Вуза: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured |
д афармленьне |
||
Радок 1:
{{Іншыя значэньні
'''Ву́за'''<ref>[http://slounik.org/fizyjarb/кл Клетка] // {{Літаратура/Кароткі расейска-беларускі фізыялягічны слоўнік (1993)}}</ref><ref name="farma">[http://slounik.org/farmarb/кл Клетка] // {{Літаратура/Кароткі расейска-беларускі фармакалягічны слоўнік (1995)}}</ref>, '''каморка'''<ref>[http://slounik.org/bn/к/161 Каморка] // {{Літаратура/Беларуска-расейскі слоўнік (1925, 1993)}}</ref><ref>[http://slounik.org/miedrb/к Клетка] // {{Шаблён:Літаратура/Расейска-беларускі, беларуска-расейскі слоўнік мэдычных тэрмінаў (2001)}}</ref>, '''цэля'''<ref name="farma" /> ({{мова-la|cellula}}) — самая маленькая структурная і функцыянальная адзінка жывых [[арганізм]]аў, якая здольная ажыцьцяўляць усе асноўныя працэсы жыцьцядзейнасьці ([[абмен рэчываў]], [[рост]] і [[размнажэньне]]). Вуза зьяўляецца базавай адзінкай марфалягічна-функцыянальнай дзейнасьці ўсіх жывых арганізмаў (акрамя [[вірус]]аў).
Усе вузавыя формы жыцьця дзеляцца на два надцарствы на падставе будовы ствараючых іх вузаў — [[пракарыёты]] (''даядравыя'') і [[эўкарыёты]] (''ядравыя'')<ref>[http://yanko.lib.ru/books/biolog/nagl_biochem/198.htm Структура клеток] // Кольман Я., Рём К.-Г. Наглядная биохимия: Пер. с нем. — М.: Мир, 2000. — 469 с, ил. {{ISBN
Усе жывыя вузы складаюцца з [[Цытаплязма|цытаплязмы]] (запаўняе ўнутраную прастору вузы) у якой разьмяшчаюцца розныя арганоіды і вузавыя ўключэньні, а таксама генэтычны матэрыял у выглядзе малекулы [[ДНК]]. Прастора вузы абмяжоўваецца вузавай абалонкай<ref>[http://library.thinkquest.org/12413/structures.html#cell_wall Cell structures and functions]</ref>.
Радок 10:
Арганізмы могуць складацца як з адной так і са шматлікіх вузаў. У шматвузавых арганізмах, вузы розных органаў значна адрозьніваюцца адна ад адной як па марфалягічнай так і па біяхімічнай будове.
Паняцьце вузы ўпершыню ўжыў [[Робэрт Гук]] у
== Хімічны склад вузы ==
Вузы жывых арганізмаў утрымліваюць некалькі відаў хімічных спалучэньняў з рознай будовай і ўласьцівасьцямі. Склад гэтых спалучэньняў можа адрозьнівацца ў розных групаў арганізмаў.
Асноўным складнікам вузы зьяляўецца [[вада]] (70—80% масы)<ref>[http://www.krugosvet.ru/enc/nauka_i_tehnika/biologiya/KLETKA.html Клетка] // Онлайн Энциклопедия «Кругосвет»</ref>. Яна стварае спрыяльнае асяродзьдзе ажыцьцяўленьня біяхімічных рэакцыяў, а таксама можа быць вынікам біяхімічных рэакцыяў. Склад астатніх элемэнтаў звычайна падаецца ў далях да масы вузы без уліку вады.
Радок 30 ⟶ 29:
== Крыніцы ==
{{
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
[[Катэгорыя:Вуза| ]]
|