Галадамор ва Ўкраіне: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д стыль
д афармленьне
Радок 7:
 
== Галадамор ва Ўкраіне 1921—1923 ==
'''Галадамор ва Ўкраіне 1921—1923''' — масавы [[голад]], галоўным чынам ў паўдзённых вабласьцёх [[Украіна|Украіны]], у [[1921]]—[[1923]]1921—1923 гадох, выкліканы вывазам савецкай уладай збожжа ў [[Расея|Расею]] з Украіны, пад ціскам ураду [[РСФСР|Савецкай Расіі]], на тле засухі і неўраджаю на поўдні Ўкраіны, [[Кубань|Кубані]] і [[Паволжа]].
 
== Галадамор ва Ўкраіне 1932—1933 ==
Радок 19:
Нягледзячы на тое, што злачынныя дзеяньні прадстаўнікоў сталінскай улады, якія прывялі да сьмерці людзей, кваліфікаваліся згодна з нормамі тагачаснага савецкага крымінальнага заканадаўства як [[забойства]]<ref>[http://lib.rus.ec/b/217200/read Уголовный кодекс РСФСР в редакции 1926 г]</ref>, прычыны гэтага масавага злачынства ніколі ў [[СССР]] не дасьледаваліся і ніхто з прадстаўнікоў улады, якія маюць дачыненьне да злачынства, не панёс пакараньня, пры тым, што нават у вышэйшым кіраўніцтве СССР ведалі пра факты скону людзей ад голаду<ref>[http://www.goldentime.ru/nbk_08.htm «Государство против своего народа» Первая часть справочного издания «Черная книга коммунизма» Глава 8. Великий голод]</ref>.На працягу дзесяцігодзьдзяў масавае забойства людзей штучна выкліканым голадам ня толькі наўмысна замоўчваліся савецкай уладай, але й увогуле — забараняліся нават згадкі пра яго. Для параўнаньня, [[Голад у Паволжы 1921-1922]] гадох і голад падчас [[Блакада Ленінграда|блакады Ленінграду]] ў гады [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] асьвятляліся ў савецкіх сродках масавай інфармацыі і ў гістарычнай літаратуры. Бязьдзейнасьць савецкай пракуратуры й іншых органаў улады па факце злачынства яскрава дэманструе сапраўдны стан рэалізацыі «савецкай законнасьці» ў [[таталітарызм|таталітарнай]] савецкай дзяржаве.
 
У дасьледаваньнях Джэймза Мэйса і Робэрта Конквэста аўтары даказваюць, што Галадамор адпавядае агульнапрынятаму<ref>[http://zakon1.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=995_155 Конвенція про геноцид, ухвалена [[ООН]] у 1948 р.]</ref> азначэньню [[генацыд]]у. 24 краіны афіцыйна прызналі Галадамор генацыдам [[украінцы|украінскага народу]]. Адпаведна з сацыялягічным апытаньнем, праведзеным ў [[2010|2010 годзе]], 60% грамадзян Украіны лічаць Галадамор генацыдам<ref>[http://focus.ua/society/109275?p=5 60% українців визнають Голодомор геноцидом, — опитування] {{ref-ru}}</ref>.
 
У [[2003]] годзе [[Вярхоўная Рада Ўкраіны|ўкраінскі парлямэнт]] назваў, а ў [[2006]] годзе — афіцыйна прызнаў Галадамор генацыдам украінскага народу. У [[2010]] годзе судовым разглядам завяршылася крымінальная справа па факце зьдзяйсьненьня злачынства генацыду. Вінаватымі суд прызнаў 7 вышэйшыхнайвышэйшых кіраўнікоў [[СССР]] і [[УССР]] (Ё. Сталін, [[Вячаслаў Молатаў]], [[Лазар Кагановіч]], [[Павал Постышаў]], [[Станіслаў Касіёр]] і інш.)<ref>{{Артыкул|аўтар=[[БелТА]].|загаловак=Апэляцыйны суд Кіева прызнаў бальшавіцкіх лідараў вінаватымі ў Галадаморы|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=50942|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[газэта]]|год=15 студзеня 2010|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2010-01-15 6 (26614)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/50952/15stu-7.indd.pdf 7]|issn=1990-763x}}</ref>, і канстатаваў, што па дадзеныхзьвестках навукова-дэмаграфічнай экспэртызы агульная колькасьць чалавечых стратаў ад Галадамору складае 3.941.000 чалавек. Таксама, па дадзеных сьледзтва, было вызначана, што страты ўкраінцаў ў частцы ненароджаных складаюць прыблізна 6.122.000 чалавек.<ref name="кількість жертв">[http://photo.ukrinform.ua/ukr/current/photo.php?id=308364 Голова СБУ назвав точну кількість жертв Голодомору]</ref><ref name="стенограма">[http://www.cdvr.org.ua/content/%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0-%D0%BF%D1%80%D0%B5%D1%81-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D1%86%D1%96%D1%97-%C2%AB%D1%80%D1%96%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F-%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%BB%D1%8F%D1%86%D1%96%D0%B9%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE-%D1%81%D1%83%D0%B4%D1%83-%D0%BA%D0%B8%D1%94%D0%B2%D0%B0-%D0%BF%D1%80%D0%BE-%D0%B2%D0%B8%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F-%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B8-%D0%B2-%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%BE Стенограма прес-конференції «Рішення Апеляційного суду Києва про визнання винними в Голодоморі, присвоєння звання „Герой України“ Степанові Бандері та інші питання історичної спадщини України.»]</ref>
 
== Галадамор ва Ўкраіне 1946—1947 ==
[[Файл:Перепоховання останків 602 тіл мешканців Бессарабії та Буковини жертв голодомору і репресій.jpg|міні|270пкс|Перапахаваньне парэшткаў 602 целаў жыхароў Бэсарабіі і Букавіны, ахвяраў галадамору і рэпрэсій. Лычакаўскі цьвінтар, Львоў.]]
'''Галадамор ва Ўкраіне 1946—1947''' — трэці галадамор, які зладзіла народам СССР расейска-камуністычная [[дыктатура]], быў выкліканы як пасьляваенным неўраджаем, так і сплянаванай акцыяй сталінскага Палітбюро з мэтай адняць у сялянаў рэшткі збожжа і прадаць яго брацкім рэжымам па сацыялістычным лягеры. Так, у 1946 годзе з СССР вывезена 350 тысячаў тон збожжа ў [[Румынія|Румынію]], у 1947 годзе — 600 тысячаў тон збожжа — у [[Чэхаславаччына|Чэхаславаччыну]], за тыя два гады [[ПНР|Польская народная рэспубліка]] атрымала ад Савецкага Саюзу 900 тысячаў тонаў хлеба. А ў [[Малдова|Малдове]], [[Бэсарабія|Бэсарабіі]] і паўдзённых вабласьцёх Украіны лютаваў голад і толькі за першае паўгодзьдзе [[1947]] году афіцыйна зарэгістравана 130 выпадкаў людаедзтва.
 
== Ушанаваньне памяці ахвяраў Галадамору ==
Ва Ўкраіне з [[1998]] году Ўказамўказам Прэзыдэнтапрэзыдэнта Ўкраіны<ref>[http://zakon2.rada.gov.ua/laws/show/1310/98 Указ Президента України від 26 листопада 1998 № 1310/98 ''Про встановлення Дня пам’яті жертв голодоморів'']</ref> вызначана «Дзень памяці ахвяраў Галадамораў», які адзначаюць штогод у чацьвертую суботу лістапада.
 
== Глядзіце таксама ==
Радок 37:
* [[Гісторыя Ўкраіны]]
 
== Крыніцы і заўвагі ==
{{Крыніцы}}
 
== Літаратура ==
* [http://www.archives.gov.ua/Publicat/Golodomori.pdf Голодомори в Україні 1921—1923, 1932—1933, 1946—1947. Матеріали до бібліографії документальних публікацій] / Упорядники: Л. П. Одинока, Л. Ф. Приходько, Р. В. Романовський. — К.:, 2005. {{ISBN |966-625-026-8}}
* [[Задніпровський Олександр Ілліч|Задніпровський О.]] Голод в історії України : короткий нарис (Х-ХХ ст.). — Донецьк: Український культурологічний центр, 1999. — 88 с.
* [http://ukrlife.org/main/evshan/hungerDonbas.htm Задніпровський О. І. Хроніка голоду 1946—1947 років у Донбасі. — Донецьк: Східний видавничий дім, 2007. — 372 с.]