Усевалад Ігнатоўскі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў
Радок 15:
|Узнагароды і прэміі =
|Сайт =
}}'''Усе́валад Мака́равіч Ігнато́ўскі''' ([[19 красавіка]] [[1881]], вёска [[Такары (Берасьцейская вобласьць)|Такары]], цяпер [[Камянецкі раён]] [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейскай вобласьці]] — [[4 лютага]] [[1931]], [[Менск]]) — беларускі гісторык, грамадзкі й палітычны дзяяч. Першы прэзыдэнт [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|АН Беларусі]] ([[1928]]).
 
== Біяграфія ==
У [[1911]] годзе скончыў [[Тартускі ўнівэрсытэт]] (Юр’еўскі). У [[1914]]—[[1921]]1914—1921 працаваў выкладнікам, старшынём пэдагагічнай рады [[Беларускі дзяржаўны пэдагагічны ўнівэрсытэт імя Максіма Танка|Менскага настаўніцкага інстытуту]]. У [[1915]] стварыў культурна-асьветніцкую арганізацыю «[[Наш край (1915)|Наш край]]» (у [[1917]] пераўтвораная ў арганізацыю «[[Маладая Беларусь (1917)|Маладая Беларусь]]»). У час польскай акупацыі ў студзені [[1920]] на базе «Маладой Беларусі» стварыў [[Беларуская камуністычная арганізацыя|Беларускую камуністычную арганізацыю]] (БКА). Як яе старшыня [[31 ліпеня]] [[1920]] удзельнічаў у падпісаньні «Дэкларацыі аб абвяшчэнні Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь». Са сьнежня [[1920]] народны камісар асьветы БССР. У [[1926]] старшыня, з [[1927]] першы прэзыдэнт [[Інстытут беларускай культуры|Інстытуту беларускай культуры]], са сьнежня [[1928]] прэзыдэнт [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Беларускай акадэміі навук]], дырэктар ІнстытутаІнстытуту гісторыі.
 
У час кампаніі супраць гэтак званага [[нацдэмаўшчына|нацыянал-дэмакратызму]] ў [[1930]] быў вызвалены ад пасады прэзыдэнта АН Беларусі, як «кулацкі агент» выклікаўся на допыты ў АДПУ. Неўзабаве выключаны з партыі. Пачалася крытыка ягоных гістарычных поглядаў, абсурднае [[цкаваньне]]. 3 лютага 1931 году [[Янка Купала]] залечваў у шпіталі рану, якую нанёс сабе пры спробе самагубства. У гэты дзень яго наведаў Ігнатоўскі і паведаміў, што усеўсе абвінавачваньні супроць Купалы перакладзеныя на Ігнатоўскага. Скончыў жыцьцё самагубствам [[4 лютага]] [[1931]]. Пахаваны ў [[Менск]]у на [[Вайсковыя могілкі (Менск)|Вайсковых могілках]].
 
Адыграў значную ролю ў правядзеньні [[палітыка беларусізацыі|палітыкі беларусізацыі]], у вырашэннівырашэньні праблемы ўзбуйненьня БССР, спрыяў вяртаньню беларускай эміграцыі на радзіму. Навуковыя працы Ігнатоўскага склалі падмурак нацыянальнай канцэпцыі гісторыі беларускага народу. Гэтая канцэпцыя найбольш поўна выкладзеная ў кнізе «Кароткі нарыс гісторыі Беларусі» (1-е выд. [[1919]], 5-е выд. [[1991]]), якая доўгі час была падручнікам.
 
Ён падзяляў гісторыю [[Беларусь|Беларусі]] на 5 пэрыядаў:
Радок 34:
|папярэднік = -
|назва = [[Сьпіс прэзыдэнтаў Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі|Прэзыдэнт Беларускай акадэміі навук]]
|гады = сьнежань [[1928]] – люты [[1931]]
|наступнік = [[Павал Горын]] (Каляда)</br />(люты [[1931]] — люты [[1936]])
}}
{{Канец блёку}}
 
Быў жанаты (з 1908) з Марыяй СевасцянаўнайСевасьцянаўнай Арэф'евайАрэф’евай. Сыны: Міхаіл, ЮрыйЮры, Валянцін. Уся сям'ясям’я трапіла пад рэпрэсіі, ЮрыйЮры і Валянцін былі расстраляныя ў 1937.
 
== Літаратура ==