Вікіпэдыя

Клайпеда: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма апісаньня зьменаў
шаблён, афармленьне
Радок 1:
{{Населены пункт/Летува
{{Мястэчка
|Назва = Клайпеда
|ПлошчаСтатус = горад▼
|Назва ў родным склоне = Клайпеды
|Няпэўная назваНазва ў родным склоне = Клайпеды
|АрыгінальнаяНазва назвалетувіскай мовай = Klaipėda
|КраіныГерб = ЛетувыKlaipeda City Arms.svg
|ГербСьцяг = Klaipeda City Arms.svg=
|СьцягГімн =
|Гімн Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі = 1252
|ГорадСтатус з = 1254
|Магдэбурскае права =
|Былыя назвы =
|БылаяМясцовая назва =
|НазваПавет адміністрацыйнай адзінкі = [[Клайпедзкі павет|Клайпедзкі]]▼
|Мясцовая назва = ▼
|Раён = Клайпедзкі гарадзкі
|Адміністрацыйная адзінка = Павет
|ВышыняСтароства = ▼
▲|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Клайпедзкі павет|Клайпедзкі]]
▲|МясцоваяМэр назва =
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|CommonsПлошча = Category:Klaipėda98▼
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = Клайпедзкі гарадзкі
|Крыніца плошчы =
|Адміністрацыйная адзінка3 =
|КолерВышыня = {{Колер|Летува}}▼
|Назва адміністрацыйнай адзінкі3 =
|Сельсавет Унутраны падзел =
|Пасялковы савет Колькасьць насельніцтва = 164310
|Кіраўнік Год падліку колькасьці = 2018
|ГодТэндэнцыя падлікуколькасьці насельніцтва = ▼
|Імя кіраўніка =
|ШчыльнасьцьКрыніца колькасьці насельніцтва = ▼
▲|Плошча =
|КолькасьцьЭтнічны склад насельніцтва = 185= 899▼
▲|Вышыня =
|Год падліку этнічнага складу =
▲|Колькасьць насельніцтва = 185 899
|Колькасьць двароў =
▲|Год падліку насельніцтва =
|Год падліку колькасьці двароў =
▲|Шчыльнасьць насельніцтва =
|КолькасьцьТэлефонны код двароў =
|Часавы пас Паштовыя індэксы = +2
|Летні час Аўтамабільны нумарны знак = +3
|ТэлефонныВыява код = Quite summer evening in the port city Klaipeda.jpg
|ПаштовыАпісаньне выявы індэкс =
|АўтамабільныШырата градусаў код = 55
|Выява Шырата хвілінаў = Quite summer evening in the port city Klaipeda.jpg42
|АпісаньнеШырата сэкундаў выявы =
|ШыратаДаўгата градусаў паўшар'е = паўночнае21
|ШыратаДаўгата хвілінаў градусаў = 558
|ШыратаДаўгата сэкундаў хвілінаў = 42
|ШыратаНазва мапы сэкундаў =
|ДаўгатаВарыянт мапы паўшар'е = усходняе
|ДаўгатаАльтэрнатыўная мапа градусаў = 21
|ДаўгатаПазыцыя хвілінаўподпісу на мапе = 8
|ДаўгатаВодступ сэкундаўподпісу на мапе =
|Сайт = [http://www.klaipeda.lt/ www.klaipeda.lt]▼
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
▲|Commons = Category:Klaipėda
▲|Сайт = [http://www.klaipeda.lt/ www.klaipeda.lt]
▲|Колер = {{Колер|Летува}}
}}
'''Кла́йпеда''' ({{мова-lt|Klaipėda}}, {{мова-de|Memel}}, мянушка: ''Uostamiestis'' — «партовы горад»'') — трэці па велічыні горад [[Летува|Летувы]] пасьля [[Вільня|Вільні]] і [[Коўна]], знаходзіцца на ўзьбярэжжы [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]] ў [[Куршская затока|Куршскай затоцы]]. Зьяўляецца адміністрацыйным цэнтрам [[Клайпедзкі павет|Клайпедзкага павету]] і [[Клайпедзкі гарадзкі раён|Клайпедзкага гарадзкога раёну]]. Горад зьяўляецца найбуйнейшым незамярзаючым портам Летувы і адным з найбуйнейшых у Балтыйскім моры.
 
Клайпеда і прылягаючыя землі маюць асобную ад Летувы гісторыю. Да 1923 году Клайпеда належала [[Нямеччына|Нямеччыне]].
 
== Гісторыя ==
Першыя паселішчы куршаў на тэрыторыі сучаснага гораду вядомыя зь першых стагодзьдзяхстагодзьдзяў н. э. У [[1252]] годзе пасьля захопу прылягаючых земляў крыжакамі тут быў заснаваны замак ''Мемельбург'', а потым у [[1253]] годзе — горад. З [[1525]] году Мемель належыць [[Прускае княства|Прускаму княству]], а ў [[1629]]—[[1635]]1629—1635 гадах — [[Швэцыя|Швэцыі]]. З [[1701]] году горад у [[Прусія|Прускім каралеўстве]]. З [[1757]] да [[1762]] году горад быў захоплены [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыяй]], а з [[1871]] году трапіў у склад [[Нямеччына|Германскай імпэрыі]].
 
Пасьля [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]] з [[1920]] году горад быў перададзены пад кіраўніцтва [[Антанта|Антанты]] і тут разьмясьціўся францускі гарнізон.
 
Урад Летувіскай Рэспублікі жадаў далучыць горад, але не было ні гістарычных, ні этнаграфічных падставаў для абгрунтаваньня такіх дзеяньняў. Каб атрымаць хоць якія падставы для прад’яўленьня правоў на горад, летувісы нанялі францускіх жаўнераў, якія пераапрануўшыся ў цывільнае адзеньне, зь лёзунгамі на летувіскай мове паднялі паўстаньне, якое выглядала як «жаданьне старажытнага летувіскага гораду» далучыцца да Летувы.
 
У 1924 годзе горад апынуўся ў Летуве, але 22 сакавіка 1939 году Нямеччына прад’явіла ўльтыматум з патрабаваньнем вяртаньня Клайпеды, які Летува прыняла. 28 студзеня 1945 году Клайпеда была акупаваная савецкімі войскамі і далучана да Летувіскай ССР. У горадзе разьмешчаны [[КлайпэдзкіКлайпедзкі ўнівэрсытэт]].
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Klaipėda}}
 
{{Гарады Летувы}}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Клайпеда»