасьці для беларускай культуры і выкарыстаньне нехрысьціянскіх сродкаў у дасягненьні пастаўленай мэты<ref name="krot"/>. Таксама а. Андрэй зазначае, што ў выпадку Сямашкі ЦаркваБеларускі экзархат не прытрымліваецца некаторых уласных крытэраў кананізацыі, такіх як народнае шанаваньне будучага сьвятога і выкананьне ім эвангельскіх запаветаў<ref name="krot"/>.
 
== Бібліяграфія ==
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Ёсіф_(Сямашка)»