Браніслаў Туронак: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дНяма апісаньня зьменаў
афармленьне
Радок 9:
|дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|22|6|1896}}
|месца нараджэньня = [[Пестуны (Мёрскі раён)|Пестуны]], [[Дзісненскі павет]], [[Расейская імпэрыя]]
|грамадзянства =
|падданства =
|дата сьмерці = {{Памёр|19|9|1938|гадоў=42}}
|месца сьмерці = [[Дукшты]], [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польшча]]
|бацька =
|маці =
|муж =
|жонка = Марыя Рэшаць
|дзеці =
Радок 26 ⟶ 23:
 
== Біяграфія ==
Браніслаў Туронак нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Навучаўся ў народнай вучэльні ў [[Новы Пагост|Новым Пагосьце]]. У [[1912]] годзе паступіў у віленскую гімназію, дзе вучыўся, пакуль [[Вільня|Вільню]] не занялі немцы. У [[1915]]—[[1916]]1915—1916 гг.гадах навучаўся ў [[Віцебск]]ай гімназіі, затым паступіў у гімназію ў [[Яраслаўль|Яраслаўлі]], якую скончыў у [[1917]] годзе.
 
Пасьля завяршэньня гімназічнай адукацыі вярнуўся на Дзісьненшчыну. Тут завязаў кантакты з ксяндзом [[Адам Станкевіч|Адамам Станкевічам]], праўдападобна пад яго ўплывам заняўся арганізацыяй беларускіх школаў. У 1917—1919 настаўнічаў на Дзісьненшчыне ў беларускіх пачатковых школах у [[Більдзюгі (Шаркоўшчынскі раён)|Більдзюгах]] і Новым Пагосьце. У ліпені 1919 перабраўся ў Вільню.
 
Скончыў [[Віленскія беларускія настаўніцкія курсы (1919)]]. У той жа год паступіў у [[Віленскі ўнівэрсытэт]] на мэдыцынскі факультэт. Падчас вучобы ва ўнівэрсытэце Браніслаў Туронак далучыўся да беларускага студэнцкага руху. Увайшоў у склад першай управы [[Беларускі студэнцкі саюз|Беларускага студэнцкага саюзу]] (БСС, 1921), быў адказным сакратаром месячніка «[[Новы Шлях (Вільня)|Нашага шляху]]» ([[1922]]—[[1923]]1922—1923) і «[[Крыніца (газэта)|Крыніцы]]» ([[1923]]—[[1925]]1923—1925). У 1923 у складзе новай управы БСС, таксама абраны сакратаром [[Беларускае таварыства дапамогі пацярпелым ад вайны|Беларускага таварыства дапамогі пацярпелым ад вайны]]. Пасьля заканчэньня ўнівэрсытэту ([[1924]]) і двухгадовай практыкі Б. Туронак атрымаў дыплём доктара лекарскіх навук ([[1926]]). У жніўні [[1925]] году арыштаваны польскай паліцыяй як рэдактар «Крыніцы», дзе разьмяшчаліся матэрыялы ў абарону выкарыстаньня беларускай мовы ў каталіцкім касьцёле. Два тыдні пра яго не было ніякіх вестак. Туронак мог быць вызвалены пад заклад 500 [[злоты]]х. Ксёндз Адам Станкевіч прасіў суд зьменшыць заклад, але суд павялічыў яго да 1000 злотых. Дзякуючы салідарнасьці грошы былі сабраныя, і да суду Туронак знаходзіўся на свабодзе. Б. Туронак быў пасаджаны асуджаны да 3-месячнага турэмнага зьняволеньня. У [[1927]]—[[1928]]1927—1928 гадах працаваў у віленскай клініцы. Адзін са стваральнікаў і дзеячаў [[Беларускі сялянскі саюз|Беларускага сялянскага саюзу]] і [[Беларускі інстытут гаспадаркі і культуры|Беларускага Інстытуту Гаспадаркі і Культуры]] (з [[1926]] году). Кіраваў Віленскім аддзелам БІГіК да свайго выезду ў [[1928]] годзе. У сьнежні 1928 году вылучаны кандыдатам ад [[Блёк нацыянальных меньшасьцяўменшасьцяў|Блёку нацыянальных меншасьцяў]] на выбарах у польскі сейм, але пасольскага мандату не атрымаў. Займаўся папулярызацыяй аховы здароўя. Выступаў з артыкуламі па гэтай тэме ў газэце «Беларуская крыніца». У 1928 ягоная праца «''Гігіена ўзгадаваньня дзіцяці''» выйшла асобнай брашурай.
 
У студзені [[1928]] году ажаніўся з Марыяй Рэшаць — сястрой беларускага ксяндза і прафэсара [[Язэп Рэшаць|Язэпа Рэшаця]]. Пасьля жаніцьбы пакінуў Вільню й пасяліўся ў мястэчку [[Дукшты]], працаваў лекарам. Меў трох сыноў. Памёр [[19 верасьня]] [[1938]] году ў Дукштах. Сабраная ім калекцыя кніг і часопісаў згарэла ў [[1944]] годзе.
 
== Літаратура ==
Радок 38 ⟶ 35:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* * ''[[Леанід Маракоў|Маракоў Л. У.]]'' [http://www.marakou.by/en/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-iii-kniga-ii?id=21433 Туронак Браніслаў] // Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794—1991. У 10 т. Т.{{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|3. Кн. |2. — Мн., 2003. ISBN 985|РЛ1-63743|РЛ1-04-93}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Туронак, Браніслаў}}