Дынастыя Цын: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д афармленьне
д афармленьне
Радок 11:
|ПапярэдняяДзяржава1 = Дынастыя Мін
|СьцягПапярэдняйДзяржавы1 = Flag_of_None.svg
|ГодПачаткуІснаваньня = [[1644]]
|ГодКанцаІснаваньня = [[1912]]
|НаступнаяДзяржава1 = Рэспубліка Кітай
|СьцягНаступнайДзяржавы1 = Flag of the Republic of China 1912-1928.svg
Радок 19:
|НаступнаяДзяржава3 = Тыбэт (1912 — 1951)
|СьцягНаступнайДзяржавы3 = Flag of Tibet 1920-1925.svg
|Катэгорыя = Гісторыя Кітаю
}}
'''Дына́стыя Цын''' ці '''Імпэ́рыя Цын''' ([[маньчжурская мова|па-маньчжурску]]: [[Файл:Daicing gurun.png|14пкс]], {{Кітайская||清朝|Qīng Cháo||}}) — шматнацыянальная імпэрыя, якая была створаная [[маньчжуры|маньчжурамі]] й імі кіравалася. Згодна з традыцыйнай кітайскай гістарыяграфіяй — апошняя дынастыя манархічнага [[Кітай|Кітаю]]. Была заснаваная ў [[1616]] годзе маньчжурсім клянам [[Айсін Гёро]] на тэрыторыі [[Маньчжурыя|Маньчжурыі]], на сёньня яна завецца [[Дунбэй|паўночна-ўсходнім Кітаем]]. МеньшМенш чым праз 30 гадоў пад ейнай уладаю апынуўся ўвесь Кітай і частка [[Сярэдняя Азія|Сярэдняй Азіі]].
 
Першапачаткова дынастыя звалася як «Цьзінь» (金 — золата), але пазьней назва была зьмененая на «Цын» (清 — «чысты») у [[1636]] годзе. У першай палове [[18 стагодзьдзе|XVIII стагодзьдзя]] ў цынскага ўраду атрымалася наладзіць дастаткова эфэктыўнае кіраваньне краінай, адным з вынікаў гэтага было тое, што Кітай зьяўляўся краінай з найвышэйшым паказчыкам павелічэньня колькасьці насельніцтва. Цынскі двор праводзіў [[Хайцын|палітыку самаізаляцыі]], што, нарэшце, прывяло да таго, што ў [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзі]] Кітай быў сілком адчынены заходнім дзяржавам і пераўтварыўся ў паўкаляніяльную краіну.
 
У наступным супрацоўніцтва з заходнімі дзяржавамі дапамагло дынастыі пазьбегнуць паразы ў часы [[паўстаньне тайпінаў|паўстаньня тайпінаў]], праводзіць адносна пасьпяховую мадэрнізацыю краіны й такім чынам праіснаваць да пачатку [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]], аднак гэта таксама сталася чыньнікам росту нацыяналістычных (антыманьчжурскіх) настрояў.
 
У выніку [[Сіньхайская рэвалюцыя|Сіньхайскай рэвалюцыі]] [[1911]] году імпэрыя Цын была ліквідаваная, а краіны, якія ў яе ўваходзілі, атрымалі мажлівасьць на самавызначэньне. Кітай стаў [[Кітайская Рэспубліка|рэспублікай]], а ўдава імпэратара [[12 лютага]] [[1912]] годагоду адмовілася ад стальца ад імя свайго малалетняга сына [[Пу І]]. Нягледзячы на ўзьнікненьне на тэрыторыі колішняй Цын дэ-факта незалежных дзяржаўных утварэньняў у Манголіі й Тыбэце, Кітайская Рэспубліка прэтэндавала на ўсю тэрыторыю былой імпэрыі Цын.
 
== Гісторыя ==
Радок 45 ⟶ 46:
{{Commons}}
* Compton's Living Encyclopedia (1995–2008). "[http://academic.brooklyn.cuny.edu/core9/phalsall/texts/chinhist.html Chinese Cultural Studies: Concise Political History of China]." {{ref-en}}
* [http://www-chaos.umd.edu/history/toc.html "History of China" from the University of Maryland web site]. {{ref-en}}
* "[http://www.cosmopolis.ch/english/art/68/qing_art.htm Qing art of the reigns of the Kangxi, Yongzhen and Qianlong Emperors]." {{ref-en}}
* Section on the Ming and Qing dynasties of "[http://afe.easia.columbia.edu/china/geog/population.htm#2b China's Population: Readings and Maps]." {{ref-en}}
* "[http://drben.net/ChinaReport/Sources/History/Qing/Descendancy_Summary_Qing_Dynasty_1644-1911AD.html Short History & Time-Line of the Qing Dynasty]." {{ref-en}}
* [http://www.history-of-china.com/qing-dynasty/kangxi-emperor.htm Kangxi Emperor] {{ref-en}}
* [http://freespace.virgin.net/bob.ellerton/WMesney.htm Extensive notes on William Mesny, Qing general, author and plant collector, and his family tree] {{ref-en}}
 
[[Катэгорыя:Гісторыя Кітаю]]